Жеміс көкөністерді тасымалдауына және қабылдауына қойылатын санитариялық-гигиеналық талаптар

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі

А.Байтұрсынов атындағы Қостанай Мемлекеттік университеті

Ветеринариялық-санитария кафедрасы

Баяндама

Тақырыбы: Жеміс көкөністерді тасымалдауына және қабылдауына қойылатын санитариялық-гигиеналық талаптар

                                                                        Орындаған: Аманбаев Сарсен

                                                                                   Тексерген:Тыштықбаева С.Б.

                               Қостанай 2019 жыл

Жоспар:

І.Кіріспе

І.І. Жеміс-жидек пен көкөністерге жалпы сипаттама

ІІ. Негізгі бөлім

ІІ.І. Жеміс-жидек пен көкөністерді сақтау, тасымалдау және қабылдау

ІІ.ІІ. Жеміс-жидек пен көкөністерге қойылатын негізгі санитариялық талаптар

ІІІ.Қорытынды

ІV. Қолданылған әдебиеттер

Көкөніс – тамаққа қолданылатын бақша жемістері. Олар бағалы тағам болып саналады. Көкөністердің тағамдық мәні бойындағы тез сіңгіш заттардың, ішінара көмірсутектердің болуына байланысты көкөністерде ас қорытуға пайдалы әсерін тигізетін, адам организміне қажетті витаминдер мен минералды тұздар, сондай-ақ ақуыздар, әр түрлі органикалық қышқылдар, эфир майы мол.

Жеміс – жабық тұқымды өсімдіктер өнімі. Жеміс құрғақ жеміс және шырынды жұмсақ жеміс деп бөлінеді. Құрамында ақуыз, май, көмірсу витаминдері көп болғандықтан жеміс тағамға, мал азығына, т.б пайдаланылады. Көптеген жемістен дәрі, бояу алады.

Жаңа піскен жемістер мен көкөністер және оларды өңдеу өнімдері адам тамақтануында кең орын алады.Олардың пайдалы қасиеттері оның химиялық қасиетіне негізделген.

Көкөністерді және жемістерді тасымалдау, қабылдау, сақтау. Жемістер зауытқа арнаулы, сыйымдылығы 16 кг-нан аспайтын ағаш қораптармен, алма, айва жемістері сыйымдылығы 400 кг болатын торлы контейнерлермен, жидектер сыйымдылығы 12 кг-ға дейін болатын ағаш жәшіктермен, ал жүзім арнаулы қорабы бар автомашиналармен, көкөністер жәшікпен, контейнерлермен әкелінеді. Зауытқа әкелінген өнімдер стандарттар мен техникалық жағдайлар талаптарына сай болуы керек. Шикізаттар жабық алаңдарда немесе жақсы желдетілетін бөлмелерде немесе тоңазытылатын камераларда сақталады. Әр өнімнің өзіне тон сақтау мерзімдері бар.Шикізаттарды сорттау, іріктеу және тексеру. Өндірістің белгілі бір технологиялық режимдерін орнықтыру және өнімнің біркелкілігін сақтау мақсатында шикізаттар түсі, сорты, пісу дәрежесі бойынша сортталып, өлшемдері бойынша іріктеледі. Бүл процестер қолмен немесе машинамен жүргізіледі.Шикізаттарды жуу, тазалау, кесу және майдалау. Өте нәзік (бүлдірген, таңқурай және т.б.) жидектер болмаса қалған шикізаттардың барлығы жуылады. Жуу кезінде шикізат сыртындағы бөгде қоспалардан басқа улы химикаттар қалдықтарынан арылады. Шикізаттарды жуу, тазалау, кесу және майдалау арнаулы механизмдермен және машиналармен жүргізіледі.Шарпу — шикізаттарды белгілі бір температурада бумен, сумен немесе тұздың, қанттың судағы ерітіндісімен, органикалық қышқылдардың ерітіндісімен өңдеу. Шарпудың мақсаты — өнімді қышқылдандырып, өнімнің сапасын төмендететін ферменттердің тіршілік әрекеттерін тоқтату. 70° С-танжоғарытемпературадашарпудаферменттербұзылады да, тіршілігінтоқтатады.Куыру және инала қуыру (пассерлеу). Көкөністерді қуыру — калориялығын арттыру, өзіне тон түс пен дом беру үшін белгілі бір температуралық режімдемайдың ішінде өңдеу. Бүл кезде шикізаттың массасы 30%-дан астам кемиді.