Ғылымдағы жаңа білімнің мәселе болып туындауы. Оны шешудің жолдары

1.Ғылымдағы жаңа білімнің мәселе болып туындауы. Оны шешудің жолдары.

 Ғылымдағы кез келген зерттеу жаңа құбылыстарды білу барысындағы белгілі бір қиындықтарды түсіну үшін және де бұрынғы белгісіз факттерді немесе толық емес ескі факттерді түсіндіру үшін жасалады

• Ғылым мен ғалым үшін басты басымдық-бұл тек білім немесе шындық емес, жаңа білім және жаңа шындық. Жаңа білім екі түрден тұрады: 1) ескіге кумулятивті қосымша ретінде және 2) ескіден бас тарту ретінде, ғылымда қалыптасқан бұрынғы тұжырымдамаларға қайшы келетін балама көзқарастарды бекіту ретінде. Екінші типтегі инновацияларды бекіту ғылыми дәстүрлердің, мектептердің күрделі әлеуметтік күресінде жүреді және ғалымдардан күш пен жеке батылдықты талап етеді.
• Әрбір ғылыми революция бұрынғы идеялар аясында түсінуге болмайтын жаңа заңдылықтарды ашады. Микроорганизмдер мен вирустар әлемі, атомдар мен молекулалар әлемі, электромагниттік құбылыстар мен элементар бөлшектер әлемі, кристалдар әлемі және басқа галактикалардың ашылуы — адамның білімі мен универсум туралы түсініктерінің шекарасын түбегейлі кеңейту. Ғылыми революцияның" белгілері", айқын ауытқулардан басқа, жаңа фактілерді түсіндіруде және негіздеуде дағдарыстық жағдайлар, ескі сана мен жаңа гипотезаның күресі, өткір пікірталастар болып табылады. Ғылыми қауымдастықтар, сондай-ақ тәртіптік және иерархиялық бөлімдер ашылады. Мысалы, биологияда микроскоптың пайда болуы, содан кейін астрономиядағы телескоп пен радио телескоптың пайда болуы үлкен ашылулар жасауға мүмкіндік берді.

[pic 1]

[pic 2]Логиканың да формалары бар - ұғым, пікір, ой қорту.

Ұғым – түйсік, қабылдау мен елес негізінде пайда болады. Ұғым - тіл арқылы құбылыстарды ажырату, сапасын түсіну. Ұғым сезімдік бейнелеудің жай жиынтығы емес. Ұғым жеке құбылыстарды, фактілерді, т.б. зерттеу ісін қамтитын күрделі және ұзаққа созылатын таным барысының нәтижесі, тарихи өзгеріп, жетіліп отырады.

Пікір немесе пікірлесу. Бір зат туралы бір нәрсені мақұлдайтын немесе теріске шығаратын ойлар - бейне, ұғымдарды салыстыру.

Ой қорыту – пікірлердi жинақтап, топтастыру нәтижесiнде жаңадан туатын ойлардың тиянақты жоғарғы формасы. Бұлар абстракциялық ойлау (заттың бейнесімен ойда алдын-ала әртүрлі іс-әрекет жасау) дәрежесінде iске асады. Бұл көрген, қабылдаған заттың мәнін, мағынасын терең талдауға, дамуын болжауға, мақсат құруға жеткізеді.

4. Эпистемология аясында жалпыға бірдей танылған-шындықтың классикалық тұжырымдамасы: ақиқат-бұл білімнің шындыққа сәйкестігі. Классикалық түсінікті идеалистер де, материалистер де ұстанады. Материалистік және идеалистік түсіндірулердегі айырмашылық шындықтың не екенін шешуде байқалады. Егер болмыс материя деп түсінілсе, онда шындықтың классикалық тұжырымдамасының материалистік нұсқасы жүзеге асырылады; егер ол сана, рух, идеалистік деп түсіндірілсе. Шындықты классикалық түсіну Дж. Локк, Б. Спиноза, ағартушы философтар, г. Гегель және диалектикалық материалистер.
Классикалық тұжырымдамада ақиқатқа бірқатар сипаттамалар жатады. Шындықтың объективтілігі шынайы білім мазмұнының танымдық тақырыптан тәуелсіздігін білдіреді. Егер шындық мазмұны бойынша объективті болса, онда ол әрқашан субъективті болады. Шынайы білім адам арқылы ғана бар және субъективті, жеке түрде көрінеді. Шындықтың субъективтілігі оны субъектіден тыс болмыстың өзі емес, білімнің қасиеті ретінде түсінумен байланысты.

Шындықтың классикалық емес тұжырымдамалары қазіргі философияда кең таралған, ол ақыл, ғылым және адам туралы классикалық идеялармен байланысты бірқатар проблемаларға тап болды. Классикалық емес тұжырымдамалардың өзіндік объективті негізі бар: олар Классикалық теория үнсіз қалатын шындықтың қасиеттерін көрсетеді: қарапайымдылық, Сұлулық, жүйелілік, прагматизм, жүйелілік, эвристика