Қазақстан Республикасында педиатриялық қызметті ұйымдастыру

Тақырыбы: Қазақстан Республикасында педиатриялық қызметті ұйымдастыру.

Дәріс тезистері

Педиатрияға кіріспе. Педиатрия (грек тілінен аударғанда payos – бала және iatrea – емдеу) балалардың даму заңдылықтарын, аурулардың пайда болу себептері мен механизмдерін, оларды тану, емдеу және алдын алу әдістерін зерттейді.

Педиатрия Ресейде өткен ғасырдың 30-40 жылдарында тәуелсіз медициналық мамандық ретінде дами бастады. Педиатрия дамуының маңызды кезеңі 1834 жылы Санкт-Петербургте қазір көрнекті орыс педиатры Н.Ф.Филатовтың есімімен аталған алғашқы балалар ауруханасының ашылуы болды. Бұл аурухана қайырымдылық қоғамдарының қаражатына салынды және Еуропадағы екінші балалар ауруханасы болып саналды. Біраз уақыттан кейін (1842) Мәскеуде тағы бір балалар ауруханасы ашылды, ол кейінірек Н.Ф. Филатова. пен Н.П. Гундобин заңды түрде отандық ғылыми педиатрияның негізін салушылар болып саналады. Қазақстанда ана мен бала денсаулығын сақтауды ұйымдастыру 1921 жылы басталды. 1921 жылдан бастап ана мен сәбиді қорғаудың алғашқы мекемелері – сәбилер үйлері, балалар үйлері мен тарату орталықтары, күндізгі балабақшалар пайда бола бастады. Бұл ретте балалар мен жасөспірімдердің денсаулығын қорғау желісі құрылуда.

Қазақстан Республикасындағы педиатриялық қызметті ұйымдастыру. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2022 жылғы 15 наурыздағы № ҚР ДСМ-25 «Қазақстан Республикасында педиатриялық көмек көрсетуді ұйымдастыру стандартын бекіту туралы» бұйрығы негізінде жұмыс істейді.

Осы Стандартта пайдаланылатын терминдер мен анықтамалар:

1) балалық шақтағы ауруларды ықпалдастыра қарау (бұдан әрі – БШАЫҚ) – 5 жасқа дейінгі балаларға уақтылы және сапалы медициналық көмек көрсетуге, сырқаттанушылығын, өлімін, мүгедектігін азайтуға, сондай-ақ физикалық, психоәлеуметтік және эмоциялық дамуын жақсартуға бағытталған Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) және Біріккен Ұлттар Ұйымының Балалар Қоры (ЮНИСЕФ) ұсынған стратегия;

2) белсенді бару – дәрігердің бастамасы бойынша, сондай-ақ медициналық-санитариялық алғашқы көмек (бұдан әрі – МСАК) ұйымдарына стационарлардан шығарылған науқастар туралы, жедел жәрдем көмек қызмет көрсеткеннен кейін медициналық ұйымға мәліметтер берілгеннен кейін медицина қызметкерінің белсенді қарап-тексеруін қажет ететін пациенттерге науқастың үйіне дәрігердің және (немесе) орта медицина қызметкерінің баруы;

3) патронаж – медицина қызметкерлерінің үй жағдайында профилактикалық және ақпараттық шараларды жүргізуі (нәрестеге патронаж, жүкті әйелге, босанған әйелге, диспансерлік науқасқа патронаж).

Педиатриялық көмек көрсететін ұйымдардаң негізгі бағыттары

Педиатриялық көмек 18 жасқа толмаған балаларға келесі түрде көрсетіледі.

1) Амбулаториялық-емханалық, БМСК (біріншілік медико- санитарлық көмек) кіреді диагностикалық кеңес көмек.

2) Стационарлық

3) Стационаралмастырушы

4) Жедел медициналық

5) Санитарлық авиция

Педиатриялық көмек көрсету аурулар диагностикасы және емдеу хаттамаларына сәйкес жүргізіледі.

Педиатриялық көмек көрсететін МҰ негізгі міндеттері мен қызмет бағыттары:

• балаларға, оның ішінде жаңа туған нәрестелерге дәрігерге дейінгі, білікті, мамандандырылған медициналық көмек және жоғары технологиялық медициналық қызметтер көрсету;

• медициналық көмектің қолжетімділігін және медициналық қызметтердің сапасын қамтамасыз ету бойынша іс-шараларды жүргізу;

• сапалы консультациялық, диагностикалық, емдік көмек көрсету БШАЫЖ принциптерін сақтау;

• балаларға медициналық оңалтуды, диспансерлеуді қамтамасыз ету;

• профилактикалық