Қоғамдағы ұстаз мәртебесі

ЭССЕ

Қоғамдағы ұстаз мәртебесі

                                                      Сулейменова Айгул Максутхановна

Мынау жалған өмірде байлықты, бақуатты өмірді армандамайтын адам кем де кем шығар. Бірақ табысқа жеткің келсе, белгілі бір кәсіптің қожайыны болу керексің, яғни, қандай да бір мамандық иесі болуың керек. Осы орайда,    Б. Момышұлының «Ұстаздық – ұлы құрмет. Себебі, ұрпақтарды ұстаз тәрбиелейді. Болашақтың басшысын да, данасын да, ғалымын да, еңбекқор егіншісін де, кеншісін де ұстаз өсіреді» деп, ертеңгі ел тұтқасы болатын жас буынды тәрбиелеу, оларды терең біліммен қаруландырып, үлкен өмірге дайындау, осындай ауыр жүкті алып жүру  тек білікті  ұстаздарымыздың ғана қолынан келетінін» айтып кеткен болатын.

Олай болса, бұл эсседе мен «Қазір ұстаздар қауымының шынайы мәр-тебесі қандай?»,  күшіне енген «Педагог мәртебесі туралы»  Заң мұғалімдер үшін қандай өзгерістер әкелді?»    деген сауалдар төңірегінде  оқырманмен  ой бөліскім  келеді. Нақтырақ айтсам, «Неліктен мұғалімнің мәртебесі тура-лы мәселе өте маңызды?» деген сұраққа өз пікірімді білдіріп көрсем. Заман қалай құбылса да, осынау бір ұлы мамандық иелеріне деген құрмет өз дең-гейінде сақталып қалуы  керек. Өйткені, ұстаз ұлды ғана емес, тұтастай ұлт-ты тәрбиелеуші.

«Бір әріп үйреткен ұстазыңа, қырық жыл тағзым ет» деген нақыл сөздің өзі де, қай қоғамда болмасын мұғалім мәртебесінің қаншалықты зор екендігі-нің айқын дәлелі. Себебі, мұғалім - бұл біздің елімізде де, бүкіл әлемде де    бүкіл білім беру жүйесінің басты тұлғасы.

Ұстазға құрмет  – білімге құрмет. Тарихта ақыл-парасаты мол тұлғалар-дың  ұстазына ерекше құрметпен қарап, әрдайым бір ізетпен еске алғаны мәлім. Мысалы,  Ескендір Зұлқарнайын – Аристотельді,  Шәкәрім - Абайды,  Жамбыл -Сүйінбайды өзіне ақылшы әрі ұстаз тұтқан. Олар өздерінің өмірде бағындырған зор асуларына ұстаздары-ның сіңірген еңбегі зор екенін  түсі-ніп, оларды пір тұтқан. Мәселен, Ескендір Зұлқарнайын өз ұстазын «Мен ұстазыма әкемнен кем қарыздар емеспін. Әкемнен өмірді алсам, Аристотельден сол өмірге керектінің бәрін алдым» деп еске алатын болған екен. Сондықтан да, ұстазға  құрмет – адамзатқа міндет.

Мұғалім шын мәнінде, адамзат өркениетінде ерекше рөл атқарып кел-ген  және атқарады да. Ғылым әлемі сол кездің өзінде-ақ,  Әбу Насыр әл-Фарабидің талантын, еңбегін  жоғары бағалап, оны ежелгі дәуірдің әйгілі ойшылы Аристотельден кейінгі «Шығыстың екінші ұстаз» деп атады.Осыдан ұстаз мамандығының ең қастерлі екендігіне, ықылым заманнан бері ұстаз-дықтың шоқтығы биік  тұрғандығына көз жеткізуге болады.

        Біздің басты байлығымыз - адам, ал ұлы Абай айтқандай: «Адамның адамшылдығы… жақсы ұстаздан болады». Мұғалім өзінің өмір бойы  жинақ-таған білім мен біліктерді,  дүниетаным, ойлау тәсілдері, ұлттың жаны, адами құндылықтарды жинақтап келешек  ұрпаққа сіңіретін тұлға. Мұғалімнің мәртебесін көтермей, оны құрметтемей, оның қиын да асыл жұмысын тиісті деңгейде қамтамасыз етпей, біз маңызды мақсаттарға жете алмаймыз. Сол себепті жаңашыл мұғалім қалыптастыру жолында педагог мәртебесін мейлінше көтеру құптарлық іс.