Сәтсіздік ағашын талдау

4  Семинар      Орындаған: Есмұрза Айхан ТФП-302

Қабылдаған:Назира Набиевна

1. FTA әдісін сипаттаңыз. Мысал келтіріңіз.

Сәтсіздік ағашын талдау (FTA ) - бұл төменгі деңгейдегі оқиғалар сериясын біріктіру үшін логикалық логиканы қолдана отырып, жүйенің қалаусыз күйі талданатын дедуктивті сәтсіздіктерді талдау. Бұл талдау әдісі негізінен қауіпсіздік пен сенімділікті жобалауда, қауіпті төмендетудің ең жақсы тәсілдерін анықтау және қауіпсіздікке немесе белгілі бір жүйелік деңгейге (функционалды) байланысты апатқа байланысты оқиғалардың жиілігін анықтау (немесе сезіну) үшін жүйелердің қалай істен шығуы мүмкін екенін түсіну үшін қолданылады. ) бас тарту. FTA аэроғарыш , ядролық, химиялық , өңдеу , фармацевтика, мұнай-химия және басқа да жоғары қауіпті салаларда қолданылады; сонымен қатар әлеуметтік қызметтер жүйесінің істен шығуына байланысты қауіп факторларын анықтау сияқты әртүрлі салаларда қолданылады . FTA сонымен қатар күйін келтіру мақсатында бағдарламалық жасақтаманы жасауда қолданылады және қателерді анықтау үшін қолданылатын себептерді жою техникасымен тығыз байланысты. Аэроғарыш саласында "жүйенің істен шығуы" термині "жағымсыз күй" / сәтсіздік ағашының негізгі оқиғасы үшін қолданылады. Бұл жағдайлар олардың салдарының ауырлығына қарай жіктеледі. Ең қиын жағдайлар сәтсіздік ағашын мұқият талдауды қажет етеді. Жүйенің істен шығуының бұл шарттары және олардың жіктелуі көбінесе функционалдық қауіпті талдау кезінде алдын - ала анықталады

Мысалы:

[pic 1]

FTA әдісімен зерттеулер келесі мақсаттарда қолданылады:

• белгілі бір мән-жайлар үйлесімінде негізгі жағымсыз оқиғаға әкелетін барлық жолдарды анықтау;
• негізгі оқиғаға әкелуі мүмкін оқиғалар комбинациясының ең аз санын аныктау;
• жағымсыз оқиғаның негізгі себептерін сапалы анықтау;
• жағымсыз оқиғаның ықтималдық жиілігін сандық бағалау;
• істен шығулардың жалпы сипатын немесе оқшауланған кіші жүйелерді қарау кезінде анықтау қиын олардың жалпы себептерін сәйкестендіру;
• жекелеген оқиғалардың жүйе параметрлерінің ауытқуларына сезімталдығын талдау.

Химия өнеркәсібінде FTA әдісін қолдану мақсаттары:

• инциденттердің туындау жиілігін бағалау (немесе жабдықтың сенімділігі);
• оқиғаға әсер еткен жабдықтың істен шығуы, жұмыс жағдайлары, қоршаған орта жағдайлары және адам қателіктерінің жиынтығын анықтау;
• сенімділік пен қауіпсіздікті жақсарту және олардың әсерін анықтау үшін түзету әсерін анықтау.

Ақаулық ағашы-бұл жабдықтың істен шығуы мен төтенше жағдайлар арасындағы байланыстардың графикалық көрінісі.

Төтенше жағдайлардың себептерінің төрт класын бөлуге болады:

• жабдықтың істен шығуы
• технологиялық регламенттен ауытқу
• өндірітік персоналдың қателіктері
• сыртқы себептер (табиғи апаттар, диверсиялар және т. б.)

Әдістің артықшылықтарының бірі-апатқа әкелуі мүмкін жүйе элементтерінің көптеген сәтсіздіктерінің жүйелі логикалық негізделген құрылысы.

[pic 2]

Істен шығу ағаштарының әдісі, негізінен, жүйе тұтастай істен шыққан кезде жүйенің жекелеген компоненттерінің істен шығу комбинациясы арасында байланыс орнатылуы мүмкін жағдайларда пайдаланылады. Бұл әдіс компоненттерді қайталауға, қорғаныс құрылғыларына және басқару жүйелеріне қойылатын талаптарды сәйкестендіру кезінде қолданылады.

Сәтсіздік ағашы әдісімен зерттеу процесінің негізгі кезеңдері

Сәтсіздік ағашы әдісімен зерттеуді келесі қадамдар түрінде де ұсынуға болады:

• Жүйенің шекараларын анықтау
• Жүйені зерттеу және түсіну
• Соңғы оқиғаны анықтау
• Сәтсіздік ағашын жобалау
• Сапалы талдау
• Сандық талдау
• Жетіспейтін деректерді іздеу

1-қадам-жүйені таңдау және сипаттау

 Жүйенің жұмыс істеу тәсілін анықтау

 Процесс, техникалық құралдар және операторлардың қателері туралы ақпарат

Қасиеттер туралы ақпарат қажет:

 процесінде және одан тыс пайдаланылатын материалдармен байланысты қауіптераппаратурамен байланысты және процестің құрылымымен және оның компоненттерімен айқындалған қауіптер (мысалы, қате ашылған клапан арқылы уытты заттың шығарылуы)