Үнемді өндіріс дегеніміз не?

«Пайданы арттыру үшін көбірек және жақсы өндіру керек немесе шығындарды азайту керек». Жапондықтар мұны жақсы, одан да жақсы деп санайды – екеуінде де. Үнемді өндіріс (Lean manufacturing, Lean production) — бұл кәсіпорынды басқарудың жапондық тұжырымдамаларының бірі ғана емес. Бұл көбірек және жақсырақ жасау және аз жұмсау туралы сұраққа жауап беретін өндірістік философия.

Үнемді өндіріс дегеніміз не?

Үнемді өндіріс тұжырымдамасы (lean әдістемесі) Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Жапонияның автомобиль зауыттарында пайда болды. Қираған экономика жағдайында өнеркәсіпшілер ресурстардың тапшылығын бастан кешірді, сондықтан шығындар мен шығындарды азайту міндеті алға шықты. Нарық сонымен қатар жаңа жағдайларды талап етті. Халықтың сатып алу қабілетінің төмендігі және халық шаруашылығын қалпына келтіру қажеттілігі сирек бұзылатын автомобильдердің практикалық модельдеріне сұранысты қалыптастырды. Сонымен қатар, тоқтап қалу үшін жапондық компаниялар сәтті американдық автоөнеркәсіппен бәсекелестікке төтеп беруі керек еді. Өнімнің сапасы шешуші рөл атқарды. Мұндай жағдайларда өткен ғасырдың 50-ші жылдарының басында Toyota Motor зауытында кәсіпорынды басқарудың ерекше жүйесі пайда болды, ол бүгінде бүкіл әлемде lean — үнемді өндіріс ретінде танымал. Бұл жүйе өндірістің тұтынушылық сұранысқа барынша бағдарлануы кезінде шығындардың барлық түрлерін жою мақсатында жұмыс процестерін үздіксіз жетілдіру идеясына негізделген.

Lean әдіснамасының негізгі компоненті-тұтынушылар үшін құндылықты құру процесінің түсінігі. Құндылық сатып алушы үшін маңызды іс-шаралар нәтижесінде пайда болады, мысалы, өнімді тікелей өндіру, өңдеу және жақсарту. Өндіріс процесіне тікелей қатысы жоқ және тек өндіруші үшін маңызды барлық әрекеттер (ақауларды жою, өнімді сақтау және тасымалдау және т.б.) шығындарға жатады.

Үнемді өндірістің мақсаттары:

Үнемді өндірістің басты мақсаты-тұтынушылар үшін құндылықты құрудың барлық кезеңдерінде уақыт, еңбек және материалдық шығындарды азайту. Ұқыпты тұжырымдамаға сәйкес, шығындардың сегіз түрі бөлінеді:

1.Артық өндіріс. Бұл ресурстарды жоғалтудың ең маңызды себебі болып саналады, өйткені ол сатылмаған өнімді өндіруге, тасымалдауға және сақтауға шығындарды талап етеді. Бұл болашақта пайда табуға кепілдік бермейді, өйткені өнім сұранысқа ие болмауы мүмкін.

2.Артық қорлар. Өндіріске арналған материалдар, болашақта сатып алынған немесе дайындалған – бұл кәсіпорынның қаржысы. Тірі ақшадан айырмашылығы, қорларды дұрыс сақтау керек және олардың есебін жүргізу керек,