Essays.club - Получите бесплатные рефераты, курсовые работы и научные статьи
Поиск

Игельстром реформаларының мазмұны

Автор:   •  Декабрь 18, 2022  •  Творческая работа  •  409 Слов (2 Страниц)  •  300 Просмотры

Страница 1 из 2

Игельстром реформаларының мазмұны:                                                                                                                                   Хан билігін жою; Кіші жүздің рулық-тайпалық жүйе бойынша үшке бөлу; Расправалар құру; Орынборда шегаралық сот құру; Кіші жүз аумағында екі не үш қала, бірнеше мектеп, мешіттер салу ұсынысы.

1786ж старшындар Шегаралық сот құруға келісім берді. Соттың құрамына алты ру старшыны сайланды. Султандар қазақ  даласында расправалар құруға үзілді-кесілді қарсы болды. Шегаралық соттың құрылуын пайдалана қойған старшындар жер туралы, Еділ мен Жайық арасында қысқы кездегі мал жайылымының көлемін ұлғайту туралы мәселе қоя бастады. Олар сонымен қатар жайылымдарды жалға беру тәртібін жоюды да ұсынды. Қазақтардың Еділ мен Жайық аралығына жаппай көшуі басталды. Кіші жүзде өкімет билігін жүзеге асыру мәселесі жөнінде сұлтандар мен старшындар арасындағы күрес одан әрі жалғаса түсті. Сырым батыр патша үкіметінің ықпалынан біржолата шығып кетуге бағыттылған шаралар қабылдай бастады. Сырым Датулы Хиуа хандығымен қазақтарға қару-жарақ, атты әскер, азық-түлікпен көмектесу жөнінде келіссөз жүргізді. Көтеріліс жеңіліп өалған жағдайда көшіп-қонып жүру үшін Хиуа хандығының бір шетінен мал жайылымын беру жөнінде өтініш білдірді. 1792ж С.Датулы құрамында 1000 сарбазымен Елек қорғанысына шабуыл жасады. Потом он хотел напасть на Красногорск но не смог.

1797ж көктемде Сырым Датулының жасақтары хан ордасына ашабуыл жасап, Есім ханды өлтіреді. Кіші жүзде хан тағына талас басталды. Игельстром Кіші жүзді басқаруды Хан кеңесіне тапсыруды ұсынды. Отаршыл өкімет билігі қартайып қаусап отырған Айшуақ сұлтанды қолдады. Бірақ қазақ ақсүйектер Қаратай сұлтанды хан сайлауға асықты. Это означало выступление султанов против Ханского совета, в котором преобладало влияние родовых старшин.   Сырым Датулы Хан кеңесінің құрамына сайлнбай қалды. Ол Әлімұлы старшындарының қолдауына ие болды да, Хан кеңесінің алдына Кіші жүздегі  жағдайды жақсарту жөнінде мәселе қойды.  1797ж Айшуақ сұльан хан болып сайланды. Сырым батыр Хиуа хандығы аймағына көшуге мәжбүр болды. По некоторым сведениям, Сырым Д. Өзінің саяси қарсыластарының қолынан қаза тапқан көрінеді.

...

Скачать:   txt (3.8 Kb)   pdf (74.5 Kb)   docx (7.6 Kb)  
Продолжить читать еще 1 страницу »
Доступно только на Essays.club