Өндірістік шаң. Шаңның пайда болуы және оның жұмыс аумағының ауасына бөлінуі

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті

Химиялық кәсіпорындардың жалпы санттариясы

СОӨЖ

Орындаған:Зарұқұл А.Н

Тобы:Тфп-311

Тексерген:Сарсембаева А.Ш

Қарағанды

2021/22ж.

СРСП №1 (15.10.21)

 Сұрақтар

 1.Өндірістік шаң. Шаңның пайда болуы және оның жұмыс аумағының ауасына бөлінуі. 

2.Өндірістің шаңның жіктелуі: шығу тегі, дисперстік және  түзілу тәсілдері бойынша.

1)Өндірістік шаң (аэрозольдер) – бұл әртүрлі өндірістік процестерде пайда болатын және ұзақ уақыт ауада тоқтатылған күйде болуға қабілетті ұсақ бөлшектер.

Өндірістік шаң әртүрлі сипаттамаларға сәйкес жіктеледі: шығу тегі, құрамы, адам ағзасына әсері, дисперсия дәрежесі, химиялық құрамы, электрлік және магниттік қасиеттері, өрт және жарылыс қаупі және т. Б.

Шаңның пайда болуына қарай табиғи, жасанды және минералдық, органикалық шаруашылық, коммуналды-тұрмыстық болып бөлінеді.

2)Шығу тегі бойынша аэрозольдер ыдырау шаңы мен конденсация шаңына бөлінеді. Дезинтеграция шаңы ұсақтау, ұнтақтау, кесу және басқа механикалық процестер кезінде пайда болады. Олар сипатталады полидисперстік, ал шаң бөлшектері тұрақты емес пішінге ие. Конденсация шаңы балқытылған массалардың (металдар, шыны массалар, тұз балқымалары, қаныққан ерітінділер) буларының салқындауы мен конденсациясы нәтижесінде пайда болады және т.б.). Бұл жағдайда пайда болған шаң бөлшектері дөңгелек, сопақ, тұрақты пішінге ие, олар жоғары дисперсиямен сипатталады.

Шаң құрамы бойынша органикалық, бейорганикалық және аралас болып бөлінеді.

   Дисперсиясы бойынша аэрозольдердің екі тобы бар:

• Шаң-оған мөлшеріне қарамастан дезинтеграция кезінде пайда болатын және субмикроскопиялық мөлшердегі шаң бөлшектерін қамтитын барлық қатты бөлшектер жатады;
• Түтіндер-оларға қатты дисперсті фазасы бар конденсациялық аэрозольдер жатады.Түтінге отынның толық жанбауы, аммоний хлоридінің түтіні және т. б. пайда болған аэрозольдер де жатады.

3.Аэрозолдердер дезинтеграциясы, аэрозолдер конденсациясы.

 Тапсырмалар

1. Адам ағзасына шаңның әсерін бағалау. 

2.Өндіріс ғимаратының ауасындағы шаңның құрамын анықтау әдістері.

3.Адам ағзасына өндірістік шаңның әсері. 

 4.Жұмыс бөлмелерінде ауа құрамындағы шаңдарды зерттеу және бағалау әдісі.

1) Шaңның aдam aғзacынa әcepі тek қaнa физиkaлық қacиeттepімен байланысты емес, coныmeн қaтap шaңның хиmиялық құpamы бoйыншa. Шaңның kөптeгeн түpлepі aйқын тітіpkeндіpгіш қacиeтke иe (mыcaлы, aғapтқыш шaң) нemece aллepгиялық aypyлapдың пaйдa бoлyынa ықпaл eтeді (джyт, ипekakyaнхa, қapacopa жәнe т.б.).Шaңды kүйдe қopғacын, mapгaнeц, kpemний жәнe т.б.

Aдamның тыныc aлy жoлдapынa түceтін шaң mұpын meн бpoнхтың шыpышты қaбығындa kөп caқтaлaды, coдaн keйін түшkіpгeндe жәнe жөтeлгeндe қaйтaдaн шығapылaды; шaңның біp бөлігі өkпeгe жeтeді (нeгізінeн ұcaқ бөлшekтep).

СРСП №2 (22.10)

Акустикалық шарттар бойынша  еңбек жағдайын анықтау. Механикалық
тербелістерді зерттеу әдістері (шу, діріл, УЗ, ИЗ).

Сұрақтар

1.Шу өндірістік
ортадағы ең көп таралған жағымсыз факторлардың бірі.

2.Шу және дыбыстардың
шығуының негізгі көздері.

3.Дыбыс күштері. Шу
қарқындылығы. Спектр сипатына және уақытша сипаты бойынша шудың жіктелуі.

Тапсырмалар

1.Діріл жылдамдығының және діріл
жеделдетулігінің қалыпты деңгейі.

2.Дірілдің жіктелуі :
таралуы  бойынша, спектр сипаттамасы
бойынша, жиілік құрамы бойынша, уақытша сипаттама бойынша.

3.Ағзаға дірілдің жалпы және
жергілікті әсері. Жалпы дірілдің категориялары.

1.Шу – өндірістік ортадағы ең көп таралған жағымсыз факторлардың бірі.

Шу өндістік ортаның зиянды факторы ретінде физикалық жағынан шу уақыты ретсіз өзгеретін, әртүрлі амплитудалармен жиіліктері бар ортаның апериодикалық бөлшектердің тербелістерден