Шпаргалка по "Физике"

І  Бөлім. Стaтикaның негізгі түсініктері мен aксиомaлaры.

1. Стaтикaның негізгі ұғымдaры. Мехaникaлық қозғaлыс, күш, күштер жүйесі, бaлaмaлы күштер жүйелері, тең әсерлі және теңгеретін күштер.

Теориялық механика- материялық денелердің механикалық қозғалысынтарын, жалпы заңдарын зерттейтін ғылым саласы. Ол үш бөлімшелерден тұрады. Олар:

Статика- материялық денеге әсер ететін күш жүйелерінің түрлену әдістерін, сондай-ақ олардың тепе-теңдік шарттарын зерттейтін саласы.

Кинематика- материялық дененің қозғалысын қарастыру кезінде оған әсер еттін күштерді ескермей зерттелетін механиканың саласы.

Динамика- материялық дененің қозғалысын оған әсер ететін күштерді ескере отырып қарастыратын саласы болып табылады.

Статитка аналитикалық және геометриялық статикаға жіктеледі.  Статиканың зерттеу

обьектілері – материялық нүкте, материялық нүктелер жүйесі және абсолютті қатты дене.

Механикалық қозғалыс  оның кеңістіктегі орналасуының уақыт ағымымен басқа денелерге қатысты өзгеруі деп аталады. Бұл ретте дене механиканың заңдары бойынша өзара әрекеттеседі. Механикалық күштер гравитациялық, электромагниттік және басқа да табиғат. Олар жаппай денелердің жедел қозғалысын және осы денелерде деформацияның пайда болуын туындататыны оларды біріктіреді.Механикада күш деп материалдық денелердің механикалық өзара әсерлесу нәтижесінде олардың бір-біріне беретін үдеу немесе деформация мөлшері. өлшем бірлігі-НЬЮТОН (Н)

Күш көсеткіштері:

• Әсер ету сызығы
• Түсу нүктесі
• Шамасы (модулі)

Күш түрлері:

• Беттік
• Көлемдік
• Ішкі және сыртқы (механикалық жүйелер үшін ажыратылады)
• Актив және пассив (байланыс реакциялары)

    Күш екі тәсілмен өлшейді 1Динамикалык 2 Статикалык

Күштер жиынтығын күштер жүйесі деп атайды.Ол бір абсолютті қатты денеге түсіріледі.

Механикалық күштер жүйесі Материалдық нүктелердің немесе денелердің механикалық жүйесі олардың жиынтығы деп аталады, онда әрбір нүктенің (немесе дененің) орналасуы мен қозғалысы барлық басқалардың жағдайы мен қозғалысына байланысты болады.

Баламалы күштер жүйесі Дәстүрлі сияқты кең таралған емес, бірақ оларды пайдаланудың тиімділігі, әдетте, қоршаған ортаға зиян келтіру тәуекелі төмен болған кезде қызығушылық тудыратын энергияны алудың, берудің және пайдаланудың перспективалы тәсілдерінің жиынтығы (көбінесе-жаңартылатын көздерден).

Тең әсерлі және теңгерілетін күштер

  Күштер жүйесіне бір күш эквивалент болса яғни  мұнда R күші тең әсер күші деп аталады.[pic 1][pic 2]

Теңгерілетін күштер — машинаның айналмалы бөліктерін-электр қозғалтқыштар мен турбиналардың роторларын, иінді біліктерді, шкивтерді, автомобиль дөңгелектерін және т.б. теңдестіру процесі теңгеру станоктарының көмегімен де, сол сияқты тікелей пайдалану кезінде де орындалады.Теңгерілген күштер жүйесі дегеніміз берілген денеге ісер еттін күштер жүйесі дененің қалпын өзгертпейтін КЖ айтамыз.

Қадалған күш деп дененің қандай да бір нүктесіне түсетін күшін айтамыз.

Теңдестіру тепе-теңсіздік мәндері мен бұрыштарын анықтауды және роторды теңдестіру үшін түзету массаларын орнатуды қамтиды.90%

1. Екі күш тепе-теңдігі турaлы aксиомa және күштер пaрaллелогрaмы турaлы aксиомa.

Екі күш жүйесінің тепе-теңдігі туралы Аксиома статикасының аксиомалары.

АҚД-ге түсірілген екі күш теңгерілген (0-ге эквивалент)болады,егер олардың модульдері тең, әсер сызықтары бір түзудің бойында және бір-біріне қарама-қарсы бағытталса. 〖(F〗_1,F_2)∞∅

Аксиома: Нольге баламалы күштер жүйесін қосу (тастау) туралы Аксиома. Егер күштер жүйесіне нөлге баламалы басқа жүйені қосса (лақтырса),онда алынған жүйе бірінші жүйеге тең болады.Осы аксиомаға негізделе отырып, күшті оның әрекет ету сызығының бойымен мүлдем қатты дененің шегінде тасымалдауға болады. Бұл жағдайда күштерді білдіретін векторлар белгілі бір нүктеге "қоса берілген" атауын жоғалтады және "жылжымалы" болады (сурет. 2.3 б)