Листья

Листья

               Под названием «лист» (Folium) в фармацевтической практике понимают лекарственное сырье,  представляющее собой высушенные листья или отдельные листочки сложного листа. Листья собирают обычно вполне развитые, с черешком или без черешка.                                                                При макроскопическом анализе листьев обращают внимание на форму и размеры листовой пластинки, форму и длину черешка, характер жилкования и края листа. При исследовании мелких кожистых листьев эти особенности хорошо видны на сухом  материале. Для изучения крупных и тонких листьев , которые обычно в сырье бывают смяты, их необходимо предварительно размягчить во влажной камере или размочить путем погружения на несколько минут в горячую воду. Размоченные листья раскладывают на стеклянной пластинке, тщательно расправляя их. С помощью лупы (10х) или стереомикроскопа на сухом материале изучают характер и расположение волосков, наличие эфирно-масличных железок, вместилищ и других образований на поверхности листа. Размеры пластинки листа и черешка определяют с помощью линейки. Цвет определяют обеих сторон листа при дневном освещении.Запах устанавливают при растирании листа между пальцами. Вкус определяют у сухого сырья или его отвара (только у неядовитых обьектов).        

Жапырық

Фармацевтикалық практикада «жапырақты» (Folium) дәрілік шикізат ретінде, өз алдына кептірілген жапырақтар немесе жеке жапырақшалардан құралған жапырақ деп атайды. Жапырақты әдетте, толық дамыған сағақпен немесе сағақсыз жинайды.                                                                                Микроскопиялық талдауда жапырақтың пішініне және жапырақ тақтасының көлеміне, сағақтың пішіні мен ұзындығына, тармақталуына және жапырақтың жиегіне назар аударады. Ұсақ қалың жапырақты зерттегенде осы ерекшеліктер құрғақ материалда жақсы көрінеді. Ірі және жіңішке жапырақтарды зерттегенде, әдетте шикізат ұсақталған болады, оны міндетті түрде дымқыл камерада жұмсарту керек немесе ыстық суға бірнеше минут салып жібітіп алу керек. Жібіген жапырақтарды шыны пластинкада түзету арқылы жаю керек, Лупа көмегімен (10х) немесе стереомикроскоп арқылы құрғақ материалдарды жіпшелердің орналасуына қарай, эфир майлары бездерімен, басқа да беткі қабаты үлгілерімен зерттейді. Жапырақтың пластинка пішінін және сағағын сызғыш арқылы анықтайды. Түсін күндізгі жарықта жапырақтың екі жағын да қарау арқылы анықтайды. Жапырақтың иісін саусақтарға ысқылау арқылы анықтайды. Дәмін құрғақ шикізаттан немесе оның қайнатпасынан анықтайды  (тек уле емес өсімдіктерден).