Өңеш атрезиясы

МАРАТ ОСПАНОВ АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН

 МЕДИЦИНА   УНИВЕРСИТЕТІ

[pic 1]

Мамандығы: Жалпы медицина

Дисциплина: Балалар хирургиясы

         Студенттің өзіндік жұмысы

   Тақырыбы: Өңеш атрезиясы

   Орындалу түрі: Реферат

                                                                               Орындаған: Ділдәш Меруерт

                                         Тобы: 401 Б

Тексерген: Дженалаев Б.К

                                       Ақтөбе, 2020 жыл

Бала дүниеге келген мезгілде, оның өңеші негізінен қалыптасып біткен, оның ұзындығы орташа 10 см, 15 жасқа келгенде ол екі есе үлкейеді (19 см), яғни кішкене сәбилердің өңеші біршама қысқа болып келеді. Жаңа туған баланың өңеші жұқа болады. Одан әрі кілегей қабатының эпителиясы тез қалындай бастайды. Етті қабығы бұл кезде нашар дамыған, кілегей асты қабаты, керісінше, өте жақсы дамып, қан тамырлары мен лимфоидты элементтерге бай болады.

Өңештің атрезиясы

Өңеш атрезиясы – толық физиологиялық қуыстың жоқтығымен және эзофагиальды өтімсіздікпен көрінетін туа біткен ақау болып табылады. Бұл кезде өңештің жоғары бөлігі тұйық анықталып, төменгі бөлік - трахеямен қатынасады. Өңеш атрезиясы бала туғаннан кейін бірден жалған гиперсаливациямен, тыныс алудың бұзылуымен, оның регургитациясы, іштің кебуі немесе батуы, аспирациялық пневмонияның дамуымен байланысты тамақ ішудің мүмкін еместігімен көрінеді.

Өңеш атрезиясы басқа даму ақауларымен: асқазан-ішек жолының, зәр шығару жүйесінің туа біткен ақауларымен жиі бірлесіп кездеседі. Хромосомдық ауруларының 5%-да өңеш атрезиясы кездеседі. Популяциялық жиілік – 0,3:1000, әйелдер мен ерлер арасындағы қатынас 1:1.

Атрезияның пайда болуы ұрықтың құрсақішілік дамуының ерте сатысында (4-12 апта аралығында) өңештің қалыптасуының бұзылуымен байланысты. Өңеш пен кеңірдектің бір жалпы ұрықтарынан – бастапқы ішектің краниальды бөлігінен дамиды және ерте эмбриогенезінде бір-бірімен байланысады.

[pic 2]

Өңеш атрезиясы кеңірдектің және өңештің бағыты мен өсу жылдамдығы бұзылғанда, өңештен тыныс алу түтігінің толық ажырамауынан және оның қоректенуі бұзылғанда, сондай-ақ ішек түтігінің барлық түзілімдерінен өтетін реванализацияның дұрыс емес процесінде олардың бөліну процесінде пайда болуы мүмкін

Өңеш, басқа да ішек түтікшесі түзілістерімен бірге солидті тіндердің вакуолизация үрдістерінің даму бағытының және өсу жылдамдығының сәйкессіздігі санағынан 20-шы күннен 40-шы күнге дейінгі мерзімде өңеш атрезиясы дамуы мүмкін. Мұндай жағдайда, жүктілік анамнезінің I-ші үштігінде, су көптілік және түсік кауіпінің болуы тән.

[pic 3]

Өңеш атрезиясының классификациясы:

• өңеш пен трахеяның дистальды бөлімі арасындағы жыланкөзді атрезия (85-90% жағдай);
• өңеш пен трахеяның проксимальды бөлімі арасындағы жыланкөздің атрезиясы (0,8% жағдай);
• өңеш пен кеңірдектің екі ұшы арасындағы жыланкөзді атрезия (0,6 % жағдай);
• жыланкөзсіз өңештің оқшауланған атрезиясы (8%).

Клиникалық көрінісі және диагностикасы.

Өңеш атрезиясының клиникалық белгілері бала туғаннан кейін алғашқы сағаттарда көрінеді. Бұл ақаудың типтік белгісі-жаңа туған нәрестенің ауызынан және мұрынынан (жалған гиперсаливация) көп көбік сілекейінің үздіксіз бөлінуі. Баланың кеңірдектегі шырышты бөлігінің аспирациясы нәтижесінде тыныс алудың бұзылу белгілері артады: сырылдар, жөтел ұстамалары, тахипноэ, ентігу, цианоз, асфиксия. Мұрын жұтқыншақтан және трахеальды аспирациядан шырышты қайта сорғаннан кейін уақытша жақсарады, бірақ көп ұзамай пенистік бөліністер қайтадан пайда болады. 1-2 жұтқыншақтан кейін баланы емшекпен бірінші рет емізгенде тамақтың регургитациясы байқалады: ерімейтін сүтпен тұрақты және дереу секіру, құсу.