Микробтарға қарсы заттар

Микробтарға қарсы заттар

Микробтарға қарсы қасиеттері бар дәрілік заттар:

І. Микробтарға қарсы әсері таңдамалы емес препараттар. Олар көптеген микроорганизмдерге жоятын әсер көрсетеді. Оларға антисептиктер және дезинфекциялаушы заттар жатады.

-Антисептиктер әдетте сыртқы жабын тіндерге қолд. Жекелеген антисептиктер АІЖ, ЗШЖ-да орн микроорганизмдерге әсер ету үшін қолд. Олар конц байланысты бактерицидтік н/е бактериостатикалық әсер көрсетеді.

-Дезинфекциялаушы з. мед-қ  құрал-жабдықтарды, аппараттарды, бөлмелерді, ыдыстарды, науқастың бөлінділерін залаласыздандыру үшін пайл.

Көптеген з-ды белгілі концентрацияда антисептик ретінде, ал жоғары – дезинфекциялаушы р-де қолд.

ІІ. Бұл топтың д.з.-на микробтарға қарсы таңдамалы әсер ететін преп кіреді, олар химиятерапиялық заттар д/а. Бұл топтың преп-на микроорганизмдердің белгілі бір түріне әсер ету тән. Емдік әсер кеңдігін бактериостатикалық(бактерицидтік) конц ж/е мароорганизм үшін уытты конц арасындағы диапазон б-ша анықтайды.

Антисептикалық және дезинфекциялаушы заттар

Антисептиктер және дезинфекциялаушы заттар бактериаларға, қарапайымдылар мен саңырауқұлақтарға қарсы әсерлерінің спектрі кең және жасырын кезеңі қысқа, биологиялық субстраттардың қатысуында да олардың белсенділігі жоғары болуы керек. Антисептикалық белсенділігін бағалайтын кең тараған көрсеткіш фенолдық коэф (фенол мен сыналып отырған антисептиктің микробтарға қарсы бірдей әсер ететін конц-ң қатынасы).

Химиялық құрамы б-ша олардың жіктелуі:

Детергенттер – церигель

Нитрофуран туындылары – фурацилин

Фенол топтары және оның туындылары – таза фенол , резорцин, қайыңның қара майы

Бояғыштар  - бриллиант жасылы, метилен көгі, этакридин лактаты

Құрамында галогені бар қосылыстар – хлоргексидин, хлорамин Б, йодтың спиртті ерітіндісі

Металл қосылыстары – сынап дихлориді, сынаптың сары тотығы, күміс нитраты, мыс нитраты, мырыш тотығы, мырыш сульфаты

Тотықтырғыштар – сутегі асқын тотығының ерітіндісі, калий перманганаты

Альдегидтер және спирттер – формальдегид ерітіндісі, этил спирті

Қышқылдар мен сілтілер  - бор қышқылы, аммиак ерітіндісі

*Детергенттер н/е катиондық сабындар, жуғыш, антисептикалық қасиеттері бар. Олар көптеген бактериалар мен саңырауқұлақтарға әсер етеді. Церигель – катиондық детергент, цетилпиридиний хлоридінің моно-төртіншілік аммоний тұзы. Бұл топқа беткейлік айқын белс бар Роккал жатады.

Ә.е.м: микробтардың жасуша мембранасы құрылымының бұзылуына, белоктардың денатурациясына ж/е ферменттердің тежелуіне байл.

Қолд: хирургтың қолын өңдеу үшін, құрал – жабдықтарды, аппараттарды стерилизациялау үшін.

Оларды аниондық сабындармен қолдануға болмайды, себебі бұл кезде олардың микробтарға қарсы белс төмендейді. Орг-қ заттардың қатысуымен де төм.

*Нитрофуран туындылары – антисептиктер. Оларға: фурацилин, нитрофурал, нитрофуразон. Әсер ету спектрі кең: грам-оң , грам-теріс бактерияларды, қарапайымдарды жояды.

Қолд: жараны, теріні, шырышты қабықтарды өңдеу үшін, серозды ж/е буын қуыстарын жуу үшін. Әдетте науқастар жақсы көтереді, кейде сенсибилизация, дерматит туғызады.

*Фенол тобы – антисептиктер. Оларға: таза фенол, резорцин, қайыңның қара майы. Фенол негізінен бактериялар мен саңырауқұлақтардың вегетативті түріне әсер етеді.

Қолд: құрал-жабдықтарды, науқастың керек жарақтарын дезинфекциялау үшін. Липофильдігі өте жоғары, уытты, теріден ж/е шырышты қабықтан оңай сіңеді.

Резорциннің антисептикалық белсенділігі фенолдан төмен. Резорцин аз конц-да кератопластикалық, жоғары да – тітіркендіргіш ж/е кератолитикалық әсер көрс. Қолд: тері ауруларында(экзема,себорей), конъюнктивитте қолд.