Дәнді дақылдардан таңғы ас өндіру технологиясы.Жүгері таяқшасын алу технологиясы,сапасына қойылатын талаптар

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРҒЫ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

АЛМАТЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

«Тағам технологиялары» факультеті

«Тағам өнімдерінің технологиясы» кафедрасы

«Тамақ өндірісінің жалпы технологиясы» пәні

[pic 1]

Тақырыбы: «Дәнді дақылдардан таңғы ас өндіру технологиясы.Жүгері таяқшасын алу технологиясы,сапасына қойылатын талаптар»

Орындағандар: Жаксылыкова А.А.

Тобы: ТОП 21-11

Тексерген:Сыздыкова Л.С.

Алматы 2023

Жоспар

Кіріспе..................................................................................................................3

Негізгі бөлім........................................................................................................3

1. Таңғы асты өндіруге арналған дәнді дақылдар………………...........…4

1.1. Дәнді дақылдан таңғы ас өндіру технологиясы……………….….............5

1.2. Талқан және кептірілген тәтті күріш өндіру технологиясы.......................6

2. Жүгері таяқшасы...........................................................................................7

2.1. Жүгері таяқшасын алу технологиясы……………….…............................8

2.2. Жүгері таяқшаның сапасына қойылатын талаптар….…..........................9

Қорытынды......................................................................................................10

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі................................................................12

Кіріспе

Дәнді дақылдар – дәні үшін өсірілетін аса маңызды өсімдіктер тобы. Дәнді дақылдар – адам үшін негізгі азық, малға жем. Дәнді дақылдарда ақуыз бен көмірсулар көп, сондай-ақ ферменттер, В тобындағы дәрумендері, А провитамині бар. Ұн тартатын, жарма, құрама жем өнеркәсіптері үшін шикізат болып табылады. Өңделген өнім нан пісіруде, макарон, кондитер өнімдерін, тағамдық концентраттар, консервілер әзірлеуге, сыра қайнатуға, спирт, крахмал алуға пайдаланылады.

Дәнді дақылдар әлемдегі ең маңызды тағамдардың бірі болып саналады. Дәнді дақылдардың көптеген түрлері бар және олардың барлығы ұқсас болғанымен, өзіндік ерекшеліктерге ие.Бүгінде біз дәнді дақылдардың алуан түрін білеміз, олардың ішінде мыналар ерекшеленеді:

Күріш-астық тұқымдасына жататын бір немесе көп жылдық өсімдік. Дүние жүзінде күріштің 20-дан астам түрі өсіріледі. Оның биіктігі 60 – 150 см, бір жылдық өсімдік.Қара бидай-оның ғылыми атауы-дәнді дақылдар,биіктігі 110-дан 160 сантиметрге дейін. Оның көмегімен олар қара бидай нанын, қара бидай ұнын, тіпті сабанымен ойыншық фигураларын жасайды. Жүгері-бұл биіктігі 60-90 сантиметрге жететін шөп. Жапырақтары ұзартылған, жасыл түсті. Оның кең таралуы тамақ болып табылады: бұл көптеген салат рецептеріндегі ингредиент, мысалы, сонымен қатар нан жасауға арналған. Ол сондай-ақ мал азығы ретінде қолданылады. Бидай-бұл биіктігі 1 метрден 3 метрге дейін жететін Triticum тұқымдасына жататын шөп. Бұл Батыста мыңдаған жылдар бойы өсірілген өсімдіктердің бірі. Оның көмегімен нан, печенье, макарон, сыра дайындалады және оны таңғы ас ретінде пайдаланады.Арпа-астық тұқымдасына жататын бір және көп жылдық өсімдіктердің тегі.Текті 30-дай түрлер құрайды. Арпа, бидай секілді ертеден өсіріліп келе жатқан дәнді дақыл. Бидайға қарағанда, арпа ыстыққа да, суыққа да, құрғақшылыққа да төзімді.

Әлемдегі ең маңызды дәнді дақылдар болып бидай, жүгері және күріш болып есептелінеді. 

1. Таңғы асты өндіруге арналған дәнді дақылдар

Жүгері, күріш, бидай және басқа да дәнді дақылдар таңғы асты өндіруге арналған шикізат ретінде қолданылады. Таңғы ас тәуліктік азық құрамының 30%-ын құрайды,бірақ көлемі жағынан аз және жеңіл қорытындылатындай болуы тиіс.Сондықтан құрғақ таңғы асты пайдалануға болады.

Құрғақ таңғы ас деп әртүрлі жармадан, ұннан, көкөністерден, басқа өнімдерден қосымша өңдеусіз немесе аз мөлшердегі өңдеуді қажет ететін (мысалы, суда дымқылдату) тұтынуға дайындалған өнімдерді айтады. Бұндай өнімдер жорықтық-түздік жағдайларда тамақтандыруды ұйымдастыруға өте ыңғайлы. Ал кейбір өнімдер, мысалы үлпілдек жүгері жаппай демалыс және адам көп жиналатын басқа да орындарда белсенді түрде сатылады.