Бухгалтерлік есеп

[pic 1][pic 2]

Айналым ведомостары

Бухгалтерлік[pic 3] есеп

Орындаған: Дәулеткелді А.Қ.[pic 4][pic 5]

Бухгалтерлік есеп шаруашылық есеп түрлерінің бірі болып табылады. Сондықтан бухгалтерлік есепті оқуға кіріспес бұрын жалпылама түрде шаруашылық есеп түсінігімен танысып алуымыз қажет. Бұл бухгалтерлік есептің ерекшеліктерін жақсы білуге, оны толығымен және тереңірек меңгеруге мүмкіндік береді.
Кең мағынасында алғанда шаруашылық есеп, өзінің аты да көрсетіп тұрғандай, тағамға, киімге, түрғылықты жерге қажеттіліктерді және т.б. қанағаттандыру үшін аса қажет материалдың игіліктерді өндіру және таратуды түсіндіретін өндіріс орнының есебі, халық шаруашылығының шаруашылық қызметінің есебі.[pic 6]

Шаруашылық қызметті басқару жөне бухгалтерлік есепті жүргізу дүрыстығын тексеру үшін жинақталған мөліметтер қажет. Осындай мәліметтер шаруашылық құралдарының жеке түрлері, олардың қүрылу көздері мен шаруашылық процестері бойынша шоттарда өрбір айдың соңында алынады. Алайда, ешбір шотта есептің бір ғана объектісін сипаттайтын көрсеткіштер болады. Барлық объектілердің жалпы сипаттамасы бір ғана жерде жеке көрсеткіштерді біріктіру жолымен алынуы мүмкін.

Ағымдағы есеп мөліметтерін оның негізгі мақсатта-рымен бірге жинау, кәсіпорынның шаруашылық қыз-метінің жалпы көрінісін беру - есеп жазбаларын бақылау мен тексерудің маңызды әдістерінің бірі болып табылады.

Жеке шоттарда байқалмайтын көптеген қателер жаз-баларды жалпы жинақтау кезінде анықталынады. Мысалы, шоттардың мөліметтері бойынша қүрылған баланста актив пен пассивтің жалпы жиындары бір-бірі-не тең болмауы мүмкін, онда бүл жіберілген ңателіктер-дің бар екендігін растайды.

Бірақ жинақтау шоттары бойынша мәліметтердің жалпы жиыны соңғы баланс бойынша жеткіліксіз болып табылады. Ол талдау шоттарының мәліметтерін мүлдем қамтымайды, ал жинақтау шоттарына қатысты айна-лымдарды ңамтымай, бір гана ңалдықтарын жалпылау-мен шектеледі. Сондықтан төжірибе жүзінде жинаңтау жөне талдау есебінің мөліметтерін жалпылау жөне салыстыру үшін неғүрлым толығырақ жинақ айналым ведомостарының көмегімен жүргізіледі.

Айналым ведомосы белгілі бір мерзімге айналымдар мен шоттар қалдықтарының жиынтығын білдіреді.

Олар:

а) жинақтау шоттары бойынша айналым ведомосына;

б) талдау шоттары бойынша айналым ведомосына бөлінеді.

Жинақтау шоттары бойынша айналым ведомосы бы-

лай қүрылады.

Барлық шоттарды жазып болғаннан кейін соңғы қал-дықтарын шығару дүрыстығын тексереміз. Ол үшін айна-лым ведомосын ңарастыра отырып, қалдыңтарды шығару ережесіне сәйкес активтік шоттарда бастапқы дебеттік қалдыққа дебеттік айналымды қосамыз және алынған сомадан кредиттік айналымды шегереміз, ал пассивтік шоттарда бастапңы кредиттік қалдыңңа кредиттік айналымды қосып, алынған сомадан дебеттік айналымды шегереміз.