Контрольная работа по "Биологии"
Автор: madierzhan • Сентябрь 25, 2021 • Контрольная работа • 917 Слов (4 Страниц) • 351 Просмотры
Аралық бақылау жауаптары
1.Жасуша — бұл барлық тірі құрылымның қарапайым, функционалдық бірлігі. 2.Жасуша — бірегей жүйе, заңдылықтармен байланысқан, оның құрамына өзара көптеген бүтін құрылым түзетін және байланысқан қызметтік бірлік – органоидтардан тұратын элементтер кіреді.
Жасушалардың прокариоттық типіне бактериялар және көк жасыл балдырлар жатады. Жасушалық ұйымдасудың прокариоттық типі (бактериялар): көлемдері кіші (0,5-3мкн)
Мембрана жүйесі дамымаған, органоидтар болмайды, тек нәруыз синтезін жүзеге асыратын рибосомалар ғана болады. Генетикалық аппараты гистон нәруыздары болмайтын жалғыз сақиналы хромосомадан тұрады, ДНҚ-ның кішігірім молекулалары – плазмидалар болады
•Эукариотты жасушалардың негізгі компоненттері: плазмолемма, цитоплазма, ядро. •Эукариотты жасушалардың цитоплазмасы химиялық және құрылымдық жағынан күрделі. Цитоплазманың негізгі компоненттері: гиалоплазма, цитоскелет, қосындылар және оргоноидтар
Плазмолемма – жасушаны қоршап жатады. Плазмолемманың негізі – сыртынан қалыңдығы 10 - 20 нм болатын гликокаликс қабатымен жабылған биологиялық мембрана. Плазмолемманың құрылысы: 1.Липидті қосқабат (гидрофилді «басы» және гидрофобты«құйрығы»); 2. Нəруыздар: интегралды, шеткі; 3. Гликокаликс
Плазмолемманың қасиеттері: тұйықтығы, латералды қозғалғыштығы, асимметриялығы
Ядро компоненттері: ядро қабықшасы, хроматин; ядрошық, ядро шырыны.
Цитоплазмада негізгі зат (матрица, гиалоплазма), цитоскелет, қосындылар жəне органеллалар болады. . Цитоплазманың негізгі заты плазмалемма, ядролық мембрана және басқа жасушаішілік құрылымдар арасындағы кеңістік.
Қосындылар - цитоплазманың тұрақты емес компоненттері
Қосындылардыңжіктелуі: Трофикалық қосындылар - лецитин липидтердегі барлық жасушаларда бар. ооциттердегі, гликогендегі, Секреторлы қосындылар - секреция жасушаларындағы секреторлы түйіршіктер (ұйқы безінің ацинозды жасушаларындағы түйіршіктер, эндокриндік бездердегі секреторлық түйіршіктер және басқалары). Экскреторлы қосындылар - бұл организмнен шығарылуы керек заттар (мысалы, бүйрек түтікшелерінің эпителийіндегі зәр қышқылы түйіршіктері). Пигментті қосындылар - меланин, гемоглобин, липофусцин, билирубин
Цитоқаңқа - нәруыз жіпшелерінің эукариотты жасушалардың белгілі бір форманы сақтау
•Микротүтікшелер -Аралық филаменттер Актин микрофиламенттері
•Органеллалар – бұл цитоплазманың жасушада өмірлік маңызды қызметтер атқаратын тұрақты құрылымдары.
Жалпы қызмет атқаратын органеллаларға м• Арнайы қызмет атқаратын органеллаларға
•Мембраналық органеллаларға: эндопазмалық тор, пластиналы Гольджи
•Мембраналық емес органеллаларға бос рибосомалар мен полисомалар
Эндоплазмалық тор •Ядроның айналасында орналасады, мембраналардан түзіледі, қуыстар мен өзектердің тармақталған торы.
Рибосомалар - сферикалық бөлшектер (диаметрі 20-30 нм), цитоплазмада еркін орналасады
Гольджи жиынтығы. Мембраналардан, түйіршіктерден және вакуольдерден тұратын күрделі құрылымның кешені
Лизосома Овалды денешіктер (диаметрі 0,2-0,4 мкм), мембранамен қоршалған
Біріншілік лизосомалар (100 нм) – белсенді емес органеллалар
Екіншілік (біріншіліктен түзілген) – қорыту үдерісі жүретін органеллалар.
Митохондриялар–екі мембраналы органоид, ішкі мембранада өскіндер кристалар болады,
Митохондриялардың негізгі қызметі – тотықтандыру заттардан жолымен энергияны нақты (АҮФ химиялық синтезі) ферментативті алу.
2 тақырып
Нуклеин қышқылдары . Нуклеин қышқылдарының түрлері. • Нуклеин қышқылдары жасушаның ең маңызды макромолекулаларының бірі болып саналады. Нуклеин қышқылының молекуласы XIX –ғасырдың аяғында 1868 ж. Швейцария ғалымы Ф.Мишер ашқан.Нуклеин қышқылдарының 2 түрі белгілі: ДНҚ және РНҚ. Нуклеин қышқылдары – полимер, мономері болып нуклеотидтер саналады. Нуклеотидтер өз кезегінде 3 бөліктен: азоттық негіздер, қант және фосфор қалдығынан тұрады. Нуклеотидтер молекуласында азоттық негіздердің пуриндік- Аденин(А), Гуанин(Г) немесе пиримидиндік – Цитозин(Ц), Тимин(Т), Урацил(У) деген түрлері, қант ретінде – дезоксирибоза не рибоза, 1 фосфор қышқылының қалдығы кездеседі
...