Фармацевтикалық кәсіпорындағы аудит негіздері

                                           Фармацевтикалық кәсіпорындағы аудит негіздері

1. Фармацевтикалық кәсіпорындағы аудит мәні мен мазмұны (GxP шеңберінде)

Аудит дегеніміз – ол, кәсіпорынның табыстылық есебін тексеріп, онда көрсетілген шаруашылық табыстылық көрсеткіштерінің дұрыстығын анықтап, сонымен қатар бухгалтерлік есебін, қаржысын, салық заңдарын, банк және әлеуметтік есеп процесін келісім-шарт бойынша кәсіпкер ретінде тексеріп арнайы төлем арқылы қызмет көрсету.
Аудит – ол табыстылық отчетін немесе соған қатысты объектілер туралы информацияларды арнайы қорытынды жасау үшін дербес тексеру жүргізу
Аудит – ол шаруашылық, табыстылық операцияларының заңдылығын тексеріп, әртүрлі меншіктегі кәсіпорындардың бухгалтерлік есебі мен отчетының дұрытығын анықтап, арнай толем арқылы бақылау тексеру, түсініктеме беру, сараптау қызметін көрсету. Адамның өмір сүру сапасы көптеген маңызды факторларға байланысты, олардың бірі-аурулардың тиімді алдын-алу мен емдеудің, сайып келгенде, адамдардың денсаулығының негізі ретінде дәрі-дәрмектердің сапасы. Фармацевтикалық өндіріс экономиканың маңызды әлеуметтік маңызды саласы деп айтуға болады. Дәрі-дәрмек өндірушілері пациенттің қажеттіліктерін де, денсаулық сақтау жүйесінің қажеттіліктерін де ескеруі керек. Осы тұрғыдан алғанда, фармацевтикалық бизнесті табысты жүргізудің қажетті шарты қауіпсіз жоғары сапалы дәрілік заттарды өндіру және өмірлік циклдің барлық кезеңдерінде дәрілік заттардың сапасын қамтамасыз ету болып табылады. Фармацевтика саласындағы кәсіпорындардың алдында тұрған міндеттерді шешудің бір жолы-GxP стандарттарына көшу.
GxP (Good Practice, тиісті тәжірибе) - бүкіл әлемде танылған дәрілік заттардың сапасын қамтамасыз ету жүйесі. Ол препараттың өмірлік циклінің әр кезеңін қамтиды: оны әзірлеу, өндіру және сақтау басталғаннан бастап, соңғы тұтынушы алғанға дейін.GxP ережелері мен нұсқауларын орындау технологиялық процестердің күрделілігінің жоғары деңгейін және қатаң реттеу жүйесінің әсерін сәтті жеңуге мүмкіндік береді.

1. Фармацевтикалық кәсіпорынның аудитінде қолданылатын негізгі тәсілдер мен әдістер

Бөлшек саудада фармацевтикалық тауарлардың қозғалысына аудит жүргізе отырып, тексеруші ақпарат көзі ретінде ұйымның бастапқы және есептік құжаттарын, алдыңғы тексерулердің актілерін, тексерілетін дәріхананың басшылығы мен персоналының түсіндірмелерін пайдаланады.

Бұдан басқа, тексерілетін дәріхана басшылығынан және фармацевтикалық тауарларды қабылдаумен, сақтаумен және сатумен айналысатын қызметкерлерден, сондай-ақ Бухгалтерия қызметкерлерінен түсініктеме алу қажет.

Тексеру кезінде аудитор келесі мәселелерге ерекше назар аударуы керек:

1) дәріхана пайдаланатын есеп саясаты туралы бұйрықта заңнамалық және нормативтік құжаттарға сәйкес тауарларды және бухгалтерлік есептің өзге де объектілерін есепке алу әдістемелерін көрсету;

2) тауарлар келіп түскен және шыққан кезде оларды бағалау бірлігі (бөлшек саудада-сатып алу немесе сату бағалары бойынша);

3) тауарларды сатудан түскен түсімді тану;

4) дәріхананың фармацевтикалық тауарларын есепке алу саясатына сәйкес белгіленген түгендеу мерзімдері және жүргізілген түгендеу нәтижелері;

5) бастапқы құжаттардың біріздендірілген нысандары көзделмеген фармацевтикалық тауарлардың қозғалысы мен сақталуына байланысты операциялар бойынша қолданылатын бастапқы құжаттардың нысандары, сондай-ақ ішкі басқару есептілігінің нысандары;

6) дәрілік заттардың сақталуы және дәріхана қызметкерлерімен толық материалдық жауапкершілік туралы шарттар жасасудың уақтылығы үшін материалдық жауапкершіліктің аражігін ажырату.

Бөлшек саудадағы фармацевтикалық тауарлар қозғалысының аудиті барысында жүргізілетін негізгі іс-шараларға мыналар жатады:

1) аудитті жоспарлау;

2) аудиторлық дәлелдемелер алу;

3) басқа адамдардың жұмысын пайдалану және дәріхана мекемесінің басшылығымен, үшінші тұлғалармен байланыс;

4) аудитті құжаттау;

5) дәріхана мекемесінің тауарлық операциялары туралы қорытындыларды жалпылау, пікір қалыптастыру және білдіру.