Топырақ микроорганизмдері

                             Топырақ микроорганизмдері                

Микроорганизмдердің топырақта таралуы. Микроорганизмдер табиғатта, соның ішінде топырақта көп таралған және олар топырақтың негізгі құрам бөлігі болып саналады.

[pic 1]

[pic 2]
 
Топырақ органикалық және анорганикалық заттардан құралады. Оның минерал бөлшектеріне, көбінесе органикалық заттар жабысып, түйіршіктер құрайды. Міне бұл түйіршіктер микроорганизмдердің негізгі тіршілік ететін мекені. Топырақта микроорганизмдерге кажетті қоректік заттар мол болады да, тікелей түскен күн сәулесінен оларды қорғап түрады.
Топырақта негізінен бактериялар, актиномицеттер, ашытқы саңырауқүлақтар, микроскоптық саңырауқүлақтар, балдырлар, қарапайым организмдер, түрлі насекомдар кездеседі. Сонымен қатар топыракта түрлі ультрамикроскоптық тіршілік иелері — фагтар, бактериофагтар және актинофагтар кездеседі.

• мекендейді.Топырақтың 1 грамында бактерия саны 10 млрд жасушаға жетеді.Топырақ беткейінде УК-сәуле,құрғақшылық т.б. факторлардың әсерінен микроорганизмдер салыстырмалы аз болады. Микроорганизмдердің көпшілігі 10 см қалыңдықтағы топырақтың жоғарғы қабатында кездеседі.Тереңдеген сайын микроорганизмдер  мөлшері азайып,3-4 метр тереңдікте олар мүлдем кездеспейді.                                                                          
• Топырақ микрофлорасының құрамы оның типіне және жағдайына,өсімдік құрамына,температурасына,ылғалдығына және т.б. байланысты.Топырақ микроорганизмдерінің көпшілігі pH – ы бейтарап,салыстырмалы жоғарғы ылғалдықта 25-450С температурада дамуға қабілетті.Топырақта азотбекіткіш молекулалы азотты сіңіруге қабілетті бактериялар(Azotobacter,Azomonas,Mycobacterium және т.б.) тіршілік етеді.Азот  бекіткіш цианобактериялар түрлерін немесе көк-жасыл балдырларды күріш алқаптарының өнімділігі арттыру үшін қолданады.

Сонымен қатар топырақтың 1 г-да микроорганнизмдердің бірнеше иллиард клеткалары кездеседі. Бірақ олар топырақтың төменгі қабатына қарағанда жоғарғы қабатында көбірек кездеседі. Микробтардың жеке клеткасының салмағын елеуге болмайды, бірак олардың өте көп болуы әр гектар жердің жырту қабатындағы микроорганизмдердің жалпы салмағын 5-тен 15 т-ға дейін жежізеді. Әдетте топырактың құнарлылығы арту үшін олардың топырақта көп мөлшерде болуымен қатар, активті тіршілік әрекеттерінің де зор маңызы бар. Топырақ микроорганизмдері күшті әрекет ететін ферменттер түзеді. Осындай ферменттердің көмегімен топырақтағы органикалық заттар ыдырап, өсімдіктерге оңай сіңетін қоректік заттарға айналады. Оны өсімдіктермен қатар, микроорганизмдер де қоректік зат есебінде пайдаланады.