«Aлaш» қозғалысы және партиясы

Қaзaқстaн Республикaсым Білім және ғылым министрлігі

«Ө.Байқоңыров aтындaғы Жезқазған университеті»

Р Е Ф Е Р А Т

«Aлaш» қозғалысы және партиясы

Жезқазған қ., 2022 ж

        Тапсырған : Аркешев Д.С        

Қабылдаған: Алланиязов Т.К.

Мазмұны

Кіріспе                                                                                        3

Негізгі бөлім                                                                        

1. «Алаш» қозғалысының басталу тарихы

1. «Алаш» қозғалысының бастауы мен кезеңдері                                12
2. «Алаш» партиясының әлеуметтік саладағы еңбегі                        15

2.  «Алаш» партиясының міндеттері мен алатын орны

2.1 «Aлaш» пaртиясының бaғдaрлaмaсы                                        16

2.2 «Aлaш» пaртияcы тарихының қазіргі кезде алатын орны                22

Қорытынды                                                                                29        

Қолданылған әдебиеттер                                                        31

Кіріспе

Зерттеу жұмысының мақсаты: «Алаш» партиясының қозғалысы мен дамуы Қазақстанның тарих бейнесінде алатын орнын зерттеп оның қазіргі күнге дейін өзектілігін айқындау.

Зерттеу жұмысының өзектілігі: Бұл зерттеу жұмысы «Алаш» партиясы кезіндегі қозғалыс пен қоғамға сіңірген еңбегі жайлы айтылады және біздің заманға дейінгі эволюцияның бастамасы болып табылады. Тіпті қазіргі Қазақстанның интеленгциясы мен идеологиясының бейнесі депте айтуға болады.

Зерттеу жұмысының әдістемелік негізі: Зерттеу жұмысын жазу барысында автор Алаш қозғалысы жайлы жазған тарихшылар мен түрлі газет журналдардан алынған сұхбаттарды, мақалаларды, әдебиеттерді алды. Бұл қолданылған әдебиеттер «Алаш» қозғалысы кезіндегі «Қазақ» газеті, «Айқап» журналдардан бастап қамтиды.

Зерттеу жұмысының құрылымы: «Алаш» қозғалысыны тарихы, міндеттері мен алатын орны жайлы жазылған. Жұмыс кіріспеден, 2 негізгі бөлімнен, қорытынды және әдебиеттер тізімінен тұрады. 2 негізгі тақырыптада 2 бөлім бар.

 Зерттеу жұмысының зерттелу дәрежесі: «Алаш қозғалысы» Қазақстанда Кеңес өкіметінің қалыптасу және нығаю кезеңін қамтиды, оның барысында ол мен ұлт-азаттық қозғалыс қайраткерлері арасында кейде ашық текетірес сипатына ие болған екіұшты қарым-қатынастар қалыптасты. Қазақ зиялыларының көшбасшылары кеңес Федерациясы аясында нақты ұлттық автономия алу үмітімен кеңес басшылығымен достиженияаға келу үшін көп күш жұмсады. Өз кезегінде, Кеңес өкіметі Алаш қозғалысының жетекшілеріне - кешегі билік үшін күрестегі қарсыластарға қатысты екіұшты ұстанымды ұстанды. Алғашқы кезде білімі бар мамандарға деген қажеттілікті сезініп, ол алаштықтармен (док. No 19). А.Бөкейхановқа, А.Байтұрсыновқа, Х.Досмұхамедовке және қозғалыстың басқа да басшылары мен қатысушыларына кеңестік мемлекеттік аппаратта, бұқаралық ақпарат құралдары органдарында және білім беру жүйесінде жұмыс істеуге мүмкіндік берілді. Алайда, бұл курс жаңадан пайда болған қазақ партиясының элитасы, әсіресе оның большевиктердің әлеуметтік бағдарламасын ешқандай ескертусіз қабылдап, жаңа биліктің басқару құрылымдарында жұмыс істей бастаған бөлігі арасында тиісті қолдау таппады^[1]. [1]

Дәл осы ұлттық кадрлардың бір бөлігі революцияға дейінгі зиялы қауымның қарсыласы мен қарсыласын бірнеше себептерге байланысты көрді, бұл ұлттық саяси элитаның бөлінуіне әкелді. Жинақта бірқатар құжаттар берілген (док. No 15, 19 және басқалар), олармен танысқаннан кейін, сіз оған оңай көз жеткізе аласыз. Алаш ұстанымындағы идеологиялық шабуылға М.Мырзағалиев, С. Сейфуллин, С. Меңдешев, Ө. Исаев (док. N 15, 19, 42, 54). Мәселен, мысалы, С. Мендешев Алашты сынға алып, " қандай да бір елеулі күрес жүргізуге тура келетін белгілі бір саяси бағытты бейнелейтін қырғыз зиялылары болған жоқ және жоқ. Кездейсоқ және негізсіз құрылған Алаш Орданың әні шырқалды " (док. No 15).^[2][2]