Микроорганизмдер әлемінің алуантүрлілігі. Прокариоттардың негізгі бөлімдері: эубактериялар (грациликуттар, фирмикуттар), архебактерияла

           Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті

Жалпы биология және геномика кафедрасы

        [pic 1]        

             РЕФЕРАТ

Тақырыбы: 
«Микроорганизмдер әлемінің алуантүрлілігі. Прокариоттардың негізгі бөлімдері: эубактериялар (грациликуттар, фирмикуттар), архебактериялар (мендозикуттар), микоплазмалар (тенерикуттар), олардың ерекшеліктері»

                             Орындаған: Мусиева Қазима

        Тобы: Биология-33

                                                      Тексерген: Динмухамедова А. С.

                                         Нұр-Сұлтан 2022ж

Жоспар:

1. Прокариоттар әлемі
2. Прокариоттардың негізгі бөлімдері:

• Бактериялар(грацилликуттар, фирмикуттар)
• Архебактериялар/Архея(мендокуттар)
• Микоплазмалар(тенерикуттар/молликуттар)

1. Қорытынды
2. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

Прокариоттар әлемі

                Барлық клеткалар екі кең санатқа бөлінеді. Тек бір клеткалы бактериялар мен археялар домендарының организмдері прокариоттар ретінде жіктеледі - про "дейін", ал кари "ядро"дегенді білдіреді. Жануарлар, өсімдіктер, саңырауқұлақтар және протисттер — барлығы эукариоттар (эу "шынайы" дегенді білдіреді) және эукариот жасушаларынан тұрады. Олардың өмірі шамамен 4 миллиард жыл бұрын пайда болған.

                Прокариоттар – бұл микроскопиялық бір клеткалы жасуша ядросы және басқа ішкі мембраналық органеллалары жоқ организмдер. Прокариоттық ДНҚ-ның көп бөлігі нуклеоид деп аталатын жасушаның орталық аймағында орналасқан және ол әдетте сақиналы хромосома деп аталатын бір үлкен циклден тұрады.

                Алайда, бактериялардың көпшілігі байланысқан көмірсулар мен ұсақ ақуыздардан тұратын пептидогликаннан тұратын қатты жасуша қабырғасымен қоршалған. Жасуша қабырғасы қосымша қорғаныс қабатын береді, жасушаның пішінін сақтауға көмектеседі және дегидрацияның алдын алады. Көптеген бактерияларда капсула деп аталатын көмірсулардың сыртқы қабаты бар. Капсула жабысқақ және жасушаны қоршаған ортадағы беттерге жабыстыруға көмектеседі.

                Кейбір бактерияларда жасушалардың бетінде арнайы құрылымдар бар, олар қозғалуға, беттерге жабысуға немесе тіпті генетикалық материалды басқа бактериялармен алмасуға көмектеседі. Мысалы, флагелла-бұл бактериялардың қозғалуына көмектесетін айналмалы қозғалтқыштар ретінде әрекет ететін қамшы тәрізді құрылымдар.

                Прокариоттарды екі доменге бөлуге болады: архея және бактериялар. Прокариоттарда барлық жасушаішілік суда еритін компоненттер, ақуыз, ДНҚ және метаболиттер жеке жасуша бөліктерінде емес, жасуша мембранасымен қоршалған цитоплазмада орналасады.

                Бактериялар ақуызға негізделген бактериялық микрокомпоненттерге ие, олар ақуыз қабығында орналасқан қарапайым органеллалар ретінде қызмет атқарады. Цианобактериялар сияқты кейбір прокариоттар үлкен колониялар құра алады. Басқалары, мысалы, миксобактериялар, өмірлік циклінде көп жасушалы сатыларға ие.

                Прокариоттарда цитоскелет бар, ол эукариоттарға қарағанда әлдеқайда жеңіл құрылған. Актин мен тубулиннің гомологтарынан басқа, флагеллиннің спиральды орналасқан құрылыс блогы бактериялар цитоскелетінің маңызды ақуыздарының бірі болып табылады, бұл бактериялар жасушаларының негізгі физиологиялық реакциясы болып табылатын химотаксистің құрылымдық негізін қамтамасыз етеді. Кем дегенде, кейбір прокариоттарда примитивті органеллалар ретінде қарастыруға болатын жасушаішілік құрылымдар бар. Мембраналық органеллалар немесе жасушаішілік мембраналар фотосинтез сияқты ерекше метаболикалық қасиеттерге арналған вакуольдер немесе мембраналық жүйелер сияқты прокариоттардың кейбір топтарында жиі кездеседі. Кейбір түрлерде ақуызға енетін микрокомпартменттер бар, олар әртүрлі физиологиялық функцияларды орындайды.