Түсті металлургияның қазіргі жағдайын талдау

Киелі Алтай мен Атырау арасында орналасқан еліміз қазба байлықтарға өте бай. Менделеев кестесіндегі 110 элементтің 70 элемент бізде кездеседі. Қазақ жерінде түсті металлургия сонау XVIII ғасырдан бастап игеріліп келеді. Әлі күнге дейін қоры таусылмаған түсті металдардың жағдайы қазір қандай екеніне тоқталып кетейік. Түсті металдарға металдық жылтыры бар, жоғары жылу өткізгіштікті металдарды жатқызамыз. Елімізде түсті металдар барлық жерде кездеседі десек қателеспейміз, себебі Тобыл мен Сыр арасындағы жер өте кең, әрі бай жер. Қай қаланы алып қарасақ та, әйтеуір бір кен орны бар. Қазақстанның шығысындағы Алтай, оңтүстіктегі Қаратау және басытағы Мұғалжар таулары кеннің нағыз орталықтары. Алтайдың Кенді Алтай атануы да бекер емес, себебі мұнде едәуір көп металдар бар. Мысалы, полиметалдар, алтын, күміс және т.б. Өскемен қаласындағы қорғасын-мырыш комбинаты, Зырян,Риддер қалаларындағы заводтар түсті металлургиямен жұмыс жасайды. Ал оңтүстік өңір полиметалл қорына аса бай Қаратау жотасында орналасқан бұл қор елімізге біраз уақытқа дейін жетеді. Тауда фосфарит өндіретін Мырғалымсай, Ащысай кен орындары бар. Орталық Қазақстандағы Балқаш мыс қорыту заводы еліміздегі ең үлкен мыс қорыту заводы болып табылады. Батыста орналасқан Мұғалжар тауының екінші атауы Хромтау. Бұған себеп, бұл тауда хромның үлкен қоры бар. Елімізді хроммен қамтамасыз ететін кен орындары осында орналасқан. Бұл өңір хромнан басқа да пайдалы кендерге бай. Батыс өңір мұнай, газ өнімдерін шығарады. Мұнай өңдеу заводтары Шымкент, Атырау, Павлодар қалаларында орналасқан.

Еліміз түсті металдарды жақсы өндіргенімен, өңдеуден шорқақтың