Заттар мен энергия алмасу
Автор: madina_shoxan • Ноябрь 25, 2021 • Контрольная работа • 622 Слов (3 Страниц) • 998 Просмотры
Тәжірибелік сабаққа арналған тапсырмалар
ФӨТ
Заттар мен энергия алмасу
Тапсырма№1. Анықтама беріңіз Заттар мен энергия алмасу дегеніміз – Заттар мен энергияның адам организмінде өзгеруі жүретін физикалық,химиялық және физиологиялық үрдістердің жиынтығы.
Тапсырма №2. Зат алмасуының 4 кезеңі бар. Кестені толтырыңыз
этаптары | Негізгі қызметі |
1. | Қоректік заттардың ішек-қарындағы гидролизі-қоректік заттардың ферменттік ыдырауы. |
2. | Гидролиз өнімдерінің қан мен лимфаға сіңуі |
3. | Қоректік заттар О2 жасушаларға тасымалдануы-заттар мен энергияның жасушаішілік алмасуы. |
4. | Заттар алмасуының соңғы өнімдерінің сыртқа шығарылуы. |
Тапсырма №3. Анықтама беріңіз
Негізгі алмасу дегеніміз – тіршілікке қажетті ең төменгі энергия алмасуы.
Кестені толтырыңыз
Негізгі алмасуды стандартты жағдайларда анықтайды: |
1. Аш қарынға,ас қабылдағаннан кейін 12-14 сағаттан соң |
2. Дене еттері босаңсыған күйде,яғни дене горизонталь бағытта жатып,қимылдамау қажет. |
3. Комфортты температурада-18-20 градуста |
Тапсырма №4.
1). Ересек адам үшін негізгі алмасудың орташа мәні - 1 ккал/кг/сағ
2) Салмағы 70 кг, бойы 165-170, жасы 35-16 ересек ер адам үшін
негізгі алмасудың мәні - 1700 ккал/тәул
3) Әйелдер үшін - 1500 ккал/тәул
Тапсырма №5.
Организмге қажетті энергия және құрылыс (пластикалық материалдар) тағам құрамымен күнделікті үздіксіз сырттан түсіп тұруы шарт. Олардың ағзадағы әртүрлі қызметтерін жазыңыз:
• Тағамтану- адамдар мен жануарлар тағамын зерттейтін ғылым саласы.Ол ағзаның қуат шығынының орнын толтыруға,тіндер құрылуына және жаңартылуына және қызметтерін реттеп отыруға көмектеседі.
• Ағза үшін ақуыздың негізгі көзі болып табылады– балық, ет,жұмыртқа өнімдері ақуыздың негізгі қоры болып табылады.
• Ақуыздың маңызы - дененің негізгі құрылыс материалы және тағамның бөлігі болып табылады.Ол-тамақтану,өсу,көбею,тітіркену,қозғалу процестеріне қатысады.
• Пластикалық рөлі - Жасушада ақуыздар бүкіл тіршілігінде синтезделеді.Ақуыз биосинтезіндегі басты рөлді РНҚ және ДНҚ атқарады.Жасуша ядросында және хромасомада ақуыз аминқышқылы орналасу реттелігі туралы ақпарат болады.
• Энергетикалық- жасушада пайда болған аминқышқылдары жасуша мемьранасы арқылы қанға өтеді де,басқа жасушадағы белоктың түзілуіне қатысады.Аминқышқылдары амин тобынан айырылады да,оның орнына басқа амин топтары қосылып,жаңа аминқышқылдары пайда болады.
• Тірек қимылдық функциясы-
• Ферменттік функциясы –
- Дұрыс (тиімді) тамақтану –
Рациональды ( тиімді) тамақтану қандай принциптерге негізделеді:
- 1 )
- 2)
- 3)
Тапсырма №6. Кестеге Ересек адамның тәуліктік тамақтанудағы нормаларын көрсетіңіз:
Ақуыз | |
Майлар | |
Көмірсулар | |
Белок(Б), Май (М), Көмірсулар қатынасы: |
Мәселелік тапсырмалар
- Бойы 150 см, салмағы 60 кг әйелдің негізгі энергия алмасу мөлшері 1600 ккал тең. Бұл көрсеткіш нормаға сәйкес келе ме?
- Ересек адам тәулігіне 70 г белок, 300 г көмірсулар, 100 г май пайдаланды. Осы көрсеткіштер тәуліктік энергия қажеттілігіне тура келе ме?
Тест сұрақтары
- Зат алмасуды реттейтін жүйе:
1.сомалық жүйке жүйесі.
2. вегетативті жүйке жүйесі
3. қан жасау жүйесі
4. иммундық жүйе
5. ретикулоэндотелиальды жүйе
2. Минералдық алмасуды реттейтін гормон:
- Тестостерон.
- Пролактин.
- Альдостерон.
- Глюкагон.
- Прогестерон.
3. Комфортты стандарттық жағдайда адамның зат алмасу қарқынының көрсеткіші қалай аталады:
...