Жамбас артериялары

                                       ЖАМБАС АРТЕРИЯЛАРЫ (Arteriae pelvis)

Жамбас артериялары топографиялық орналасуына қарай жалпы, сыртқы және ішкі мықын артерияларға бөлінеді (No 366, 371сурет).

[pic 1]

1-сурет. Жалпы, сыртқы және ішкі мықын -- , артериялардың жалпы көрінісі. к колка. 2. Жалпы мықын артериясы. 3. Оң сыртқы мықын артериясы. 4. Ішкі мықын арrе2. Бел-мықын артериясы. 6. Латералді сегізкөз ясы. 7. Жоғарғы бөксе артериясы. 8. Төменгі артериясы. 9. Ішкі жыныстық артерия. 10. Қуық асты бездік  артериясы. 11. Ортаңғы тік ішектік артеартериясы. рия. 12. Ер жыныстық мүшенің дорсалді артериясы. 13. Шәуетті бойынан өткізуші өзек. 14. Шәуетті бойынан өткізуші өзектің артериясы. 13. Жапқыш артериясы. 16. Кіндік артериясы. 17. Төменгі құрсақүстілік артерия. 18. Терең мықын айналма артериясы.

А. Жалпы мықын артериясы, а. iliaca communis, ол іштік қолқаның тікелей жалғасы болып саналады, өту жолының орташа көлденең ені 11-12,5 мм-дей

Топографиясы: "Ол кіші жамбас қуысына қарай өтіп, сегізкөз-мықын буынының тұсында сыртқы және ішкі мықын артерияларға, аа. iliaca externa et intеrnа, бөлінеді. Бұл артерияның бойынан басталатын тұрақты қантамырлары жоқ

ә. Сыртқы мықын артериясы, а. iliaca externa,

[pic 2]

372-сурет. Сыртқы және ішкі мықын артерияның тармақтары және қандандыру аймақтары (жоба ). 1. Мықын сүйегінің қырқасы. 2. ЦІan байламы. 3. Тік ішек. 4. Жатыр. 5. Қуық. 6. Іш қолқасы. 7. Сол жақтық жалпы мықын артериясы. 8. Сыртқы мықын артерия сы. 9. Сан артериясы. 10. Ішкі мықын артериясы. 11. Мықын сүйегін айналма терең артериясы. 12. Төменгі құрсақастылық артериясы. 13. Мықынбел артериясы. 14. Жоғарғы бөкселік артерия. 15. Төменгі бөкселік артерия. 16. Шатаралық ішкі артерия. 17, Кіндік артериясы. 18. Пакі жапқыш артериясы. 19, Жапқыш

өзекшенің ішкі тесігі. 20. Ортаңғы тік ішектік артерия. 21. Жатыр артериясы. 22. Жатыр түтікшесінің артериясы. 23. Анабездің меншікті артериясы. 24. Қынап. 25. Анабез. 26. Жатыр түтікшесі. 27. Анабез артериясы. 28. Қуықтың жоғарғы артериясы. 29. Төменгі тік ішектік артерия. 30. Ортаңғы сегізкөз артериясы.

Топографиясы: Ол сегізкөз-мықын буынының, art, sacro-iliaca, тұсында жалпы мықын артериядан басталып, ішастардың астымен үлкен бел бұлшықетінің медиалді қапталымен төмен және латералді бағытта тамырлы қақпа, lасипа vаsоrum, арқылы өтіп, сан артерияға, a. femoralis, ұласады (No 372сурет).

Қантамырлары: 1. Бұлшықеттiк бұтақтары, rr, muѕсиlaris, олар, белмықын бұлшықет, m.iliohsors бұлшықетті қандандырады.

2. Төменгі құрсақастылық артериясы, а. epigastrica inferior 

Топографиясы: Ол сыртқы мықын артериясының тамырлы қақпаға, lacuna vаsоrum, кіреберіс жерінен басталып, іштің алдыңғы қабырғасының артқы бетін жанай жоғары және медиалді бағытта өтіп, одан әрі көлденең бұлшықеттің шандыр (фасциялдық) қабықшасы, fascia trans versus, мен ішастардың аралығымен өтіп, кіндіктің тұсында:

а) ішкі кеуделік артерияның, a. thoracica in tеrnа, жоғарғы құрсақүстілік артериясы, а.. epigastrica superior, мен;ә) және төменгі 4-5 қабырғааралық артқы артериялары, аа. intercostales posteriores,мен;б) бел артериялар, аа. lumbales, мен анастомоз құрайды.

Қызметі: піштің алдыңғы және бүйір топ бұлшықеттерін және терісін қандандыру (No 372-сурет). Төменгі құрсақастылық артерияның жанама тармақтары:

1. Шаттық бұтағы, r pubicus, ол бұл артерияның тамырлы қақпаға кіреберіс жерінен басталып, кіші жамбас қуысының фасциялдық қабықшасы мен ішастардың астымен, шат сүйегі қасағасының артқы бетін жанай төмен қарай өтеді.Қызметі: соңғы тармағы, жапқыш артерияның, a, obturatoria, шаттық бұтағымен ірілеу келген «тәждік өлім» атты артериялық анастомозды, corona тortіѕ, құрап, іштің тік бұлшықетінің төменгі бөлігі мен пирамида атты бұлшықетті кандандыру

2. Атабездің шылбырының бұлшыкет артериясы, а. сrеmаsreica, немесе әйел жатырдың жұмыр байламының артерия lig, tеrеs uteri. Ол ер адамдарда шәует по бырының, funiculus spematicus, бойы vе. атабезге қарай бағыт алады.Қызметі: атабезді көтеруші бұлшыке т. cremaster; пен атабездің барлық қабака. ларын қандандырса, әйел адамдарда жатыр дың жұмыр байламының бойымен өтіп, жі. ныстық еріндерді қандандыру.

2. Мықын сүйектің айналма терең артt риясы, а. circumflexa ilium profuna,

Топографиясы: Ол, тамырлы қақпаның, lacuna vasorum кіреберіс жерінен басталып, кіші жамбас қуысының фасциялдық қабықшасы мен ішастардың астымен, одан әрі шат сүйегі қасағасының артқы бетін жанай төмен қарай өтеді.