Әлемдегі жел энергетикасы және Қазақстандағы даму қарқыны

            ҚР ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ БІЛІМ МИНИСТРЛІГІ

                  «Ғұмарбек Даукеев атындағы Алматы

                энергетика және байланыс университеті»

               Коммерциялық емес ашық акционерлік қоғамы                                  

        Электрмен жабдықтау және энергияның жаңартылған

                                    көздері кафедрасы

                         “Мамандыққа кіріспе” пәні бойынша

                                              СӨЖ-1

Тақырып:Әлемдегі жел энергетикасы және Қазақстандағы даму қарқыны

Орындаған: Дабылов Нұрсұлтан/ В-062 / 21-10

Тексерген: аға оқытушы Агимов Талғат

_____________ ______________ «_____» ______________2021ж. (бағасы)                     (қолы)                              

                                      Алматы – 2021

                                                  Жоспар:

Кіріспе.

1. Жел энергиясы.

1.1 Жел энергиясын пайдалану қаншалықты пайдалы.

1.2 Жел энергиясын пайдаланудың экономикалық тиімділігі.

2. Жел энергиясының Қазақстандағы даму қарқыны.

2.1 Қазақстандағы жел энергетикасының даму факторлары.

2.2 Республикада Жел энергетикалық агрегаттарды ықтимал орналастырудың перспективалы аудандары.

Қорытынды.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Кіріспе

     Жел тек күрделі физикалық құбылыс емес. Қазіргі әлемде ол энергия көзі ретінде қолданылады және экономикалық тұрғыдан құнды өнім болып табылады. Әлемде жел энергетикасы барған сайын сұранысқа ие болып келеді, осы саланы дамыту үшін түрлі мамандықтағы ғалымдар жұмыс істеуде.

     Жел диірмені ғасырлар бойы белгілі ежелгі Вавилон қаласында біздің заманымызға дейінгі үшінші мыңжылдықта жел энергиясы қолданылған. Бұл аймақтың экономикасының өркендеуі біздің дәуірімізге дейінгі 6 ғасырда пайда болды және дәл осы дәуірде көптеген техникалық ашылулар болды. Содан кейін батпақты жерлерді құрғатуға мүмкіндік беретін алғашқы құрылғы жасалды. Ежелгі Египетте астық ұнын өндіру үшін желдің көмегімен алғашқы жел диірмендері құрылды. Қытайда олар одан әрі қарай жүрді, сол уақытта күріш алқаптарынан механикаландырылған жолмен су сорылды. Бұл құрылғылардың пышақтарын жел ағындары айналдырды. Осыған байланысты Еуропа алдыңғы қатарда болмады, жел технологиясы мұнда тек біздің дәуіріміздің 12-ші ғасырында келді.

     Дания XIX ғасырда электр энергиясын өндіру үшін жел құрылғыларын қолданған алғашқы ел болды, олар желді тұрақты жылдамдықпен айналдыратын пышақтармен жабдықталған диірмендерге ұқсады.

     Еуропада жел механизмдері тез игеріліп, көп ұзамай олар көрші елдерде кеңінен қолданылды. Қазақстанда жел қондырғылары ХХІ ғасырдың басында, қарттық себебінен арзан электр энергиясын өндіретін түрлі ЖЭО, ГРЭС және басқа да кәсіпорындар жарамсыз болып қалған кезде, ауылдарды, қалаларды, өнеркәсіптік және ауыл шаруашылығы объектілерін электрмен жабдықтауда қиындықтар туындаған кезде жинала бастады және қолданыла бастады. Алайда, белгілі болғандай, жаңа механизмдер, мысалы, станоктар зауыттарын немесе кем дегенде жарты миллион халқы бар қаланы қамтамасыз ету үшін тым аз болды.

     Бірақ осы үш мың жылдың бәрі 20-шы ғасырда болған технологиялық прогрестің маңызды серпілісіне дайындық болды. Адамзат желді кез-келген пышақтарды айналдыруға ғана емес, әртүрлі машиналардың жұмысын қамтамасыз ету үшін электр энергиясын қалай өндіруге болатынын білді. Мұндай ашылу шынымен прогрессивті болды, ол желді қолданудың бүкіл тарихын өзгертті. Қазіргі уақытта Жер бетінде бірінші ұрпақтың өкілдері болып табылатын электр станциялары жұмыс істейді. Заманауи, технологиялық, үнемді станциялар біздің планетамыздың көптеген аудандарын безендіреді, бұл экология мен адамдардың денсаулығын жақсартуға көмектеседі.