Сократ апаталогиясы

                                                                                                                                    Базарғали. А.Е

                                                                                                             АТИ-102 тобы студенті

                                                                                                aigerimekpinkyzy@gmail.com 

                                                                                                                                  СӨЖ № 2

                                       Сократ апаталогиясы

                                                       Эссе

Кіріспе

Сократ - ұлы философ. Оның қызметі философияның дамуына үлкен серпін берді. Сократтан кейін оның жеке жазбалары қалмады, дегенмен шәкірттерінің белсенділігі арқасында біз осындай ұлы тұлғаның өмірі туралы біліп қана қоймай, оның ой- өрісін де түсіне аламыз. Көбінесе Сократ Платонның диалогтарында пайда болады. «Сократ апаталогиясы»- Платонның диалогсыз түрде жазған жалғыз туындысы. Соған қарамастан, «Апаталогия» оның «Сократтық» диалогтарымен тығыз байланысты. Платон онда, ең алдымен, мәтінге өте жақын-  афиндық демократтар ұйымдастырған және ұлы философқа өлім жазасымен аяқталған сот процесінде Сократтың өзін қорғауда айтқан үш сөзінің мазмұнын жеткізеді. «Аптология» сөзі тура мағынасында «ақтау» дегенді білдіреді. Платонның «Апаталогияны» жазудағы мақсаты – Сократты өзіне тағылған жалған айыптаудан өлгеннен кейін ақтау. Платонның жұмысы өзі үшін ерекше түрде жазылған, ол сотта айтылған үш баяндамадан тұрады.      

Негізгі бөлім

Тұжырым 1.      

Сократтың оған қарсы сотта сөйлегеннен кейінгі сөзі-

Бұрынғы айыптаушылар, Сократтың пікірінше, ол үшін одан да жаман болды, өйткені олар оған белгісіз және айыптаулар өте терең, бірақ жала болса да. Сократ жер астында және аспанда, яғни табиғи философия немесе астрономиямен айналысады деп мәлімдегендер жала жапты, дегенмен Сократ ғылымның өзінде жаман ештеңе таппайды. Өзін белгілі бір даналықтың иесі деп санайтын жала мен айыптау, өйткені Дельфий құдайы Сократты адамдардың ең ақылдысы деп жариялаған болса да, бірақ оның даналығы, өзі сенімді болғандықтан, ақылды адамдардан сұрағанда, ол қандай да бір даналықтың жоқтығын мойындайды. Бұл үшін ақылды деп санайтындардың бәрі оған ашуланды және өзін солай санайды. Сократтың жаңа құдайларды енгізгенін дәлелдеу мүмкін емес. Егер Сократ жаңа құдайларды енгізсе, онда ол кез-келген жағдайда атеист емес. Сократ одан әрі өлімнен қорықпайтынын, тек қорқыныш пен ұяттан қорқатынын айтады. Оның өлімнен қорқуының болмауы Сократтың ештеңе білмейтініне сенудің нәтижесі ғана. Егер ол тіпті философиямен айналыспаса да, босатылса да, ол өмірдің тынысы қалғанша оны жалғастыра береді. Сократты өлтіру өзі үшін емес, оның өлтірушілері үшін қорқынышты болады, өйткені Сократтың өлімінен кейін олар үнемі шындықты іздеуге мәжбүр ететін адамды таба алмайды. Сократ ешқашан ешкімге ештеңе үйретпеген, ол тек басқаларға оған немесе өзіне сұрақ қоюға – басқаларға бірдей сұрақтар қоюға немесе оларға жауап беруге кедергі жасамады. Бұл Сократқа Құдай тапсырған. Болмайды келтіруге бірде-бір куә, ол қағанның мәселесінде сұрақ және жауап Сократ болды ештеңе дурное немесе развращающее болса, куәлардың беретін айғақтар қарама-қарсы түрдегі еді келтіру сколько угодно. Сократ өзін және судьяларды лайықсыз деп санайды және әдетте балаларды немесе туыстарын өзімен бірге алып келіп, кешірім сұрауға жүгініп, соттан бас тартуға тырысады.