Кинематика
Автор: marat78 • Декабрь 8, 2018 • Лекция • 945 Слов (4 Страниц) • 1,060 Просмотры
7-қосымша
Модуль 1.Механика Дәріс 1. Тақырыбы: Кинематика
1. Механикалық қозғалыс. Механикалық жүйе. Санақ жүйесі.
2. Радиус – вектор. Жылдамдық. Үдеу.
3. Қисық сызықты қозғалыс. Нормаль және тагенциал үдеу.
4. Айнымалы қозғалыс.
Негізгі ұғымдар: механикалық қозғалыс, механикалық жүйе, санақ жүйесі, материалдық нүкте, радиус – вектор, жылдамдық, үдеу, нормаль үдеу, тангенциал үдеу, айнымалы қозғалыс, бұрыштық жылдамдық, бұрыштық үдеу. |
Заң: Классикалық жылдамдықтарды қосу формуласы (заңы). |
Механикалық қозғалыс- уақыт өтуіне қарай денелердің (бөлшектердің) кеңістіктегі өзара орындарын өзгертуі.
Ілгерілемелі қозғалыс – барлық нүктелері бірдей орын ауыстыратын дененің қозғалысы.
Айнымалы қозғалыс – барлық нүктелері центрлері айналыс осі деп аталатын бір түзудің бойында жататын шеңберлер бойымен қозғалатын дененің қозғалысы.
Кинематика – денелер қозғалысының қасиеттері олардың массалары және оларға әсер ететін күштері ескерілмей қаралатын механиканың тарауы.
Материалдық нүкте (бөлшек) – қозғалыстың берілген шарттарында өлшемдері ескерілмейтін дене.
Санақ жүйесі – санақ денесі (координаталар жүйесі) және онымен байланысты уақыт өлшейтін аспабы (сағат).
Орын ауыстыру – бөлшектің бастапқы орнын оның келесі орнымен қосатын вектор.
Түзу сызықты бір қалыпты қозғалыс – дене кез келген тең уақыт аралықтарында бірдей орын ауыстырулар жасайтын қозғалыс.
Бір қалыпты үдемелі қозғалыс – жылдамдығы кез келген тең уақыт аралықтарында бірдей өзгеретін қозғалыс.
Бөлшектің радиус - векторы | r = xi + yi + zk | 1 м | (1.1) | ||
Радиус – вектордың модулі | r = √x2 + y2 + z2 | 1 м | (1.2) | ||
Қозғалыс заңы (теңдеулері) | r = r(t) | x = x(t), y = y(t), z = z(t) | 1 м | (1.3) | |
Орташа жылдамдық. | υ = ∆r/∆t | 1 м/с | (1.4) | ||
Жылдамдықтың жалпы формуласы. | υ = dr/dt, υ = r | 1 м/с | (1.5) | ||
Жылдамдықтың модулі. | υ = √υ2x + υ2y + υ2z | 1 м/с | (1.6) | ||
Жылдамдықтың проекциялары. | υx = dx/dt, υy = dy/dt, υz = dz/dt | 1 м/с | (1.7) | ||
υx = x, υy = y, υz = z | |||||
Галилей түрлендірулері. | x= x’ + ut, y = y’, z = z’, t = t’ | 1м, 1с | (1.8) | ||
Классикалық жылдамдықтарды қосу формуласы. | υ = υ’ + u | 1 м/с | (1.9) | ||
Үдеудің жалпы формуласы | а = dυ/dt | a = υ | 1 м/с2 | (1.10) | |
Үдеудің проекциялары. | ax = dυx/dt, ay = dυy/dt, az = dυz/dt | 1 м/с2 | (1.11) | ||
ax = υx, ay = υy, az = υz | |||||
ax = x, ay = y, az = z | |||||
Тангенциал үдеу. | aτ = dυ/dt | aτ = υ | aτ = εR | 1 м/с2 | (1.12) |
Нормаль үдеу. | an = υ2/R | an = ω2R | 1 м/с2 | (1.13) | |
Қисық сызықты қозғалыс үшін үдейдің формуласы. | a = aττ + ann | 1 м/с2 | (1.14) | ||
Үдеудің модулі. | a = √a2x + a2y + a2z | 1 м/с2 | (1.15) | ||
a = √a2τ + a2n | 1 м/с2 | (1.16) | |||
Бұрыштық жылдамдық. | ω = dφ/dt | ω = φ | 1 рад/с, 1с-1 | (1.17) | |
Сызықтық және бұрыштық жылдамдықтардың байланысы | υ = [ωr] | υ = ωR | 1 м/с | (1.18) | |
Бұрыштық үдеу. | ε = dω/dt | ε = ω | ε = dω/dt | 1 рад/с, 1с-1 | (1.19) |
...