Американдық және жапондық менеджменттің ерекшеліктерін талдау

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Әл - Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

                                                    [pic 1]

                        «Экономика және бизнес жоғары мектебі» факультеті

                                                         «Қаржы» кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы: Эссе «Американдық және жапондық менеджменттің ерекшеліктерін талдау»

                 Орындаған: 2 курс студенті
                                           Төлебаева Дильяра Ақылбекқызы
                         Тексерген:Унербаева Раушан Усибалиевна

                                                      Алматы, 2022ж

Американдық және жапондық менеджменттің ерекшеліктерін талдау

Жоспары:

I.Кіріспе

   1. Жұмыстың мақсаты және өзектілігі.

   2.Американдық менеджмент ерекшелігі.

   3.Жапондық менеджмент ерекшелігі.

II.Негізгі бөлім

   1.Американдық және жапондық менеджменттің салыстыру.

III.Қорытынды

IV.Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Эссенің мақсаты – американдық және жапондық басқару моделін зерттеу.

Қойылған мақсатты орындау үшін келесі міндеттерді орындау қажет:

- американдық және жапондық менеджмент моделінің даму тарихын зерттеу;

- менеджмент моделінің заманауи жағдайының ерекшеліктерін қарастыру;

- американдық менеджменттің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтау;

- менеджмент жүйесін талдау.

Соңғы он жылдықтарда менеджмент сөзі экономикалық процестерді басқаруды білдіретін халықаралық сипатқа ие болды. Менеджмент қазақшаға аударғанда «басқару» деген ұғымын білдіреді. Яғни бұл әр түрлі ұйымдардағы адамдарды басқару бойынша қызмет түрі. “Менеджмент” түсінігі шетел тілінен аударғанда - өндірісті басқару, басқаша айтқанда өндірісті басқару қағидалары мен әдістері, құралдары. Басқару – жалпы адамдардың кәсіптік қызметі. Жетекші басқару модельдерінің ұлттық ерекшеліктерін зерттеу әртүрлі деңгейдегі менеджерлердің қызметінде маңызды орын алады, бұл бірқатар себептерге байланысты. Біріншіден, бұл олардың мәдени айырмашылықтарына сәйкес жұмыс істейтін шетелдік серіктестермен өзара әрекеттесу кезінде қарым қатынас проблемаларын болдырмауға көмектеседі. Екіншіден, шетелдік фирмалардың тәжірибесі басқалардың қателіктерінен және жетістіктерінен сабақ алу мүмкіндігінің арқасында белгілі бір жетістікке жетуге ықпал етеді. Үшіншіден, менеджмент спецификасы саласындағы білім шетелде жұмысқа орналасу мүмкіндігі болған жағдайда өте тиімді.

Менеджменттің өзінің өмір сүру  тарихында көптеген шет елдер өнеркәсіпте, ауыл шаруашылығында, саудада және т.б. менеджменттің теориясы мен практикасы саласында олардың спецификалық ерекшеліктерін ескере отырып, елеулі мәліметтер жинақтаған. Өкінішке орай, біздің отандық менеджмент ғылымы менеджмент өнеріндегі шетелдік тәжірибені жиі ескермей, дербес және бөлек дамып кетті. Көптеген ондаған жылдар бойы біздің елде әкімшілік-командалық басқару жүйесі басым болды, ол өз күш-жігерін негізінен шетелдік басқару тәжірибесін сынауға бағыттады. Дегенмен, бизнесті жүргізу және менеджментті жүзеге асыру тәжірибесі бай, көбінесе түсініксіз және басқару жолына түскендер үшін оқуға өте пайдалы болды.

Менеджменттің ең биік шыңына жеткен екі негізгі басқару мектебін салыстырып көрейік. Олардың басқару үлгілері іргелі болып табылады және басқа елдер үшін эталон болып саналады. Олар:

1.Американдық менеджмент,

2.Жапондық менеджмент.

Американдық менеджмент.

Америкалық менеджмент Анри Файоль негізін қалаған классикалық мектептің негізін бойына сіңірді. Америкалықтар Лютер Гюлик пен Линдаль Урвик классикалық мектептің негізгі ережелерін танымал етуде көп еңбек сіңірді. Кейіннен басқа американдық авторлар басқару принциптері жүйесіне көптеген толықтырулар мен өзгерістер енгізді. Классикалық мектеп американдық менеджмент теориясындағы барлық басқа салалардың қалыптасуына айтарлықтай әсер етті. Менеджмент АҚШ-та өткен ғасырдың аяғында пайда болды, содан бері бұл ел заңды түрде менеджменттің отаны болып саналады. Бірінші ғылыми менеджмент курсы 1881 жылы пайда болды. Оны Джозеф Уортон әзірледі және бастапқыда кең практикалық қолдануды таппады. Тек отыз бес жылдан кейін ол академиялық пән ретінде қолданыла бастады. 1886 жылы кәсіпкер Г.Таун американдық инженер-механиктер қоғамының мәжілісінде жасаған баяндамасында басқару қызметінің кәсіби түрі ретінде менеджменттің қажеттілігі туралы мәселені алғаш рет көтерді. 1910 жылы Луи Брандейс «ғылыми менеджмент» түсінігін енгізді, ал 1911 жылы Ф.В.Тейлордың «Ғылыми менеджменттің принциптері» атты еңбегі жарық көрді.