Кыргыз Республикасында

     Кыргыз Республикасында акыркы жылдардын аралыгында маалымат объектилер менен, коомдук уюмдар жана жеке компанияларды маалыматташтыруу, тиешелүү мыйзам иштеп чыгууну жана  жогорку билим деңгээлин талап кылат. Биринчи байланыш долбоорун аяктады, Транс-Азия-Europe була-оптикалык байланыш линиясынын (TAE) долбоору, мамлекеттик компьютер байланыш тармагы т\з\лгън (CSG), бир катар өнөр жай маалыматташтыруу долбоорлор уюшулган. Улуш эле жылы улуттук стратегия  “Кыргыз Республикасынын ън\г\\с\ \ч\н маалыматтык коммуникациялык технологиялар” МКТ ън\кт\р\\ программасы т\з\лгън.

Маалыматтык технологиянын ън\г\ш\ Кыргыз Республикасына д\йнъл\к коомчулукка аралашууга эбегейсиз зор м\мк\нч\л\к берет.  Кыргызстанда маалыматтык коомду куруу үчүн өбөлгөлөр бар - мамлекеттик билим берүү жана негизги байланыш курамы да жогорку.  Мамлекеттик саясат аймактарда маалыматтык технологияны жънгъ салууда 1999-жылы “маалыматташтыруу” жън\ндъ мыйзам кабыл алынды, 2002-жылы Эл аралык стратегия “ КР нын ън\г\\с\ \ч\н маалыматтык коммуникациялык технологиялар”деген мыйзам кабыл алынды.  Кыргызстанда ошондой эле маалыматтык технологияларды окутуу маселеси алгылыктуу багыттарды берет. 10 жыл аралыгында МКТ га талап 6,4 эсеге къбъй\п, ЖОЖ догу б\т\р\\ч\лърд\н саны 2,9 эсеге ъскън.  Өлкөнүн билим берүү системасы негизинен эё къп колдонулган программаларды, программалык инструменттерди  иштет\\ жана \йрът\\н\н камсыздоочу адистерди даярдашат. Ушуну менен катар эле, ълкъдъ экономикалык субъектердин ишин оптималдаштыруу  максатында жана эл аралык стандарттарга ылайыкташуучу адистер жокко эсе. Учурда өлкө боюнча маалыматтык кызмат көрсөтүүлөрдүн рыногунда, 10 интернет-кызматкерлер, 10 соода структуралары ар т\рд\\ маалыматтык материалдарды сунуштайт, өлкөдө компьютердик техникаларды жеткирүү жана жабдуулары менен камсыздоо иштери ж\рг\з\лът. Мамлекеттик органдардын ортосунда маалымат алмашуу үчүн мамлекеттик компьютер тармагын жана анын ички түз\л\ш\н\н  негизинде "электрондук өкмөт" түзүлд\. Учурда, МКТ 40тан ашуун мамлекеттик мекемелер менен жана бардык облустук жана райондук башкаруу органдары менен байланышы бар. Бирок, ошого карабай, интернеттин ылдамдыгы тъмън болгондуктан, маалыматтарды алмашуу начар өнүккөн. Андан тышкары өлкөнүн бардык территориясында телебайланыш жана маалымат технологиялар тармагында санариптик кызматынын  шаар жана айыл жергесинде айырмачылыгы бар. Интернетти шаар жана айыл жерлеринде ън\кт\р\\ м\мк\нч\л\г\ тъмън болуп кел\\дъ.

Интернет жана башка маалыматтык технологиялар.

Республикада электрондук системасы иштеп анын негизинде эл аралык которуулар да ишке ашырылат. Эл аралык төлөмдөр аркылуу Кыргыз Республикасынын каржы-кредиттик мекемелери тарабынан жүзөгө ашырылат:

   Т\з корреспонденттик эсепте «Лоро-Ностро» банк-корреспондент КМШга м\чъ мамлекеттердин стандарттык телебайланышын колдонуп: факс, телефакс, электрондук почта,  SWIFT;

   Төлөө жана пластикалык карталардын эсептөө системасы: VISA, Europa, Master Card, JCB, Diners Club, Union Card, Cirrus Maestro;

   Акча которуу системалары: Western Union, Money Gram, Contact;

· "Кыргыз почтасы".

Бирок, механизмдеринин жоктугуна байланыштуу МКТны пайдалануу үчүн, улуттук денгээлде маалымат технологияларын өнүктүрүү боюнча иш-чараларды каржылоо төмөн деңгээлде,  жардамды натыйжасыз пайдаланылгандыктан, мамлекеттик жана жеке сектордун ишине маалыматтык технологияларды колдонуу дагы эле тиешелүү деңгээлге жете элек. Маалымат технологиялары боюнча иш жабдуулардын жана субъекттеринин төмөндүгү МКТ ны башкарууда маданияты алып келген жок. Татаал кырдаалдарда кызматкерлердин жоктугунан улам, маалымат технологияларын жана технологиялар менен иштъъ татаалдашат. ПРООН дун жардамы менен өлкөнүн тармактары жана региондору боюнча МКТ секторунун абалына баа берүү үчүн  сурамжылоо жүргүздү. Статистикалык талдоо республикада жогоруда көйгөйлөр бар экендигин тастыктайт.