Тазалау комбайынының атқарушы органының тиімді конструктивті параметрлерін таңдау

Мазмұны

Кіріспе        7

1 Тау-кен бөлімі        9

1.1  Шахта туралы мәлімет        9

1.2 Қарағанды көмір бассейні        11

1.3 Күзембаев атындағы шахта        14

1.4 Лавада қолданылатын жабдықтар        16

2 Негізгі бөлім        22

2.1 Тазалау кенжары мен тазалау комбайынының жұмысы туралы негізгі мәлімет        22

2.2 Тазалау комбайндарының кескіш құралдарын жіктеу        24

2.3 Кескіш құралдардың ресурсөнімділігін арттыру жолдары        27

2.4 Атқарушы орган мен кескіштердің қабатпен әрекеттесуін есептеу        29

3  Экономикалық бөлім        44

3.1  Шахтадағы жұмысшылардың санын анықтау        44

3.2 Еңбек өнімділігін анықтау        44

3.3 Бір тонна пайдалы қазындыны өндіруге кететін шығынды анықтау        45

3.4  Участок бойынша материалдар шығынын есептеу        45

3.5  Еңбек ақы төлеу есебі        47

3.6 Амортизация шығынын есептеу        48

4 Машина жасау технологиясы бөлімі        55

4.1 Кескіште өңдеу технологиялық процессі мен өндіріс типін анықтау        55

4.2 Дайындаманың тиімді нұсқасын таңдау        59

[pic 1]

Кіріспе

«АрселорМиттал» компаниясы металлургия мен таукен өнімдері саласында әлемдегі үздік компаниялардың бірі. «АрселорМиттал» компаниясының негізгі дамыту саласы таукен өнімдерін өндіру. «АрселорМиттал» компаниясы қазіргі таңда кенді өндіру жұмыстарын көптеген мемлекеттерде жасап жатыр. Атап өтетін болсақ Алжир, Босния, Герцеговина, Бразилия, Канада, Казахстан, Либерия, Мексика, Украина, АҚШ.

Қарағанды қаласында «АрселорМиттал» компаниясының көптеген шақтылары жұмыс жасап жатыр. Оның ішіндегі Қарағанды көмір бассейнінің  ең үлкен өндіріс орындарының бірі – «Күзембаев» атындағы шахта. «Күзембаев» атындағы шахта аумағы Қарағанды көмір бассейнінің  шығыс өндірістік учаскесінде орналасқан. Ырғақты жұмыс істеу  үшін «Күзембаев» атындағы шахта теміржолмен және автокөлік жолдарымен, электр қуат көздерімен және су көздерімен, барлық үймерет кешендерімен қамтамасыз етілген. Шақтада айтарлықтай жаңа технологиялық жабдықтар мен машиналар қолданылуда, оның ішінде екі шнекті атқарушы органы бар, «Eikhoff» фирмасының SL-300 маркалы тазалау комбайыны қолданылады.

Комбайн көптеген кәсіпорындарда кең қолданыс тапқан. Жерасты тазалау жұмыстарының көп бөлігі осы комбайынның көмегімен орындалады. Комбайынның атқарушы органының дұрыс таңдалуы толықтай комбайыннның тиімді жұмыс істеуіне тікілей байланысты. Ал атқарушы органның тиімді жұмыс істеуі кескіштердің өткірлік көрсеткіштерімен байланысты болып келеді. Себебі тозған кескішпен жұмыс істеу барысында комбайыннның атқарушы органы айтарлықтай кедергіге ұшырап, соның салдарынан механикалық күш жұмсалуы артады. Қолданылу нәтижелеріне сүйенсек кескіштердің тозу уақыты мен қолданылу пайдалылығы өте төмен. Сол себепті  берілген дипломдық жобада метал шығынды азайту және ресурсөнімділікті жоғарлату мақсатында көпретті қолданылатын кескіштерді қолдануды ұсыныс жасадым. Көпретті қолданылатын кескіштер ұстағышты бірнеше рет қолдануға мүмкіндік береді. Тек басбөлшек тозған кезде оны жаңадан ауыстырып отыру керек. Сол себепті жұмыс бөлігі ауыстырылатын басбөлшектің жаңа конструкциясын ойлап таптым. Қазір қолданылатын кескіштер тозған кезде жарамсыз деп табылып лақтырылатын болса, көпретті қолданылатын кескіштерде жұмыс бөлігі тозған кезде оны жаңа жұмыс бөлігіне ауыстыру нәтижесінде кескіштер қайта жұмысқа жарамды болады. Кескіштің бұндай конструкциясы ұстағыштың 5-7 циклге дейін қолданылуын қамтамассыз етеді.