Виртуалдық және толықтырылған нақтылық. Виртуалдық және толықтырылған нақтылық құралдары

Дәріс 5. Виртуалдық және толықтырылған нақтылық. Виртуалдық және толықтырылған нақтылық құралдары.

Виртуалды Шынайылық- техникалық құрылғылардың көмегімен жасалған жасанды әлем. Виртуалды шынайылық технологиясының айырмашылығы бұл адамның сезіміне әсер етуі болып табылады. Бұл дыбыстық, көзге көрнекті, тактильді және т.б. ақпарат түрлерін бейнелейтін және қолданушының көлемді виртуалды кеңістікке енуін, реалды уақытта бұл кеңістіктің нысандарына қатысты қолданушының жылжуына жағдай жасайтын мультимедиалық құралдар. Айта кету керек, бұл ортаның объектілері тек жоғары сапалы үш өлшемді суреттер (көріністер) ғана емес, олар нақты объектілерге ұқсас және басқа виртуалдызаттармен өзара әрекеттесу кезінде көрінетін белгілі бір қасиеттерге ие.

Ең алғашқы құрылғылар 1955 жылы Мортон Хейлиг атты өнертапқыш өзінің «тәжірибе театры» деп атаған тұжырымдамасымен келді, ол фильмді ойната алатын, кез келген көрерменнің сезімін тартуға мүмкіндік берді.1962 жылы ол үлкен стереоскопиялық 3D дисплей экраны, стерео спикерлер мен хош иісті диффузорды таныстырған «Сенсорэма» прототипін ашады. Қарама-қарсы отырғанда, көрермендер ауа туннелінің әсерін ақылды түрде қолданудың арқасында жел соққанын сезінеді. Клункиден бұрын идеясы қайтыс болды, себебі Хэйлиг өзінің одан әрі дамуы үшін қаржылық қолдау ала алмады.

 1982 жылы АҚШ-та виртуалды шынайылық құрылғыларын зерттеуге және дамытуға арналған әлемдегі алғашқы зертхана құрылды. Содан кейін "виртуалды шынайылық" немесе ағылшын термині «virtual reality» енгізілді.

 21 ғасырдың алғашқы онжылдығында виртуалды шынайылық таралмады, бірақ 2012 жылдан бастап Виртуалды шынайылыққұрылғылары ойын-сауық саласында белсенді түрде танымал бола бастады. 2012 жылы Kickstarter - де виртуалды шынайылық көзілдірігі-Oculus VR іске қосылды, оны кейіннен Facebook сатып алды. Көзілдірікке сұраныс туындағаннан кейін 49 көптеген IT-компаниялар, соның ішінде Google, Apple, Amazon, Microsoft, Sony және Samsung, HTC, Sony және т.б. өздерінің гаджеттерін әзірлей бастады.

Виртуалды шынайылық қоғамның әртүрлі салаларында белсенді қолданылады. Атап айтқанда,ойын-сауық саласында кеңінен таралды: виртуалды ойын автоматтары, 5D / 7D кинотеатрлары және т.б. бейне ойындарда Виртуалды шынайылық элементтері, соның ішінде PlayStation, PlayStation Eye, Microsoft Kinect, Oculus Rift гарнитуралары және HTC Vive қолданылады.

Тәуелсіз еліміздің рухани және экономикалық өрлеуі, білім берудің қазіргі жаңа құрылымы мен оқу-әдістемелік мазмұнының өзгеруі оқытушылардың өз кәсіби шеберліктерін шыңдауды, жаңартуды талап етеді. Виртуалды шынайылық технологиялары (Virtual Reality Technologies, VR технологиялары) оқыту идеясын түбегейлі өзгерте алады.Оқытуда виртуалды шынайылық технологияларын қолдану:оқу материалдарын оқушылар үшін түсінікті және қызықты ету,оқушыға теориялық емес тәжірибе беру;ақпаратты қабылдауға кедергі келтіретін нәрселерді азайту;түсіну қиын құбылыстар мен заттарды түсіндіру.

Виртуалды шынайылық технологияларының қолдану аясын кеңейту қажет. Бүгінгі таңда Виртуалды шынайылық технологиялары оқытуда да қолданылып келеді.Мысалы: Бейжіңде "виртуалды шынайылық академиялық қызметке әсері"атты зерттеу жүргізілді. Балаларға бірдей пән оқытылды, бірақ бір топқа классикалық әдіс, ал екінші топқаВиртуалды шынайылық қолданылды. Қорытынды бойынша тест өткізілді. Бірінші топ 73% – ға, ал екінші топ 93% - ға сәтті болды. Сонымен қатар, Виртуалды шынайылық тобы тақырыпты тереңірек түсініп, алған білімдерінен нәтиже шығара алды. 2018 жылы Кембридждің антрополог студенттері мен Шығыс Қытайдың оқушылары Гиза үстіртіндегі қабірдің бойымен боялған белгілерді зерттеді. Ерекше ештеңе жоқ. Мұнда тек екі топ әлемнің мүлдем басқа бөліктерінен. Бұл Doghead жасаған rumii Виртуалды шынайылық бағдарламасының арқасында мүмкін болды. Онда виртуалды сынып құрылды және зерттелетін объектілердің үш өлшемді модельдері жүктелді. Студенттер өздерінің виртуалды аватарларын нақты зерттеу орнынан мыңдаған шақырым қашықтықта басқара алды.