Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілері

ҚАРАҒАНДЫ ЭКОНОМИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

ҚАЗТҰТЫНУОДАҒЫ

БАЯНДАМА

Тақырыбы: «Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілері»

                                                                                Орындаған: Махметова А.

                                                                  Группа: Тпп-18-1к

                                                                                 Тексерген:  Елеубекова Н.Е

Қарағанды 2020

Қазіргі кезде сыбайлас  жемқорлық  әлемнің кез келген елінде оның саяси дамуына байланыссыз, оның ішінде Қазақстанда да, әлеуметтік құбылыс ретінде өмірін жалғастырып келеді, ол тек ауқымдылығымен ғана ерекшеленеді. Сыбайлас жемқорлық әлеуметтік-экономикалық даму үдерісін, нарықтық экономиканың құрылуын, инвестициялар тарту процесін тежейді. Демократиялық мемлекеттің саяси және қоғамдық институттарына кері әсерін тигізеді, елдің болашақ дамуына елеулі қауіп төндіреді. Қазақстанның мемлекеттік саясатының негізгі басымдықтарының бірі сыбайлас жемқорлықпен күрес болып табылады.

Әрбір мемлекет қолданатын сыбайлас жемқорлықпен күресу әдістерінің жиынтығы өзгеше, ол елдің саяси және экономикалық тұрақтылығына ғана емес, сонымен қатар әдет-ғұрпы мен салт-дәстүрлеріне, діни ерекшелігі мен құқықтық мәдениет деңгейіне және аумағы бойынша алатын жеріне, халқының саны мен орналасу тығыздығына да байланысты болып келеді.

Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық субъектілері-осы Заңның 10-бабында аталған, өздерінің өкілеттіктерін атқаратын лауазымына (ережесіне) сәйкес пайдакүнемдік пайдаланатын, құқыққа қарсы әрекеттері сыбайлас жемқорлық деп танылуға тиіс адамдар, сондай-ақ бірінші қандай да бір құқыққа қайшы артықшылықтар беретін адамдар;

        Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс - қимыл субъектілері-мемлекеттік органдар және мемлекеттің жергілікті өзін-өзі басқару органдары, меншік нысанына қарамастан мекемелер, ұйымдар, қоғамдық бірлестіктер және өз құзыреті шегінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл шараларын қалыптастыруға және іске асыруға уәкілеттік берілген тұлғалар, жекелеген жеке тұлғалар;

   СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ІС-ҚИМЫЛ СУБЪЕКТІЛЕРІ:

1. Өз құзыреті шегінде сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылды тікелей жүзеге асыратын сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілері: сот, прокуратура, қауіпсіздік, ішкі істер (полиция) органдары және мемлекеттің заңнамасымен жедел-іздестіру іс-шараларын жүзеге асыруға, анықтау және алдын ала (сотқа дейінгі) тергеу жүргізуге уәкілеттік берілген өзге де құқық қорғау органдары болып табылады.

2. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл субъектілерінің жүйесіне мемлекеттің заңнамасына сәйкес мынадай өкілеттіктері бар органдар мен мемлекеттің лауазымды адамдары кіреді:

1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл саласындағы нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау;

2) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы заңнаманың орындалуын бақылау және қадағалау;

3) Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алуға және жолын кесуге, олар үшін заңдық жауапкершілік шараларын қолдануға;;

4) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар туралы істер бойынша алдын ала (сотқа дейінгі) тергеуді жүзеге асыруға және осындай құқық бұзушылықтарға байланысты жанжалдарды шешудің өзге де заңды шараларын қолдануға;;

5) Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардан келтірілген зиянды өтеу туралы шешімдерді орындауға міндетті.

3. Сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың алдын алу барлық мемлекеттік органдардың, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының, олардың мекемелері мен лауазымды адамдарының міндеті болып табылады.

4. Жекелеген жеке тұлғалар мемлекеттік органдар, жергілікті өзін-өзі басқару органдары, саяси партиялар және өзге де қоғамдық бірлестіктер арқылы, сондай-ақ сайлауға және (немесе) референдумға қатысу арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимылды қалыптастыруға және іске асыруға қатысады.