Конфликтіні шешудің психотехнологиялары

[pic 1]

[pic 2]

[pic 3][pic 4]

РЕФЕРАТ

Тақырыбы: Конфликтіні шешудің психотехнологиялары

Орындаған:Өмірзақов Нұрдәулет

 Тексерген : Жолдасова М.K

[pic 5]

Негізгі бөлім.

1. Конфликт.

1.1. Конфликт  туралы қысқаша сипаттама.

Конфликт  (лат. тілінен – қақтығыс) А. А. Урбановтың тұжырымы бойынша: бәсекелестіктің түбіндегі қарама -қайшы ойлардың қақтығысуы (мақсаттың, ұстанымның, көзқарастың) түрлі өткір эмоционалды толқулармен байланысты өзара түсініспеушіліктің болуы.

Конфликті жағдайдың жағымды жақтары:

• Көптегн мәселелердің шығуына, олардың шешілуіне көмектеседі
• Іс- әрекеттіңтиімді жолдарынның пайда болуына
• Кейде ұжымныңсыртқы қысымдарға бірігіп қарсылық көрсетуіне себеп болады.

Кері  жақтары:

• Әлеуметтік психологиялық климаттың нашарлауына алып келеді
• Адамның жүйке жүйесінеәсер етіп, күйзеліске ұшыратады.
• Көптегн адамның тікелей жұмысындағы міндетін орындауда көлінің бөлінуі.

Сондықтан, конфликт – бұл кездейсоқ күрделі және қарама – қайшылық тудыратын психологиялық  құбылыс.

Конфликттің негізгі  құрылымдық компаненттері: конфликт объектісі, конфликт мүшесі (оппонент), конфликтті жағдай, инцидент (қақтығыс).

   Ең кең  таралған деп М. Дайчпен ұсынлған конфликттің типологиясын қарастырайық.

1. Шынайы жанжал. Бұл «объективті өмір сүретін  және адекватты қабылданатын»  жанжал.

2. Кездейсоқ  не шартты жанжал. Жанжалдың бұл  түрінің өмір сүруі «екі жақты  мойындалмайтын немесе игерілмеген жеңіл өзгеретін» жағдайларға тәуелді.

3. Ауыстырылған  жанжал. Мұнда, «анық жанжал» айтылады, оның артында қандай да бір  басқа, латентті жанжал жатыр.

4. Қате тіркелген  жанжал. Бұл «қате түсінген екі  жақтың нәтижесі ретінде» яғни  қате талданған мәселелер бойынша болады.

5. Жалған жанжал. Бұл «объективті себептердің»  болмаған кездегі жанжал жағдайы,  соңғысы тек қабылдаулар мен  түсіндірулердің қате болғанында  ғана орындалады.

   1.2. Конфликтті шешу жолдары.

 Конфликттің пайда болу ағымы  және шешілу жолдары.

Конфликт ағымы  туралы айтқанда, конфликт қатысушылыадан басқа мінездемелерден  жеке сыртқы жағдайлармен анықталады. Ол сол ортада пайда болып, дамиды.

Конфликт  процесінің шарттары:

• уақытша кеңістігі (кикілжіңнің шешілу мекені, уақыты, жағдайы)
• әлеуметтік – психологиялық (кикілжің топтың климаты және олардың өзара қатынасы, конфронтация деңгейі сонымен қатар крнфликт мүшелерінің қал - жағдайы).
• Әлеуметтік (түрлі әлеуметтік топтардың: жыныстық, отбасылық, кәсібилік, этникалық) және т.б. мүшелердің қатысы.

Конфликті жағдайдың көрінісі- бұл конфликт мүшелерінің қарама- қарсы жақ пен конфликт ортасына деген жеке өзіндік көзқарасы.

Конфликт  мүшелерінің мүмкін іс- әрекеттері:

• мінез- құлықтың «с- әрекеті (шабуыл, қорғану, бейтараптық)
• іске асуының деңгейі (активті – пассивті, ынталылығы т. б.).

Конфликттің шығу мүмкіндігі:

• біреудің толық немесе жартылай бағынуы
• ымыраға келуі (компрамисс)
• конфликтті іс- әрекеттің үзілуі
• интеграция және т.б.

Конфликтті  шешу мынандай жағдайда мүмкін:

• Конфликтінің объективті жағдайының өзгерісі
• Конфликтті жағдайдың үзіліп барып, жалғасын тап кезде

 Конфликтінің  «Томас  торы» бойынша шектеу жолдары.

К. Томастың айтуы бойынша  конфликтіні бақылау мен басқарудың 5 негізгі әдісі:

1. Жарысу (бәсекелестік);

2. Бейімделу;

3. Компромисс (ымыраға келу);

4. Қашу;

5. Одақтасу.

Аталғандардың әрқайсысын жеке қарастырайық.