Қазіргі кездегі виварий түрлері, Эксперименттік парадигма, Рандомды бақыланатын зерттеулер

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
          әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық Университеті

[pic 1]

СӨЖ

Тақырыбы: Қазіргі кездегі виварий түрлері, Эксперименттік парадигма, Рандомды бақыланатын зерттеулер.

  Факультет:«Биология және биотехнология»

  Кафедра:«Генетика»

Орындаған: Ерділхан Айбол

Жоспар:

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім

• Қазіргі кездегі виварий түрлері
• Эксперименттік парадигма
• Рандомды бақыланатын зерттеулер

1.  Қорытынды
2. Пайдаланған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Виварий (vivarium, лат. vivus - "тірі")- эксперименттік жұмыста немесе оқу процесінде пайдаланылатын зертханалық жануарларды ұстауға арналған медициналық-биологиялық мекеме (ғылыми-зерттеу институты, зертхана) жанындағы ғимарат немесе жеке үй-жай. Ұсталған жануарларға эксперимент жүргізу үшін жағдайлар мен жабдықтармен қамтамасыз етілуі мүмкін, сондай-ақ оларды өсіру үшін питомниктің функцияларын орындай алады.

Парадигма — қазіргі тандағы ғылым методологиясындағы негізгі үғымдардың бірі. Ол білімнің қандай да бір саласының ғылыми пайымдалуының даму сатысын белгілейді және оларға тән ерекшеліктерді көрсетеді, білім дамуының сатысындағы ғылыми бейнелеудің объектісін зерттеу әдістемесінің өзіндік сипатын анықтайды. Ғылымның парадигмалық мәселесі ғылыми білімдердің өз дамуында салыстырмалы дербестікке ие екендігін бейнелейді, өйткені таным процесінде рационалды дәлелденген жүйе ретіндегі ғылыми дәстүр пайда болып дамиды. Осы дәстүр ғалымдардың ғылыми іс- әрекеттерінің базалық негізін құрып, оларға өздерінің дербес ғылыми инструментарийін жасауға көмектеседі. Шынайы ғылыми тұрғыда дүниені қабылдаудың нәтижесінде ғылыми танымның осы сатысында дүниенің ғылыми бейнесі қалыптасады. Өте тар мағынада, парадигма — ғылыми проблемалар мен оны зерттеу мәселесінің қойылуы мен қалыптасуының логикалық моделі. Парадигма ұғымының құрылымы келесі қағидаларды қамтиды:
1. Ғалымдардың қазіргі бірлестігіне тән ғылыми принциптердің, сенімдердің, қүндылықтардың жиынтығы, осының негізінде ғалымдар өздерінің зерттеу объектісінің ғылыми картинасын, яғни ғылым пөнін жасайды.
2. Ғылыми зерттеулер үшін қолданылатын "пәндік матрица"деп аталатын техникалық тәсілдер, ғылыми инструментарийлер жүйесі және мұны игеру мен пайдалану нәтижесінде бірін-бірі түсінетін ғалымдардың бірлестігі жасақталынады.

Рандомизация – бұл сынаққа қатысушыларды топтарға бөлінуінің кездейсоқ реттілігін айқындауда қолданылатын әдіс. (rand – франц. – жағдай).

Алғашқы рет РБС 1948 ж. жүргізілді - British Medical Research Council туберкулезда қолданылатын стрептомицин тиімділігі бойынша кәзіргі ауқыт талабына сай рандомизация әдістері мен статистикалық сараптау жүргізілген сынағының қорытындысын басылымға шығарды (ең бірінші рет жасалған бақылаулы сынақ болып саналады)

Негізгі бөлім

1.Қазіргі кездегі виварий түрлері

Виварий кез-келген зертхананың маңызды бөлігі болып табылады. Жаңа препаратты жасау ұзақ және керемет уақытты қажет ететін процесс. Препаратты жасаудан басқа, оның адам үшін қауіпсіздігін зерттеу қажет. Әрине, бұл жұмыс барысында сіз зертханалық жануарларсыз жасай алмайсыз.

Біздің виварий-бұл бөлмелердің заманауи кешені:

-жануарларды ұстауға арналған үй-жайлар;

-жануарларға манипуляция жүргізуге арналған үй-жайлар;

-азыққа, төсемге, мүкәммалға, дезинфекциялау құралдарына арналған қоймалар;

-бөлме жууға және зарарсыздандыруға астаулар, жасушалардың және т. б;

-боткөліктерді зарарсыздандыруға және уақытша сақтауға арналған үй-жайлар;

-секциялық.

Жұмысты қамтамасыз ету үшін келесі бөлмелер бар:

-биохимиялық және гематологиялық зертханалар;

гистологиялық зертхана;

-фврмацевтикалық субстанциялар мен препараттарды сақтауға арналған үй-жайлар;