Менеджмент функциялары

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

   Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

                     [pic 1]

Факультеті: Экономика және бизнес жоғары мектебі

Кафедрасы: Экономика

         СӨЖ (кестемен)

Тақырыбы: Менеджмент функциялары

                                            Орындаған: Болатова Жулдыз Айдыновна

                                            Тексерген: Купешова Сауле Телеухановна

                                            Жоспар.

I Кіріспе

Менеджмент, оның қызметі және функциялары.

II Негізгі бөлім

Функциялары жайлы толық ақпарат.

III Қорытынды

Функциялар арасындағы ортақ байланыс.

   Функциялар туралы айтпас бұрын, «менеджмент» түсінігін енгізу қажет. Менеджмент – нарық жағдайында жұмыс істейтін кәсіпорынның кез келген шаруашылық қызметі барысында экономикалық механизмнің принциптерін, функцияларын және әдістерін пайдалана отырып, материалдық және еңбек ресурстарын ұтымды пайдалану арқылы белгілі бір мақсатқа жетуге бағытталған кәсіби қызметтің дербес түрі.

   Менеджменттің негізгі қызметі – қойылған мақсатқа жету мүмкіндігі. Шағын фирмаларда бұл рөлді директордың өзі атқарады, ал ірі фирмаларда – менеджер. Бір жағынан, көп деңгейлі басқару жүйесіне байланысты директор өз шешімдерін өзі шығара алмайды және олардың төменгі деңгейде орындалуын бақылай алмайды, оның үстіне оның басқа да істері, жаһандық міндеттері мен проблемалары көп. Екінші жағынан, кәсіби менеджер көбінесе көптеген мәселелерді директорға қарағанда жақсы шешеді. Сондықтан менеджер кейде фирмадағы ең маңызды адам болып табылады.

   Мақсатты ұйым моделі оларға қол жеткізуді қамтамасыз ететін басқару жұмыстарының көлемі мен түрлерін анықтаудың бастапқы нүктесі болып табылады. Белгілі бір ұйымның сипаттамаларына (көлемі, мақсаты, меншік нысаны және т.б.) қарамастан кез келген басқару процесінің құрамдас бөліктері болып табылатын функциялар туралы болып отыр. Сондықтан оларды жалпы басқару функциялары деп атайды. Негізгі функциялар басқару қызметінің мазмұны болып табылады. Мақсатқа жету тек негізгі функцияларды жүзеге асыруды ғана емес, олардың белгілі бір жұптасуын, осы функциялардағы басымдықтардың динамикасын талап етеді.

   Жоспарлау басқарудың негізгі іргелі функциясы болып табылады. Жоспарлау - бұл ұйымның мақсаттары мен міндеттерін, сондай-ақ осы мақсаттарға жету үшін қажетті ресурстарды анықтаумен байланысты функция. Бұл көшбасшылық ұйымның барлық мүшелерінің күш-жігерінің ортақ мақсаттарға жетуге бағытталғанын қамтамасыз ететін әдістердің бірі. Бұл функция бірнеше қарапайым ішкі функциялардан тұрады:

• мақсат қою және болжау;

• ресурстарды бағалау;

• іс-қимыл бағдарламасы және бюджеттеу;

• өкілеттіктерді кеңейту;

• бақылау критерийлерін белгілеу.

   Жоспарлаудың негізгі принциптеріне басқарудың барлық ғылыми тәсілдері жатады: жүйелік, интеграциялық, маркетингтік, функционалдық, динамикалық, репродуктивтік, процесстік, нормативті, сандық, әкімшілік, мінез-құлық, ситуациялық. Оларға сәйкестік дұрыс жоспар құру үшін өте маңызды. Жоспарлар не істеу керек тізімнен тұрады, мақсаттарға жету үшін қажетті жұмыстың реттілігін, ресурстары мен уақытын анықтайды.

Басқару объектісін дамытуды жоспарлау циклі келесі сілтемелерден тұрады:

- сыртқы ортаны талдау;

- дамудың күшті және әлсіз жақтарын анықтау; бар артықшылықтарды пайдалану;

- мақсатқа жету жоспарын құру;

- мақсаттар мен ауытқуларды түзету;

- мақсаттарды анықтау.

   Жоспарлауды бірнеше критерийлер бойынша жіктеуге болады. Қамту жағы бойынша жоспарлау корпоративтік жоспарлауға  (жалпы компания үшін); қызмет түрі бойынша жоспарлау (өндірістік жоспарлау); нақты бөлім деңгейінде жоспарлауға (цех жұмысын жоспарлау) бөлінеді. Функциясы бойынша: өндіріс; қаржылық; персонал; маркетинг. Уақыт кезеңі бойынша: ұзақ мерзімді жоспарлау – 5 жыл және одан да көп; орта мерзімді жоспарлау – 2 жылдан 5 жылға дейін; қысқа мерзімді жоспарлау – бір жылға дейін. Жоспарлардың нақтылану дәрежесі бойынша бұл функция стратегиялық жоспарлауға бөлінеді; операциялық немесе тактикалық жоспарлау.