Жүктерді тиеу-түсіру кезіндегі механизация нұсқаларын салыстырудың экономикалық тиімділігі

Жүктерді тиеу-түсіру кезіндегі механизация нұсқаларын  салыстырудың экономикалық тиімділігі

Закарьянова Алина Эркблановна, арнайы пәндер оқытушысы

«Электротехника колледжі» КМҚК

ШҚО, Семей қаласы

              Көлік – жүк жүйесінің берілген екі нұсқасының тиімдісін таңдауды техникалық – экономикалық тұрғыдан дәлелдеуді есептеу әдістерін меңгеру осы тақырыпты оқып – үйренудің мақсаты болып табылады.

              Көлік – жүк жүйесі тиімділігінің негізгі техникалық – экономикалық көрсеткіштері мыналар болып табылады:

- қоймаларды ( қоймалар, теміржол тарамдары, биіктетілген жол, автожолдары, электр желісі және т.с.с ) салуға жұмсалатын бір жолғы шығындар

- (инвестициялар немесе күрделі қаржы) – К, тг және оларды осы заманға механикаландыру және автоматтандыру құралдарымен жарақтандыру;

           Әдетте, жүк өңдеудің берілген көлемі үшін тиеу – түсіру жұмыстарын механикаландырудың мүмкін болатын бірнеше (ең кемінде екі) нұсқасын белгілейді. Осыдан кейін әрбір нұсқаның нақты техникалық – экономикалық есебін жасайды.

Тиімді нұсқа:

• К1 < К2  болғанда, яғни келтірілген шығындардың ең азына қарай таңдалады;
• K1 > K2 болғанда, яғни инвестицияның өтемділік мерзіміне қарай таңдалады.

              Экономикалық есептi орындау үшiн  берiлген жүкке алынған екi түрлi нұсқаны салыстыру үшiн тиiмдi механизацияны таңдап алады. Мысалы, электротиегіш және автотиегіш.

            Толық капитал жинағы:

[pic 1], теңге

[pic 2], теңге

мұнда; Км- механизация құрылғыларының шығыны оларды жеткiзумен монтажды ескергенде, тенге

Кв – қосымша қондырғыларға кеткен шығындар, (кранасты жолы, эстакада), тенге

Кс – қойманың құрылыс бағасы, тенге

Кж – темiр жолдың бағасы, тенге

Ка – автоподъездiң бағасы, тенге

Кэ – электр желiсiнiң бағасы, тенге

Квк – су құбыры канализациялық коммуникация, тенге

            Ыдысты-дара жүк тұрған жабық қоймада электротиегiштердiң, қойманың, зарядтау гаражының, темiржол және автомобиль жолдарының, электр желісінің, поддондардың, автоматизация құрылғылары және тағы басқа жабдықтардың бағасы ескерiледi.

             Теміржол жүрісіндегі крандарды қолданғанда кран асты жолдарының бағасы және бағыттық аударулардың бағасы есеріледі; биіктетілген жолдарды, бункерлік эстакадаларды салғанды осы құрылғылардың бағасы ескеріледі.

             Кран асты жолдарының ұзындығы және кран асты эстакадаларының ұзындығы, тиеу-түсіру фронтына сәйкес орнатылған қойма ұзындығына теңестіріледі.

             Қоймадағы темiржол ұзындығы:

                                    [pic 3] , м                                  

мұнда 2- шығару жолдарының төсемiн ескеретiн коэффициент.

Суқұбыр-канализация желiсi және электржелiсiнiң ұзындығы:

                                      [pic 4]  м                            

                                      [pic 5] м

мұнда;

nл – қойма ұзындығы бойынша төселiнетiн суқұбыр-канализация желiсi немесе электржелi сызығының саны.

             Теміржол жүрісіндегі крандарды қолданғанда кран асты жолдарының бағасы және бағыттық аударулардың бағасы есеріледі; биіктетілген жолдарды, бункерлік эстакадаларды салғанды осы құрылғылардың бағасы ескеріледі.

Кран асты жолдарының ұзындығы және кран асты эстакадаларының ұзындығы, тиеу-түсіру фронтына сәйкес орнатылған қойма ұзындығына теңестіріледі.

            Өзара сәйкес шығындар мына формуламен анықталады: