Simulink ортасында динамикалық жүйелерді модельдеу негіздері

ҒҰМАРБЕК ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ

БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ

Жылу энергетикасы және басқару жүйелері институты

[pic 1]

                        №5 зертханалық жұмыс

Simulink        ортасында динамикалық      жүйелерді модельдеу негіздері

        Мамандығы: Автоматтандыру және басқару

        Пән атауы: Автоматиканын математикалық негіздері

         Орындаған: Айтқазыев Әлішер

        Тобы: АУк-21-5

        Нұсқа:2

        Тексерген: Маркабаева Ж.С.

        ______________________<<_______>>____________2022 жыл 

                       (бағасы)                     (қолы) 

                                               Алматы 2022

Жұмыстың        мақсаты:        Simulink        динамикалық        моделдеу        пакетінде жұмыстың негізгі аамлдарын оқып үйрену.

1. Зертханалық жұмысқа тапсырма

Зертханалық        жұмысты        орындау        барысында        студент        келесі тапсырмаларды орындауы керек:

• Simulink ортасының міндеті мен онда жұмыс істеу амалдарын оқу;
• блок-диаграммаларды құру процедурасын үйрену;
• қарастырылатын есептердің блок-диаграммаларын құру;
• модельдеу нәтижелерін талдау; қорытынды жасау.

1. Simulink сипаттамасы

Simulink динамикалық жүйелерді модельдеу есептерін шешуге негізделген MatLab –тың графикалық кеңейтімі.

Simulink жүйесінде жүйе блок-диаграмма түрінде ұсынылады. Блок- диаграмма - жүйені көрсететін блоктар жиынтығы. Блок-диаграмманы құру үшін блоктар кітапханасы қолданылады.

Simulink бұйрық жолынан simulink бұйрығын теру арқылы немесе MatLab терезесінің жоғарғы жағындағы «Simulink Library Browser» батырмасын басу арқылы іске қосылады. Нәтижесінде экранда Simulink кітапханасының - Library Browser window терезесі пайда болады. Жүйені модельдеу үшін қажетті блоктарды кітапхананың ішкі қалталарынан табуға болады (олар «+» белгісін басу арқылы ашылады).

Объектілердің негізгі екі класы бар: блоктар мен желілер.

Блоктар сигналдарды жасау, өзгерту, шығару және көрсету үшін қолданылады. Блоктардың бірнеше кіру және шығу порттары болмауы немесе болуы мүмкін.

Пайдалануға қол жетімді жалпы блоктардың кластары:

1. Continuous: сызықты, үздіксіз элементтер (интеграторлар, беріліс функциялары, күй кеңістігінің модельдері және т. б.).
2. Discrete: жүйенің сызықты, дискретті элементтері (интеграторлар, беріліс функциялары, күй кеңістігінің модельдері және т. б.)).
3. User-Defined Functions: пайдаланушы анықтаған функциялар.
4. Math Operations: математикалық операторлар.
5. Nonlinear: сызықты емес операторлар (ауыстырып қосқыштар, реле және т. б.).
6. Ports        &        Subsystems:        сигналдарды        басқару/бақылау        және        ішкі жүйелерді құру блоктары.
7. Signal Routing: сигналдарды басқару блоктары.
8. Sinks: шығыс сигналдарын көрсету үшін қолданылады.
9. Sources: әртүрлі сигналдарды генерациялау үшін қолданылады.

Желілер сигналдарды бағыттамамен анықталған бағытта жылжытады. Сигналдар әрқашан бір блоктың шығу портынан екінші блоктың кіру портына беріледі. Желілер ешқашан басқа желіге сигнал бере алмайды; желілер басқа блоктың көмегімен, мысалы, сумматормен біріктірілуі тиіс. Желі арқылы берілетін сигнал түрі желінің екі шетіндегі блоктармен анықталады.