Халық және халық шаруашылығында үшін теміржол көлігінің рөлі

                       Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Көлік-энергетика факультеті

РЕФЕРАТ

                       Орындаған: Мұрат Бейбіт

                                   Кафедра оқытушысы: Аида Бауыржановна

Астана 2023

ЖОСПАР:Халық және халық шаруашылығында үшін теміржол көлігінің рөлі.

Көлік түрлерінің техника-экономикалық сипаттамасы.

КІРІСПЕ

Бұл тақырыпты зерттеу бізге мамандыққа кіріспе ретінде жақсы ақпарат алуға көмектесті. Өйткені жүк және жолаушыларды жеткізу қызметі осы темір жолдан бастау алады. Теміржол алғашында Ежелгі Грекияда пайда болған. Содан бері келе жатырған бұл саланы зерттеп, ақпарат жинау біз үшін пайдалы болып саналады.

   Темір жол дегеніміз- пойыз, локомотивтерге арналған қос рельстен құралған көлік қатынас жолы. Бұл көлік түрі алғашында ежелгі Грекияда пайда болды. Ол кездегі жол ұзындығы 6 километр болатын әктастан жасалған ор болатын. Содан кейін бірте-бірте дами келе, заман ағымына қарай қазір темір жол дүниежүзі бойынша жүк және жолаушы тасымалдаудан 1 інші орында тұр. Оған себеп темір жол көлігінің тұрақтылығы, сенімділігі, жүк көтергіштігі, қауіпсіздігінің арқасы.

Басқа көлік құралдарына қарағанда артықшылықтары осы.

Жалпы шаруашылықта, өндірісте кеңінен қолданылатын темір жол болғаннан соң таралуы жөніненде бірінші орында. Қазіргі таңда да темір жол қатынасы өте актуалды. Біз білетін шаруашылық түрлері өнеркәсіпте темір жол басты рөлде. Өйткені кез келген металл рудалары, шикізаттар осы пойыз вагондары арқылы тасымалданады. Бұл әлемдік экономикада басты сала болып саналады. Қара алтынның өзі осы темір жол арқылы тасымалданады. Теміржол көліктің әмбебап түріне жатады. Оиымен аймақ аралықтары меи аймақ ішінде сан түрлі жүктерді тасуға оалады. Бірақ жердің топографиялық, климаттықжәне экологиялық жагдайларына байланысты теміржол салу аса мол күрделі қаржы жұмсауды талап етеді.

Теміржол көлігінде пойыздар жүрісіне байланысы жоқ шыгыядардың үлесі өте мол (ғимараттар мен т.б. қүрылғыларды жөндгу, әкімшілік техникалық қызметкерлерді үстау); олар шамамен жолды пайдалануға

жүмсалатын жалпы қаржыныц жартысына тен. Осының бәрі жүк ағындарының антарлықтай топталған жерлерінде теміржолды пайдаланудык тиімділігін керсетеді. Теміржолмен үзаққа жүк тасу үнем түрғысынан кел- генде жақын жерге тасудан пайдалырақ. Бұл арақашықтықтың үзкндыгына байланысы жоқ шығындар

үлесінің көптігінен. Оларға бастапқы және ақырғы операциялар кіреді