Туберкулездің әлеуметтік-экономикалық салдары

Туберкулездің әлеуметтік-экономикалық салдары

Жоспар

1. Кіріспе

Туберкулез ауруының анықтамасы.

Аурудың таралуы және оның әлеуметтік маңызы.

Туберкулездің Қазақстандағы өзектілігі.

2. Туберкулездің жалпы сипаттамасы және оның таралуы

Аурудың негізгі себептері мен таралу жолдары.

Қазақстандағы және Шымкент қаласындағы туберкулез жағдайы.

3. Туберкулездің әлеуметтік салдары

Аурудың қоғамдағы стигмасы және психологиялық әсері.

Науқастардың жұмысқа қабілеттілігі және әлеуметтік жағдайы.

Шымкент қаласындағы жағдай бойынша мысалдар.

4. Туберкулездің экономикалық салдары

Науқастардың еңбекке жарамсыздығы.

Емделуге кететін шығындар.

Мемлекеттік бюджеттің туберкулезбен күреске жұмсалуы.

5. Туберкулезбен күрестегі медициналық және қоғамдық шаралар

Дәрігерлердің пікірі және емдеу тәсілдері.

Шымкент қаласындағы туберкулезбен күрес шаралары.

6. Қорытынды

Туберкулездің әлеуметтік және экономикалық мәселелері.

Аурумен күресу жолындағы негізгі ұсыныстар.

7. Пайдаланылған әдебиеттер

1. Кіріспе

Туберкулез – бұл Mycobacterium tuberculosis бактериясымен қоздырылатын жұқпалы ауру. Туберкулез көбінесе өкпені зақымдайды, бірақ ағзаның басқа мүшелеріне де әсер етуі мүмкін. Ауру адамнан адамға ауа арқылы жұғады, бұл оның жылдам таралуына әкеледі. Соңғы жылдары медицина саласында бұл аурумен күресу бойынша көптеген жетістіктерге қол жеткізілсе де, туберкулездің таралуы кейбір елдерде, соның ішінде Қазақстанда, өзекті мәселелердің бірі болып қалып отыр. Туберкулез әсіресе әлеуметтік және экономикалық жағдайы нашар аудандарда жиі кездеседі.

Туберкулез ауруы тек денсаулыққа қатысты ғана емес, сонымен бірге әлеуметтік және экономикалық мәселелерді тудыратын фактор болып саналады. Бұл баяндамада туберкулездің Қазақстандағы, соның ішінде Шымкент қаласындағы әлеуметтік және экономикалық салдарына тереңірек талдау жасалады.

2. Туберкулездің жалпы сипаттамасы және оның таралуы

Туберкулез (ТБ) – бұл Mycobacterium tuberculosis бактериясымен қоздырылатын жұқпалы ауру. Әдетте туберкулез өкпеге әсер етеді, бірақ кейбір жағдайларда ол басқа ағзаларға да таралуы мүмкін (сүйек, бүйрек, ми). Бұл ауру ауа арқылы таралады, яғни науқас адам жөтелгенде, түшкіргенде немесе сөйлескенде айналасындағы адамдарға бактериялар таратады.

Туберкулездің негізгі белгілері:

Үздіксіз екі аптадан астам жөтелу.

Түнде терлеу.

Әлсіздік және салмақ жоғалту.

Тәбеттің төмендеуі.

Кеуде тұсының ауыруы.

Туберкулезбен ауырудың негізгі себептеріне дұрыс тамақтанбау, әлсіз иммунитет, антисанитарлық жағдайлар, тығыз тұратын халық, жұмыссыздық пен кедейлік жатады. Әсіресе, денсаулық сақтау саласына қол жетімділігі төмен аймақтарда бұл ауру жиі кездеседі.

Қазақстандағы жағдай

Қазақстанда туберкулезбен күрес жақсы жолға қойылғанымен, кейбір аймақтарда аурудың таралуы әлі де жоғары деңгейде. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) мәліметтері бойынша, Қазақстанда жыл сайын 10 мың адамға шаққанда шамамен 50-ден астам адам туберкулезбен ауырады. 2000 жылдары бұл көрсеткіш анағұрлым жоғары болғанымен, мемлекет тарапынан қабылданған шаралар аурудың деңгейін төмендетуге мүмкіндік берді.

Шымкент қаласындағы туберкулездің таралуы

Шымкент – Қазақстанның оңтүстік аймағындағы ірі қалалардың бірі. Мұнда халықтың тығыздығы жоғары және әлеуметтік-экономикалық жағдайы әртүрлі. Туберкулездің таралуы осы факторларға байланысты. Шымкенттегі денсаулық сақтау мекемелерінің мәліметтері бойынша, қалада жыл сайын туберкулезге шалдыққан науқастар саны азайып келеді.

Алайда қаладағы кедей аудандар мен жұмыссыздық деңгейі жоғары аймақтарда аурудың таралу қаупі сақталады. Сонымен қатар, науқастардың көбі емді уақытында бастамайды немесе толық курстан өтпей жатады, бұл аурудың таралуын арттырады. Шымкенттегі туберкулез диспансерінің дәрігерлері ауруды ерте анықтап, уақтылы емделу керек екенін баса айтады.