Магнит өрісінің кесу процесіне әсері

3. Поляк М.С. Технология упрочнения. В 2-х т.- М.: «Л.В.М. – СКРИПТ», «Машинажасау», 1995

Қорытынды тапсырмалар

1. Магнит өрісінің кесу процесіне әсері. [1 бет 239-244, 3, 4]

2. Магнит өрісі әсерінен бетін қорғау әдістері. [1, 3, 4 бет 603-608]

14-тақырып  Электрұшқынды өңдеу.

Дәріс жоспары

1. Электрұшқынды өңдеуге арналған схема

2. Электрұшқынды өңдеуді қолдану аясы

Электрліұшқынды ерітіндісі инертті газдардағы жоғары температура жағдайында жұмыс істейтін машина бөлшектерінің тозуға төзімділігін және қаттылығын арттыру үшін қолданылады; бетінің төзімділігі мен коррозияға төзімділігі; металл кесу, ағаш өңдеу, слесарь және басқа да құралдардың беріктігі; гальваникалық жабындылар үшін кедір-бұдырлы бет жасау; кәдімгі кәдімгі дәнекерлеу материалдарының дәнекерленуін жеңілдету (аралық қабатты енгізу, мысалы, мыс) қолдану; жөндеу кезінде машиналардың тозған бөліктерінің мөлшерін ұлғайту; түсті металдардан жасалған бұйымдардың беттерінің қасиеттеріндегі өзгерістер. Беткі қабаттың бастапқы физикалық және химиялық қасиеттерін айтарлықтай өзгертуге мүмкіндік береді (қаттылығы, тозуға төзімділігі, жылуға төзімділігі және т.б.) жоғары жылдамдықты және басқа да құрал-жабдықты болат. Ол ауада ұшқын разряд металл өнімдерін беткі қабатын (катодта) электродты материалмен (анод) легірленуіне негізделген.

 [pic 1]

25 сурет Электрұшқынды өңдеуге арналған құрылғының негізгі электрлік сызбасы:

EA-электрод-анод; Контакт тақтайшасындағы DK-detail-катоды; 1- графит тақтасы; 2- нығайту электроды; 3- қатты беті; 4- құрал корпусы.

Легілеуші металмен химиялық реакциялардың нәтижесінде ыдыраған атомарлы азот пен көміртекті ауа және беткі қабаттарында материалдық бөлшектер шынығу құрылымы мен күрделі химиялық қосылыстар (жоғары дисперсті нитридтер, карбонидтер, және карбидтер), диффузия тозуға шыныққан қабатынаң құрылады.

Күшейтілген қабат қатты тозуға және төзімділікке ие. Викерс әдісімен өлшенген қабаттың қаттылығы PMG-3 құрылғысындағы HV 1000 ... 1400 және электрод материалына байланысты. Жалпы электрұшқынды қабат жоғарғы уланбайтын ақ қабаттан және астыңғы қатты түрлендірілген бастапқы құрылымы негізгі металдың құрылымына біртіндеп өтетін телімді және карбидінің айнымалы концентрациясы өтпелі төменгі диффузиялық қабаттан тұрады. Көптеген жағдайларда, төменгі қабат жоғарғы қабатқа қарағанда біршама тереңірек. Қатайтылған металл құрылымында диффузиялық қабаттың болуына байланысты көп қабатты қабат қалыптастыруды қоса көп қабатты қатайтуға болады. Лазерлік сәулеленуді пайдалану кеінгі әсерінен, электрлік ұшқын әдісімен бекітілген қатты бетінің қасиеттерін жақсарады және оның кедір-бұдырлық дәрежесін төмендетеді.

Электрұшқынды беттік беріктендіру жұдырықшалар түрін машина бөлшектері, бағыттаушыларын, ысырмаларын, қысқыштар, итергіштерін, тесіктерін, ұяларын, жаруға арналған сыналар және басқа да бөліктерін, құрылымдық легірленген және көміртекті болаттан жасауға мімкіндік береді.  

Электрұшқынды қатайту электродтардағы желіде және кернеуде жұмсақ ортада және қатты ток режимдерінде жүзеге асырылады. Жұмсақ режимдер жұқа, мұқият дисперсті тығыздалған металл қабатын тудырады. Қатты қабатты қалыптастыру үшін жұмсақ режимдерде жұмыс істеуге көп уақыт кетеді. Қатты режимдер металдың қалың қабаттарын алуға мүмкіндік береді, Бірақ оның біркелкілігін, тығыздығын және қалыңдығын қамтамасыз етпейді.