Технологиялық процестердің даму нусқалары мен заңдылықтарын зерттеу

Практикалық жұмыс 2.

ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРДІҢ ДАМУ НҰСҚАЛАРЫ МЕН ЗАҢДЫЛЫҚТАРЫН ЗЕРТТЕУ

Жұмыстың мақсаты: технологиялық процестердің мәні мен ерекше белгілерін, олардың қалыптасу заңдылықтарын, қызмет етуі мен дамуын, Қазақстан Республикасының бәсекеге қабілеттілігі мен экономикалық қауіпсіздігін арттырудағы технологиялық процестердің рөлін меңгеру.

Меңгеруді бақылау: ауызша сұрау және тестілеу.

Әдебиет: [2], [7], [10], [11], [13].

Материалдық қамтамасыз ету

1. Технологиялық процесс құрылымының схемасы.

2. "Технологиялық процестердің жіктелуі" Слайд.

3. ГОСТ 3.1109 ТҚБЖ "Негізгі ұғымдардың терминдері мен анықтамалары". Енгізілді 01.01.1983 ж. М., 1982.

4. Технологиялық процестер көрсеткіштерінің нормативтік және анықтамалық деректері.

Негізгі мәліметтер

"Негізгі өндірістік технологиялар" пәнін оқыту объектісі өндіріс (материалдық және материалдық емес), пәні – оны жүзеге асыру технологиясы болып табылады.

Өндіріс өнімдер жасау құралы болып табылады (зауыттар, фабрикалар, кәсіпорындар, суретшілер, мүсіншілер, сәулетшілер және т.б.).

Өндірістік процесс - бұл кәсіпорынның, зауыттың, фабриканың және т.б. жұмыс істеу процесі; өндірістік іс-әрекет ретінде бір-бірімен байланысты технологиялық және экономикалық іс-әрекеттердің жиынтығы.

Өндіріс технологиясы - өндірістік процестің бір бөлігі, ол еңбек затын өнімге тікелей түрлендіретін технологиялық әрекеттердің жүйелілігі болып табылады. Технологиялық әрекеттер-бұл технологиялық процесс ретінде өзгеше нәрсе емес.  

Технологиялық процесс – белгілі бір түрдегі тұтыну құнын (тауардың) жасау үшін қажетті технологиялық іс-әрекеттер бағдарламасы (дәйектілігі).

Техника-технологиялық әрекеттерді орындайтын өндіріс құралдары.

Технологиялық процесті жүзеге асыру үшін мыналар қажет: Еңбек заты (Шикізат, жартылай фабрикаттар); еңбек құралы (зат түрінде технологиялық процесс барысында еңбек затыа тікелей әсер ететін, мысалы технологиялық жабдық, немесе физикалық өріс); еңбек субъектісі (тұтыну құнын жасау үшін белгілі бір технологиялық әрекеттерді жүзеге асыратын адам).

Процестің бастапқы өнімі – табиғат заттары, шикізат немесе жартылай фабрикат. Шикізат - өндіруге немесе өндірілуіне шығындалған еңбек. Жартылай фабрикат - өңдеуге ұшыраған, бірақ дайын өнім ретінде тұтынылуы мүмкін емес шикізат. Өнім - шикізат, жартылай фабрикат, материалдық және мәдени игіліктер немесе өндірістік сипаттағы орындалған жұмыстар түріндегі өндіріс нәтижесі (сурет. 2.1, кесте 2.1).[pic 1]

Сурет 2.1. Машина – өндіріс құралы

2.1-кесте. Машиналармен бастапқы өнімді өнімге түрлендіру

Үздіксіз және дискретті технологиялық процестер, сондай-ақ тұйық циклмен технологиялық процестер (қалдықсыз технологиялар) бөлінеді.