Дүниежүзілік діндер

Философия (грек тіл. phileo-махаббат және sophia-даналық) сөзбе-сөз "даналыққа деген махаббат"дегенді білдіреді.  Философия (б.д.д. 6-5 ғғ) Үндiстанда, Қытайда, Мысырда, Грек елiнде пайда болды.Бұл терминды алғашқы қолданған антик философы, математигi Пифагор, ол оны «даналыққа құштарлық» деп түсiндi. Бұл сөздiн тiркесiндегi «құштарлық» белгiлi бiр нәрсеге тандануды, өзiңнен жоғары тұрған сезiмiңмен мойындауды және басқа осындай әсерлердi бiiлдiрумен қатар, «өзге» үшiн «өзiңдi ұмыту», өзiңнен бас тарту сезiмiн де аңғартады. Философия дегеніміз адамның өзінің шеңберінен шығуға мүмкіндік беретін рухани форма.Адамға қоршаған ортада бағдар жасауына, оны өзгертуге көмек беретін ғылым. Дүниедегі өзінің орны туралы,жеке ж/е қоғамдық өмірдің мақсат мүдделері туралы,өзінің өмірлік ұстанымы мен іс-әрекеті туралы ойлана отырып адам белгілі бір ф/қ көзқарастар қалыптастырады. философияны «даналық» түсiнiгiмен байланыстырар болсақ, онда бұл сонғы ұғым «бiлiмнiң жоғары синтезi», белгiлi бiр нәрсе туралы «толық жетiлген бiлiм» деген мағынаны бiлдiредi. Демек, философия осындай бiлiмге деген құштарлық,ал бұл даналықтың объектi-менiң өзiмнен тыс табиғат және адамзат әлемi, сонымен қатар, өзiм және феномен ретiндегi бiлiмнiң өзi(антика дәуiрiнде философия бiлiмге ұмтылуды, таза да тұнық Ақиқатқа жетудi бiлдiрдi).

Даналық қазір философиялық ойлаудың маңызды анықтамасы болып қала береді. Философия-бұл даналық, бірақ жеке адам емес, адамдардың ортақ ақыл-ойы. Басқаша айтқанда, философия-ұжымдық ойлау.

Біріншіден, философия-бұл таным емес, сезім емес, сенім емес, ерік емес, әрекет емес, ойлау.

Екіншіден, адамдардың ойлау қарым-қатынасын немесе адамдардың бірге ойлауын қамтиды. Философия - ұжымдық ойлау сонымен қатар ғылым ретінде-ұжымдық таным, өнер-ұжымдық сезім, дін — ұжымдық сенім, мораль саясат-құқық — ұжымдық ерік, экономика — ұжымдық өндіріс-бөлу және т. б.

Үшіншіден, философияның бастапқы және соңғы нүктесі білім емес, жақсылық емес, сұлулық емес, мағынасы бар ой басқа көптеген адамдар үшін, ең алдымен философтардың өздері үшін маңызды.

Нәтижесінде: философия-бұл әлемді тану заңдылықтары мен оның құндылық анықтамаларының заңдылықтары туралы ілім.

С.и. Ожеговтың "орыс тілінің сөздігінде" "даналық" ұғымының мазмұны туралы: "даналық... Өмірлік тәжірибеге негізделген терең ақыл". "Тірі ұлы орыс тілінің түсіндірме сөздігінде" Әл. Дал түсіндіреді: даналық - бұл "ақиқат пен жақсылықтың үйлесімі, жоғарғы шындық, махаббат пен шындықтың бірігуі, ақыл-ой мен адамгершілік жетілудің жоғарғы жағдайы".