Шығыс Саян тауы

Тау жүйесінің атауы

Шығыс Саян тауы

[pic 1]

Географиялық орны

Шығыс Саян — Оңтүстік Сібірдегі тау жүйесі, Ресей (Краснояр өлкесінің оңтүстік-шығысында, Бурятияның батысында, Иркутск облысының оңтүстік-батысында, Туваның солтүстік-шығысында) және Моңғолияда (Хувсгель облысының солтүстігінде) орналасқан. Солтүстік-батыстан оңтүстік-шығысқа қарай (1000 км-ден астам) Енисейдің оң жағалауынан Байкалға дейін созылып жатыр. Батыс Саянмен бірге Саян тауларын құрайды. Сібір платформасының оңтүстік-батыс шетіне іргелес. 

Биік нүктесі

 Мунку-Сардык(3491 м)

[pic 2]

Ұзындығы

1000 км

Геологиялық ерекшелігі

Шығыс Саян негізінен гнейстерден, слюда-карбонатты және кристалды шисттерден, мраморлардан, кварциттерден, амфиболиттерден тұрады. Тау аралық ойыстар терригенді-көмірлі қабаттармен толтырылған.

Ең көрнекті минералдарға алтын, графит, боксит, асбест және фосфатты жыныстар жатады.

Климаты

Шығыс Саянның климаты күрт континенттік – таудағы қыс ұзақ және қатал, жазы қысқа және салқын. 900–1300 м биіктікте қаңтардың орташа температурасы -17-ден -25°С-қа дейін, ал шілденің орташа температурасы 12-14°С-қа дейін ауытқиды.

[pic 3]

Ірі өзендері

Агул, Бирюса, Кан, Мана, Сисим, Сыда, Туба, Уда, Ия, Ока, Үлкен Белая, Китой, Иркут.Ең ірі өзені-Китой өзені. 

[pic 4]

Өзіндік ерекшелігі

Сондай-ақ байырғы тегістелген рельеф пен жанартаулық үстірттердің кең аумақтары бар, олар жұмсақ еңіспен Ока үстірті және т.б. ерекшеленеді. Тау жүйесінде жас жанартау түзілімдері Кропоткин, Перетольчин және т.б. жанартаулар бар. Шығыс Саянда жалпы ауданы шамамен 30 км² болатын 100-ге жуық мұздық бар. Бұл негізінен карр және аспалы мұздықтар.