Электр техникалық қондырғылар

Мазмұны

Кіріспе

1. Электр техникалық қондырғылар        3
2. Электр қондырғылар оқшауламасы        3-6
3. Номинал кернеу класстары        6-9

Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе

Электрлік қондырғы дегеніміз – электрлік энергияны тұтынуды, таратуды, реттеуді және түрлендіруді қамтамасыз ететін өзара байланысқан құрылғылар комплексі. Электрлік қондырғылардың құрылым ережелеріне сәйкес электрлік қондырғыларды 1 кВ-қа дейінгі және 1 кВ-тан жоғары болып бөледі. Электрлік энергияны, сонымен қатар жылулық энергияны өндіретін электрлік қондырғыны электрлік станса деп атайды. Электрлік стансаларда өндірілетін тін электрлік энергия электрлік подстанцияларға жіберіліп, онда электрлік энергия кернеуге, жиілікке және тоқ түрлеріне сәйкес түрленеді. Трансформаторлық подстанция дегеніміз – трансформаторлар арқылы бір кернеудің электрлік энергиясын екінші кернеудің электрлік энергиясына түрлендіретін электрлік подстанция. Электрлік тарату құрылғысы дегеніміз – бір кернеу бойынша электрлік энергияны қабылдайтын және тарататын электрлік қондырғы. Электрлік желі дегеніміз – белгілі бір аймақтың электрлік энергиясын қабылдайтын және тарататын тарату құрылғылары мен подстанциялардың қосындысы болып табылады.

Электр қондырғыларының электр оқшауламасына эксплуатациялық әсері

Электр техникалық қондырғыларды пайдалану барысында оқшаулау ескі, соның нәтижесінде оның аса маңызды қасиеттері өзгереді. Оқшаулаудың қартаюын тудыратын негізгі себептер:

• - жұмыс және іске қосу токтарымен, қысқа тұйықталу токтарымен (ҚТ), бөгде көздерден, күн сәулесінен және т. б. жылулықпен қыздыру.;

• - ток өткізгіштер арасындағы электромагниттік өзара әрекеттесу нәтижесінде оқшаулауға ұшырайтын динамикалық күш;
• - коммутациялық және атмосфералық асқын кернеу.

Коммутациялық асқын кернеу деп белгілі бір коммутация немесе зақымданудан туындаған фазалық немесе фазааралық асқын кернеу түсініледі. Мұндай кернеудің ұзақтығы аз және әдетте тез өшеді.

Атмосфералық асқын кернеу-бұл найзағай разрядынан туындаған желінің осы нүктесіндегі фаза аралық немесе фаза аралық асқын кернеу.

Асқын кернеу әдетте іске қосқан кезде желісі, пайда болуы және ажырату КЗ, коммутация, сыйымдылықты токтарды, шағын немесе бірқалыпты индуктивных токтар, ағызу жүктеме, жарқырау.

Сонымен қатар, трансформатордың дифференциалды қорғанысын (Нртқ) және Трансформатордың дифференциалды қорғанысын (Нртқ) есептеу қажет, яғни трансформатордың дифференциалды қорғанысын (Нртқ) және Трансформатордың дифференциалды қорғанысын (Нртқ) есептеу қажет.

Теңіз маңындағы аймақтарда тұздармен және олардың қосылыстарымен қаныққан ылғалды теңіз ауасы айтарлықтай әсер етеді, бұл коррозия процестерінің күрт үдеуіне және оқшаулау кедергісінің төмендеуіне әкеледі.

Оқшаулаудың жай-күйі Электр қондырғыларын пайдалану қауіпсіздігінің дәрежесін едәуір шамада анықтайды. Адамның электр тогымен зақымдануы потенциалдардың әртүрлілігіне, сондай-ақ дене арқылы өтетін токтың күшіне байланысты. Қауіпті жағдайлардың туындауына кедергі келтіретін негізгі құралдардың бірі кернеудегі элементтердің сенімді электрлік оқшаулануы болып табылады.

Оқшаулағыш бейтарабы бар желілердегі оқшаулама кедергісі жерге тұйықталу тогының күшін, яғни адам арқылы өтетін токтың күшін анықтайды. Жерге тұйықталған бейтарап желілерде оқшаулаудың нашар жағдайы кезінде жерге (корпусқа) және ҚТ тұйықталуына әкеп соқтыратын оның зақымдануы жиі орын алады. Электр тогымен зақымдану қаупі бар, олардың кернеу астында қалған ток өткізбейтін бөлшектермен түйісуі салдарынан.

ГОСТ 12.1.009—76 сәйкес электр оқшауламасы түрлерге бөлінеді.

Жұмыс оқшауламасы-электр қондырғысының ток өткізгіш бөліктерінің қалыпты жұмысын және электр тогының зақымдануынан қорғауды қамтамасыз ететін электрлік оқшауламасы.

Қосымша оқшаулама-жұмыс оқшауламасы бұзылған жағдайда электр тогының зақымдануынан қорғау үшін жұмыс оқшаулағышына қосымша қарастырылған электр оқшауламасы.

Екі жақты оқшаулау — жұмыс және қосымша оқшаулаудан тұратын электр оқшауламасы.

Күшейтілген оқшаулама-екі жақты оқшаулама сияқты электр тогымен зақымданудан қорғанудың дәл сондай дәрежесін қамтамасыз ететін жақсартылған жұмыс оқшауламасы.