Шпаргалка по "Философии"

Философия пәнінен емтихан билетінің сұрақтары

1.Ойлау мәдениеті. Көркемдік рефлексия.

 Жауабы;Ойлау мәдениеті – адамның ақыл-ой қызметінің әдіс-амалдарын, нормалары мен ережелерін меңгеру дәрежесі; міндеттерді дәлме-дәл тұжырымдап, оларды орындаудың оңтайлы жолдарын таба білуінен, негізді қорытындылар шығарып, оларды іс-әректте дұрыс қолдана алудан көрінеді. Кез келген іс-әрекеттің мақсаткерлігін, ұйымшылдығын, нәтижелілігін арттырады. Философияны мақсатты түрде оқу, ойлау мәдениетінің өсуіне, өзіндік сананың қалыптасуына, дүниежүзілік мәдениет пенөркениеттің байлықтарын тұрақты және жүйелі игеруге, табиғат,қоғам болмысының даму заңдылықтарын түсінуге, мамандықты саналы таңдап, жетілдіруге жетелейді.

«Рефлексия» деген сөздің өзі «артқа қарау, көрсету» дегенді білдіретін «reflexio» деген көне латын сөзінен шыққан. Шет тілдер сөздігінде рефлексия ой електен өткізу, өзін – өзі тану, өз – өзіне есеп беру деген сөз. Бұл адамның өз іс-әрекетінің заңды түрде жүзеге асуының теориялық формасы.

2.Философия – даналыққа құштарлық. Философияның сұқбаттық сипаты және эвристикалық мүмкіндіктері.

Философия ұғымы грек тілінен аударғанда даналыққа деген сүйіспеншілдікті білдіреді («филиа» — сүю, «софиа» — даналық). Бұл сөзді ежелгі грек ғалымы Пифагор қолданысқа енгізді, бірақ оның кең колданылуы б.д.д. V ғ. басталды.Осындай философтардың алғашқыларының бірі Сократ, біз данамыз деп атайтындарды кекетіп: «Мен ештеңе білмейтіндігімді білемін» деп жиі қайталаған, Платонның айтуынша Сократ «философия» терминін даналыққа құштарлықты, ақиқатқа жетуге деген құмарлықты белгілеу ретінде пайдаланған. Олай болса, философия өзінің даналығына деген шүбәланушылықтан және оған сүйіспеншілікпен ұмтылудан басталады.

Философиядағы негізгі нәрсе – дүниеге көзқарас. Ғалым мұны ешқашан жадынан шығармайды. Сол көзқарас қоғамның сергек болуына ықпал етеді. «Адам болған соң, дүниеге дұрыс көзқарас керек. Қай ел болсын, азаматы оның патриоты болуы керек. Отанын ойлайтын азамат қалыптастыру мәселесі білім беру мәселесінен кем емес» дейді ол. Жабайхан Мүбәракұлының ұғындыруынша, қоғам озық болуы үшін ақыл, адамгершілік, кісілік сезім керек. Бұл үшеуі мемлекеттегі рухани ұстынды құрайды. Ақыл болмаса, таным дұрыс қалыптаспайды. Адамгершілік болмаса, қоғамдағы құндылықтар арзандайды. Кісілік болмаса, адами қарым-қатынастың берекесі кетеді. Осы үшеуінің аясында сезім деген ұғымды да ұмытпаған жөн. Академиктің бұған қатысты тұжырымы айқын: «Осы үшеуінсіз қиын. Біздің қазақ халқы білімі, математикасы, физикасы болмағанмен, ежелден адам болуға керемет көңіл бөлген.

Эвристикалық функцияның мәні ғылыми білімнің өсуіне, оның ішінде ғылыми жаңалықтардың алғышарттарын жасауға ықпал ету болып табылады. Ресми логикамен бірлікте қолданылатын философиялық әдіс, әрине, нақты философиялық салада білімнің өсуін қамтамасыз етеді. Мұның нәтижесі әмбебап Санаттар жүйесінің кең және қарқынды өзгеруі болып табылады. Жаңа ақпарат болжам түрінде болуы мүмкін.

Философия теориялық және идеологиялық немесе жалпы әдіснамалық сипаттағы ашылуларды болжауға тырысуға ешқандай тыйым салмайды. Диалектиканың Белгісіз Негізгі немесе негізгі емес заңдарын тұжырымдауда көрінетін дамудың жаңа әмбебап жақтарын табуға болады. Жеке ғылымдарға келетін болсақ, философиялық әдіс басқа әдістермен бірге қолданыла отырып, оларға күрделі теориялық, іргелі мәселелерді шешуге, олардың болжамдарына "қатысуға" көмектеседі.

3.Философиялық ойлау түрі – сын және күмәндану. Өткенге сыни көзқарас – қазіргі

4.Философия және дүниетаным. Дүниенің ғылыми, философиялық діни бейнелері. 

Әлемнің ғылыми суреті

 Ғарыш туралы, бейорганикалық және органикалық табиғат, қоғам мен адам туралы ғылымдарда ұсынылған оның әр түрлі салалары туралы эмпирикалық (эксперименттік) және теориялық білімдерді жүйелейтін әлемнің ғылыми суреті Жаңа уақытта пайда болды.

Әлемнің ғылыми бейнесі әр түрлі ғылымдарда алынған білімдерді синтездеу нәтижесінде қалыптасады және ғылымның тарихи дамуының сәйкес кезеңдерінде дамыған әлем туралы жалпы түсініктерді қамтиды.  Бұл мағынада ол табиғат туралы да, қоғам өмірі туралы да ойларды қамтитын әлемнің жалпы ғылыми суреті деп аталады.