Дипломатиялық қатынастар туралы 1961 жылғы Вена конвенциясы

Дипломатиялық қатынастар туралы 1961 жылғы Вена конвенциясы

ДИПЛОМАТИЧЕСКИЙ АГЕНТ

в соответствии с Венской конвенцией о дипломатических сношениях 1961 г. -дипломат, т.е. член дипломатического персонала дипломатического представительства (в т.ч. и его глава), лицо, которое по должности непосредственно участвует в осуществлении функций дипломатического представительства.

29-бапқа сәйкес: Дипломатиялық агенттіктің жеке басына қол сұғылмайды. Ол қандай да бір түрде болмасын тұтқындауға немесе ұстауға жатпай- ды. Келген мемлекет оған қажетті деңгейде құрмет көрсетуге және оның жеке басына, бостандығына немесе қадір-қасиетіне қандай да бір қолсұғылушылықты болдырмау үшін бүкіл қажетті шараларды қолдануға міндетті. 42-бапқа сәйкес: Дипломатиялық агент келген мемлекетте жеке пайдасы мақсатында кәсіби немесе коммерциялық қызметпен айналыспауы тиіс.

Конвенцияның 29-бабына сәйкес: Дипломатиялық агенттің жеке басына қол сұғылмайды. Ол қандай да бір түрде болмасын тұтқындауға немесе ұстауға жатпайды. Мекендеген мемлекет оған қажетті деңгейде құрмет көрсетуге және оның жеке басына, бостандығына немесе қадір-қасиетіне қандай да бір қолсұғушылықты болдырмау үшін қажетті шараларды қолдануға міндетті. Дипломатиялық агенттің жеке резиденциясына өкілдіктің үй- жайларына қол сұғылмайды. Дипломатиялық агент мекендеген елдің қылмыстық үкімі қолданылмайды. Дипломатиялық агент мекендеген мемлекеттің азаматтық және әкімшілікке қарасты имунитетке ие. Келесілерге иммунитет қолданылмайды: – мекендеген елдің аумағында жеке жылжымайтын мүлікке жа- татын заттық талап (егер өкілдіктің мақсаты үшін осы мүлікке ие болмаса); – мұраға қатысты талаптар, оларда ол өсиет орындаушы, қамқоршы, мұрагер немесе мұрадан бас тартушы немесе алушы ретінде; – дипломатиялық агенттің ресми қызмет міндеттерінің шегіндегі кез келген кәсіптік немесе коммерциялық қызметке жататын талаптар.

Ең алдымен, дипломатиялық агенттер үшін белгіленген көлемдегі жеке басқа тиіспеушілік, халықаралық ұйымдар жанындағы өкілдіктер мүшелерінің жеке басының артықшылықтары мен иммунитеттеріне жатады. Әдетте, сондай-ақ өкілдік мүшесінің жеке резиденция- сы, ресми құжаттар мен корреспонденция (хат-хабар), абсолютті қолсұғылмаушылыққа ие. Халықаралық ұйымдар жанындағы өкілдік мүшесінің юрисдикциялық иммунитеті дипломатиялық агенттің мәртебесінен, әсіресе, қылмыстық юрисдикция иммунитетіне қатысты 63 өзгешеленеді. Мемлекеттер өкілдіктері туралы Вена Конвенциясына сәйкес олардың әмбебап сипаттағы халықаралық қатынастарында қылмыстық юрисдикциядан иммунитет, ресми функцияларды орын- дау кезінде жасалған әрекетке ғана таралады (60-бап). Ұйымдардың басты органдарындағы мүше-мемлекеттердің жоғары өкілдеріне жеке юрисдикциялық иммунитеттер жоғарыда айтылғанға ұқсас беріледі. Сол мезгілде халықаралық ұйымдардың лауазымды тұлғаларына, дипломатиялық агенттердің артықшылықтары мен иммунитеттері берілуі мүмкін. Лауазымды тұлғалар неғұрлым қарапайым юрисдикциялық иммунитеттерге ие. Финалдық артықшылықтар мен кедендік иммунитеттер көлемі, сондай-ақ өкілдік басшысының туды және ұйымның эмблемасын пайдалану құқығы тұтастай алғанда, халықаралық құқыққа сәйкес дипломатиялық агенттерге берілген құқыққа сай келеді.