Гидродинамикалық әдістерді қолдана отырып, түп маңы аймағының жағдайын бағалау (ПЗП – призабойнвя зона пласта)

Дәріс 18. Гидродинамикалық әдістерді қолдана отырып, түп маңы аймағының жағдайын бағалау (ПЗП – призабойнвя зона пласта)

Ұңғымалардың өнімділігінің төмендеуі және олардың төмен шығымдылығы табиғи факторларға (тау жыныстарының төмен өткізгіштігі, қабаттың төмен қалыңдығы және мұнайдың жоғары тұтқырлығы) және бұрғылау және пайдалану кезінде ПЗП ластануымен байланысты жасанды факторларға байланысты болуы мүмкін. Егер ұңғыманың төмен шығыны пайдалану себептеріне байланысты болса, онда ең алдымен ұңғыманың өнімділік коэффициентін қалпына келтіру жұмыстарын жүргізу қажет.

ПЗП-ның жай-күйі ұңғыманың гидродинамикалық жетілу коэффициентімен, бұрғылау, перфорация және пайдалану процесінде ПЗП-ның өзгеруімен анықталады.

Бастапқы игеру кезінде қабатты ашқаннан кейін ПЗП жағдайын бағалау әдістемесі келесі кезеңдерді қамтиды:

1) уақыт бойынша сұйықтық бойынша дебит мәндері тұрақтанғанға дейін ұңғыма дебитін сағат сайын тұрақты өлшей отырып, белгілі тәсілдермен қабаттан ағынды шақыру, яғни Q = f (t);

2) ұңғыманы игергеннен кейін ПЗП жай-күйінің сипаттамасы ретінде қабылданатын осы кезеңде ұңғыманың гидродинамикалық жетілу коэффициентін анықтау үшін зерттеулер жүргізу;

3) сүзінді, саз немесе бұрғылау ерітіндісінің құрамын талдау үшін мұнай сынамаларын тұрақты іріктеумен (тәулігіне 5-24 рет) қабаттан мұнайды ұзақ уақыт алу (5-30 тәулік). Осы кезеңде, әдетте, өздігінен тазарту және ПЗП өткізгіштігінің жақсаруы және нәтижесінде ұңғыманың өнімділік коэффициентінің жоғарылауы байқалады. ПЗП – ны ішінара өздігінен тазалау ұңғыманы игеру немесе зерттеу кезінде 1-3 тәулік ішінде, сондай – ақ оны қысқа мерзімде пайдалану кезінде, ал толық – 10-40 тәулік ішінде жүргізіледі;

4) ПЗП жай-күйін бағалау үшін гидродинамикалық зерттеулер, сондай-ақ ұңғыманың гидродинамикалық жетілу коэффициентін анықтау мақсатында ұңғымаларды бұрын орындалған сынақтардың нәтижелерін талдау және пайдалану. Есептеулердің нәтижелері ПЗП-аралық немесе толық өздігінен тазартуға сәйкес келетінін көрсетеді;

5) ПЗП мәжбүрлі тазалауды жүргізу кезінде әдісті таңдау, оның ретінде мыналар болуы мүмкін:

- қабаттық мұнайды пайдалана отырып, депрессиялар мен репрессияларды кезеңдік жасау жолымен қарқынды гидровозалыс жасау немесе қабатқа үлкен депрессия жасау және т. б.;

- қабаттың кенжар маңы аймағын ПАЗ ерітіндісімен немесе жынысты бұзбайтын еріткіштермен өңдеу жүргізу;

- ПЗП ластайтын заттарды еріту үшін қышқылмен өңдеу жүргізу;

6) ПЗП-ны мәжбүрлеп тазалағаннан кейін ұңғыманы игеру және гидродинамикалық зерттеулер.

Ұңғыманың гидродинамикалық жетілуін сапалы бағалау үшін ПЗП жағдайын бағалау кезінде келесі формула қабылданады:[pic 1] (7.7.1.)

мұндағы j - ұңғыманың гидродинамикалық жетілу коэффициенті;

kпзп – ұңғыманы белгіленген режимдерде зерттеу нәтижелері бойынша анықталатын қабат түбі аймағының өткізгіштігі;