Ужыванне колеравых лексем у паэме “Новая зямля” Якуба Коласа

           Дзяржаўная ўстанова адукацыі “Гімназія №4 г.Віцебска”

                                    Навукова – даследчая работа

Ужыванне  колеравых лексем у паэме “Новая зямля” Якуба Коласа

                                                                   Выканала: Шкатула Анастасія,  

                                                                   вучаніца 9 “Б” класа  

                                                                   Кіраўнік: Куль Любоў Уладзіміраўна,

                                                                   настаўнік беларускай мовы і

літаратуры

                                       г. Віцебск 2017год

Змест

Уводзіны. Якуб Колос -  майстар малявання словам                      

Асноўная частка

1. Ужыванне колеравых лексем у паэме “Новая зямля” Якуба Коласа

Раздзел 1. Праблема колерабачання мастацкага тэксту

1.1Распрацоўка пытання колерабачання

1.2Сімвалічнае значэнне колера ў мастацкім творы

Раздзел 2.Колеравая эстэтыка ў паэме “Новая зямля” Якуба Коласа

1. Частотнасць ужывання колеравых лексем
2. Стылістычная функцыя лексікі са значэннем колеру

    2.3 Выяўленчая роля мастацкіх сродкаў, уаснове якіхляжаць словы са значэннем колеру

Заключэнне

Спіс літаратуры

Дадатак

Уводзіны 

Паэма “Новая зямля” – вяршыня паэтычнай творчасці Якуба Коласа. Цікавай асаблівасцю “Новай зямлі” з’яўляецца тое, што яна напісана на аўтабіяграфічным матэрыяле. Коласу ўдалося, захаваўшы дакладнасць матэрыялу, зрабіць мастацкія абагульненні і стварыць вобразы, якія  сталі тыповымі і характэрнымі для ўсяго тагачаснага беларускага сялянства.

Якуб Колас — віртуозгукапісу і малявання словам. Эстэтыка колеру і паэтыкагукувызначальныя ў паэме «Новая зямля». У гэтымтворы мастак слова праз колер паказаў, якіятоіць у сабе родная прыродадзівосна-чароўныя "скарбы гожства, сугалосся". У многіхвыпадкахфарба, гук у паэтавыхпрыродапісальныхмалюнках — праява высока адухоўленагаўспрымання свету, сведчаннечуйнайфіласофскайповязічалавека з прыродай і космасам.     Якуб Колас вельмівобразнаперадаваўз'явыпрыроды, сузіраў і адкрываў у ёй красу, гармонію. А гэтавымагаланезвычайнагаўзнясенняпаэтычнага духу, бо "прыгажосцьмастацтва, — як адзначаў Гегель, — з'яўляеццапрыгажосцю, народжанай на глебе духу, і наколькі дух і творвышэйпрыроды і яез'яў, настолькі ж цудоўнае ў мастацтвевышэйнатуральнайпрыгажосці". Якуб Колас стварыў высокую паэзіюпрыроды, уклаў у яеглыбокуюэстэтыку слова, зместсвайго "я".

Мэтапрацы – дацьапісаннеколеравых лексем (каларонімаў) у паэмеЯкуба Коласа “Новая зямля”, скласціўяўленне пра спецыфіку колерабачання паэта. Для дасягненнегэтаймэтыставіліся і вырашалісянаступныязадачы:

-выявіць у паэмесловысазначэннем колеру, вобразныясродкі, якіядапаўняюцьколеравую гаму;

- раскрыцьвыяўленчую ролю эпітэтаў, метафар, параўнанняў, у асновеякіхляжацьсловысазначэннем колеру;

- раскрыцьстылістычнуюфункцыюлексікісазначэннемколеру  (стварэннесветлага, радаснагамалюнка,аптымістычнага настрою, перадачазрокававыхкарцінбагатага свету фарбаўроднайпрыроды і г.д.)

- выявіць частотнасць ужывання пэўных колеравых лексем

Прадметам даследавання з’яўляюцца каларонімы ў паэзіі Якуба Коласа.

Аб’ектам даследавання  - паэма “Новая зямля” Якуба Коласа. Для дасягнення  пастаўленай мэты намі былі сабраны лексічныя адзінкі, з дапамогай якіх у творы называюцца аб’екты колеру.

Асноўная частка

  Раздзел першы

У любым літаратурным творы ў той ці іншай ступені выкарыстоўваецца колеравая і светлавая лексіка. Сёння для намінацыі лексікі са значэннем колеру адны навукоўцы ўжываюць тэрмін “колераабазначэнне”, іншыя - “колеравыя словы". Для намінацыі лексікі са значэннем колеру можа быць выкарыстаны тэрмін “каларонім". [2; с.16].