Нарықтық тәуекелдіктер, жалған және нақты мақсаттары.Кездейсоқ шамалардың таратылу параметрлерін іріктемесіне сәйкес интервалды бағала

[pic 1]

СӨЖ

 Тақырыбы:Нарықтық тәуекелдіктер, жалған және нақты   мақсаттары.Кездейсоқ шамалардың таратылу параметрлерін іріктемесіне сәйкес интервалды бағалары.

                                                                                     Орындаған:Есмахан Қ.

                                                                                        Қабылдаған:Тұраров Д.

ЖОСПАР:

1. Тәуекелдіктің мәні және ұтымды шешімдер қабылдаудың мақсаттық критерийлері. Тәуекелдіктің түрлері ERM.
2. Кездейсоқ шамалардың таратылу параметрлерін іріктемесіне сәйкес статистикалық бағалары.
3. Нарықтық тәуелділіктер, жалған және нақты мақсаттар.
4. Кездейсоқ шамалардың таратылу параметрлерін іріктемесіне сәйкес интервалды бағалары.
5. Сұрақтарға байланысты есептер құрастыру.

1)Тәуекелділік ― табиғат құбылысы мен адамзаттың әр түрлі қызметінің өзіндік ерекшеліктерімен пайда болатын ысыраптың қауіп-қатерлі мүмкіндігі.

Нарықтық тәуекел-бұл нарықтық факторлардың теріс динамикасының нәтижесінде ашық позициялар бойынша ықтимал шығындар тәуекелі. Ол пайыздық  мөлшерлемелердің, валюта бағамдарының, акциялар бағаларының және тауар келісімшарттарының ауытқуы нәтижесінде активтер құнының теріс өзгеру мүмкіндігімен сипатталады.

Басқаша айтқанда, нарықтық тәуекел төрт қаржы нарығында: тіркелген кірістілігі бар құралдар нарығында, акциялар нарығында, валюта нарығында және тауар нарығында бағалардың өзгеруіне байланысты. Бұл рыноктардың тұрақсыздығы кәсіпорындар оларға айналыстағы құралдар бағасының ауытқуы қаупіне ұшыратады. Бірақ тәуекел нарықтың өзгеруі себебінен ғана емес, сондай-ақ өзіне тәуекел қабылдай алатын немесе одан құтылатын рынок қатысушылары жасайтын іс-қимылдар нәтижесінде да туындайды.

Нарық сегменттері бойынша нарықтық тәуекелдер мынадай негізгі түрлерге жіктеледі:

* пайыздық тәуекел;

* қор тәуекелі немесе акциялар нарығының баға тәуекелдері;

* валюталық тәуекел;

• тауар тәуекелі немесе тауар нарықтарының бағалық тәуекелдері.

Пайыздық тәуекел-пайыздық ставкалардың немесе пайыздық активтер құнының өзгеруінің нәтижесі болып табылатын ықтимал шығындардың көрсеткіші.

Басқаша айтқанда, пайыздық тәуекел-бұл нарықтағы пайыздық мөлшерлемелер деңгейінің өзгеруі салдарынан кәсіпорынның таза кірісінің және оның капиталының нарықтық құнының төмендеу ықтималдығы.

Пайыздық ставкалардың өзгеруі пайыздар бойынша таза айырмадан түсетін табысқа және пайыздармен және операциялық шығыстар сомасымен байланысты басқа да кірістер деңгейіне әсер ете отырып, кәсіпорынның ақша қаражатының түсуіне әсер етеді.

Пайыздық тәуекел үш түрге жіктеледі:

* қайта бағалау тәуекелі (немесе уақытша алшақтау тәуекелі);

* базистік тәуекел (немесе базалық тәуекел);

* кірістілік қисығының өзгеру тәуекелі

Қайта бағалау тәуекелі- белгіленген пайыздық мөлшерлемелері бар өнімдерді өтеу мерзімдерінің ықтимал өзгерістерінен, сондай-ақ кәсіпорынның активтері мен міндеттемелері бойынша өзгермелі пайыздық мөлшерлемелердің өзгерістерінен тұрады. Тәуекелдің бұл түрі ресурстарды бірдей базалық ставка бойынша тарту және орналастыру кезінде туындайды, бірақ оларды қайта қарау күніне қатысты кейбір уақытша алшақтықпен, яғни активтер мен пассивтердің құрылымындағы жылжытумен байланысты. Пайыздық мөлшерлемелердің мұндай ауытқулары кәсіпорын кірістерінің және оның құралдарының құнының төмендеуімен байланысты.

Базистік тәуекел-қаражатты тарту және орналастыру үшін пайыздық ставкалардың әртүрлі түрлерін пайдалану кезінде туындайды. Базистік тәуекел пайыздық мөлшерлемелердің қозғалысында асимметрияның пайда болуымен немесе қаражатты тарту және орналастыру мөлшерлемелері арасындағы пайыздық маржаның қысқаруымен, сондай-ақ өзара хеджирлеу үшін пайдаланылатын екі қаржы құралдарының пайыз мөлшерлемелерінің тең емес өзгеруімен байланысты. Мысалы, базистік тәуекел екі актив арасындағы пайыз мөлшерлемелерінің өзгеруі толық сәйкес келмеген жағдайда мүмкін, олардың бірі екіншісін қаржыландыру үшін пайдаланылады. Пайыздық ставкалардың мұндай өзгеруі пайыздық ставкалардың, ақша ағындарының, кәсіпорынның активтері мен міндеттемелері бойынша кірістердің жалпы деңгейінің өзгеруіне әкеледі.

...