Банктік рейтинг: банктердің тұрақтылығын бағалауға әлемдік және отандық тәжірибені қолдану

6B04120- «Корпоративтік қаржы» оқу бағдарламасы

Банктік рейтинг: банктердің тұрақтылығын бағалауға әлемдік және отандық тәжірибені қолдану

Дипломдық жұмыс

Ғылыми жетекші:                                                                                    phD Саулембекова А.К.

Студент:                                                                                                                      Ауелбек Т.Ғ.

Алматы, 2023 ж.

Мазмұны

Кіріспе…………………………………………………………........................… 3

1. Коммерциялық банктердің рейтингтік бағасының теориялық негіздері… 7

1.1 Банктерді жіктеудің мақсаты мен ерекшеліктері…………………………………………………………………….7

1.2 Moody's сияқты шетелдік тәжірибесі бар банктің несиелік бағасы..........11

1.3 Қазақстандық банктердің кредиттік рейтингінің тәжірибесі (Эксперт РА Қазақстан агенттігінің мысалында)...…………………………........................ 16

2. Қазақстандағы және шетелдегі несиелік мекеменің қызметін бағалаудың рейтингтік әдісі…………………………………................................................ 25

2.1 Қаржы ұйымдарын бағалаудың шетелдік әдістемесі (ForteBank АҚ мысалында) …………………………………...................................................... 25

2.2 Отандық әдістеме бойынша несиелік ұйымдарды рейтингтік бағалауға көзқарас (ForteBank АҚ мысалында) ................................................................. 42

3. Қазақстандағы коммерциялық банктердің  рейтингтік белсенділігінің артуы .................................................................................................................................46

Қорытынды………………………………………………………........................56

Пайдаланылған көздер тізімі………………………………................................59

A-D қосымшалары………………………………………………….....................66

1. Коммерциялық банктердің рейтингтік бағасының теориялық негіздері

1.1 Банктерді жіктеудің мақсаты мен ерекшеліктері

Банк жүйесінің жұмысын құрайтын басымдықтар қаржылық күйзеліс кезеңдерінде жиі өзгереді.

Себебі, банктер басқа да ішкі және сыртқы әсерлермен қатар сенімсіз серіктестермен жұмыс істеу арқылы қауіп төндіретін қаржылық қауіпсіздіктің жоғары деңгейін жылдам ұстап тұруы керек. Нәтижесінде, егер банктердің бірі қаржылық тұрақсыз болса және өз міндеттемелерін толық және уақтылы орындай алмаса, бұл банктер арасындағы қарым-қатынастар үшін апатты салдарға әкелуі мүмкін. Осы сұрақтың жауабы банктердің банк нарығында орналасуына көмектесетін тиісті құралдар жиынтығын іздеуге түрткі болады. Банк рейтингін жасау – берілген мекемеге деген сенім деңгейін көрсетудің ең жақсы тәсілдерінің бірі.

Банктік рейтинг – бұл маңызды қаржылық параметрлер бойынша несиелік мекемелерді салыстыратын және қарама-қарсы қоятын жүйе. Бұған қоса, басқару стандарты сияқты кәсіби пайымдауларға негізделген рейтингтер бар.

Тағы бір мағынасы – рейтингтік балл – бұл банктің жағдайын жан-жақты бағалау, оған нақты рейтинг беруге мүмкіндік береді.

Рейтингтер үшін ең жиі қолданылатын деректер баланс және кірістер туралы есеп болып табылады. Несие қабілеттілігін анықтау іргелі зерттеу тақырыбы болып табылады.

Банк рейтингтері әртүрлі формада келеді. Бұл негізгілердің тізімі.

Несиелік ұйымдардың тізімдері сызықтық тізімдер немесе рейтингтер жасау үшін бірқатар қаржылық көрсеткіштерді пайдалана отырып құрастырылады.Ресми банк үзінді көшірмелері және басқа да дереккөздер, соның ішінде қатысушылардың өздері ұсынған ақпараттар зерттеуде пайдаланылған деректер көздері болып табылады.

Әдетте, мұндай рейтингтерді рейтингтік агенттіктер немесе бұқаралық ақпарат құралдары, атап айтқанда, несиелік ұйымдарды таза активтері, таза пайдасы, капиталы, несие портфелі бойынша бағалауға мүмкіндік беретін Baker Tilly Qazaqstan Consultancy веб-парағы қалыптастырады. тағы ондаған көрсеткіштер. Олар деректер базасына негізделген, көбінесе электронды.