С.Торайғоровтың қоғам дамуы туралы көзқарастары
Автор: ademi1700 • Сентябрь 29, 2025 • Практическая работа • 380 Слов (2 Страниц) • 37 Просмотры
Сұлтанмахмұт Торайғыровтың қоғам дамуы туралы көзқарастары
Дәйексөз | Түсініктеме |
«Қоғамның ілгері басуы – ғылым мен өнердің қаншалықты дамуына байланысты» | Бұл ойы арқылы Торайғыров халықтың надандықта қалмауы үшін білім мен ғылымды дамытуды ең басты шарт деп санайды. Яғни, қоғамның өркениетті болуы тікелей ғылым мен ағартушылыққа тәуелді. |
«Надан халық – ғаріп халық» | Ақын халықтың дамымай артта қалуының басты себебі – надандық екенін көрсетеді. Ол білімсіз халық өз құқығын қорғай алмайтынын, әлеуметтік әділетсіздікке қарсы тұра алмайтынын меңзеген. |
«Қараңғы қазақ көгіне өрмелеп шығып күн болам» | Бұл жерде Торайғыров өзінің миссиясын – қараңғылықтағы халыққа білім нұрын шашатын ағартушы болу деп түсіндірген. Яғни, жастарды оқуға, ізденуге, қоғамды өзгертетін күш болуға шақырды. |
«Тапсыз қоғам болмайды, әрқашан бай мен кедей арасындағы айырмашылық сақталады» | Ақын қоғамдағы таптық жікті де айқын көрсеткен. Ол теңсіздіктің әлеуметтік өмірге әсерін сынай отырып, әділетті қоғам құру үшін еңбекші халықтың білімді, саналы болуы қажет екенін айтқан. |
Сұлтанмахмұт Торайғыров – қазақ әдебиеті мен қоғамдық ойдың дамуына ерекше үлес қосқан ағартушы-демократ. Ол өз шығармашылығында халықтың болашағын, елдің даму жолдарын, қоғамдағы әлеуметтік қайшылықтарды ашық қозғап, өз заманының күрделі мәселелеріне жауап іздеді.
Ақынның шығармаларынан бірнеше негізгі бағыттағы көзқарастарды көруге болады:
- Білім мен ғылым – қоғам дамуының тірегі.
- Торайғыров қоғамды өркендетудің басты жолы – халықты оқыту, ғылым мен мәдениетті дамыту деп білді. Бұл тұрғыда ол Абайдың ағартушылық дәстүрін жалғастырып, жастарды білім алуға, жаңа дүниетаным қалыптастыруға үндеді.
2. Жастардың рөлі.Оның өлеңдері мен мақалаларында жастардың қоғам алдындағы міндеті айқын көрсетіледі. Жастардың саналы, білімді болуы – елдің ертеңіне әсер ететін негізгі фактор. Торайғыров жастарды қараңғылық пен надандыққа қарсы күресуші күш деп санады.
3. Әлеуметтік әділетсіздік пен теңсіздікті сынау.Ол өз дәуіріндегі қазақ қоғамындағы бай мен кедей арасындағы айырмашылықты көріп, әлеуметтік теңсіздікті сынға алды. Дегенмен, ол әділетті қоғамды төңкеріс арқылы емес, ағартушылық пен мәдени даму арқылы құруға болады деп ойлады.
...