Өкпенің тыныс алу бөлігінің жасқа байланысты ерекшеліктер

Қарағанды медицина университеті

Морфология кафедрасы

[pic 1]

Реферат

Тақырыбы:Өкпенің тыныс алу бөлігінің жасқа байланысты ерекшеліктер.

Орындаған:Асылхан Жасұлан

                                                                Топ:2-008 Педиатрия

                                                         Қабылдаған:Есимова Р.Ж.

Қарағанды 2024

Жоспар

• Кіріспе
• Негізгі бөлімі
• Қорытынды
• Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Тыныс алу жүйесі адам ағзасының өмірлік функцияларын қамтамасыз етеді, оттегіні қамтамасыз етеді және көмірқышқыл газын шығарады. Бұл жүйе мұрын қуысы, жұтқыншақ, кеңірдек және өкпелер сияқты құрылымдардан тұрады. Әдетте, тыныс алу процесі сыртқы орта мен қан арасындағы газ алмасуын қамтамасыз етеді.Өкпенің респираторлық бөлімі тек физиологиялық процестермен ғана емес, сонымен қатар сыртқы факторлармен де тығыз байланысты. Қоршаған ортаның ластануы, темекі шегу, физикалық белсенділік және түрлі аурулар өкпе құрылымының дамуына және қызметіне теріс әсер етуі мүмкін. Мысалы, балалардағы жиі инфекциялық аурулар, ересектердегі зиянды әдеттер және қарт адамдардағы өкпенің қартаюы респираторлық жүйенің бұзылуына және әртүрлі аурулардың пайда болуына әкеледі.Өкпенің өмір бойындағы құрылымдық өзгерістерін түсіну тек анатомиялық және физиологиялық білімді кеңейтумен ғана шектелмейді. Бұл сонымен қатар респираторлық аурулардың алдын алу, диагностикасы және емдеуі үшін маңызды рөл атқарады. Қазіргі медицинада өкпе патологияларын зерттеу адамның жас ерекшеліктерін ескере отырып, тиімді емдеу әдістерін дамытуға көмектеседі. Осылайша, өкпенің респираторлық бөлімінің әр түрлі кезеңдердегі ерекшеліктерін білу – бұл тек физиологиялық зерттеу нысаны емес, сонымен қатар клиникалық маңызы бар мәселе. Тыныс алу процессі тек газ алмасу емес, сонымен қатар ағзаның тепе-теңдігін сақтауға және зат алмасу өнімдерін шығару арқылы гомеостазды қолдауға ықпал етеді. Бұл тұрғыда тыныс алу жүйесі дененің барлық басқа жүйелерімен тығыз байланыста болып, өмірлік маңызды функцияларды атқарады.

Негізгі бөлімі

Нәрестелер мен балаларда өкпенің распираторлық бөлімі анатомиялық және физиологиялық ерекшеліктерге ие. Нәрестелердің өкпесі толық дамымаған, тыныс алу жолдары тар және альвеолдар саны аз болады. Бала өскен сайын өкпе мен тыныс алу жолдары кеңейіп, альвеолдардың саны мен көлемі көбейеді. Сонымен қатар, балалардың тыныс алу жолдарының бұлшықеттері мен желдету жүйесі де жетіле түседі. Нәрестелерде өкпе капиллярлары мен альвеолдардың құрылымы жетілмегендіктен, газ алмасу тиімділігі төмен. Бала өсе келе, өкпесінің функциялары жақсарып, қоршаған ортаға бейімделе бастайды. Балаларда тыныс алу жиілігі жоғары болады, ал өкпенің желдету мүмкіндігі мен өкпе қабынуынан қорғану механизмі күшейеді.

     Әр жастағы балаларда өкпенің распираторлық бөлімінің ерекшеліктері төмендегідей боладың:

1. *Нәрестелер*:

   - *Өкпе көлемі мен альвеолдар*: Нәрестелерде өкпенің жалпы көлемі кішкентай және альвеолдардың саны аз. Альвеолдардың құрылымы толық дамымағандықтан газ алмасу тиімділігі төмен.

   - *Тыныс алу жолдары*: Нәрестелердің тыныс алу жолдары өте тар, бұл инфекцияларға және тыныс алу жолдарының бөгелуіне әкелуі мүмкін.

   - *Тыныс алу жиілігі*: Нәрестелерде тыныс алу жиілігі жоғары болады, бұл олардың жоғары метаболикалық деңгейіне байланысты.